Tư vấn lý giải đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam chênh 32 tỷ USD

Đại diện liên danh tư vấn lập dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cho rằng, để có những con số cụ thể, cơ quan chức năng cần đưa tổ chức tư vấn, chuyên gia độc lập vào cùng với liên danh tư vấn nghiên cứu dự án để làm rõ số liệu, không nên đưa ra những con số không có cơ sở, gây ra sự hiểu lầm trong dư luận xã hội - Ảnh minh họa

Không nên đưa ra những số liệu không có cơ sở

Chiều nay (9/7), trao đổi với Báo Giao thông, ông Phạm Hữu Sơn, Tổng Giám đốc Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI - đại diện liên danh tư vấn lập dự án) nói: “Tổng mức đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam khoảng 58,7 tỷ USD đã được các đơn vị tư vấn tính toán kỹ lưỡng, kiểm soát chặt chẽ và đã cập nhật đơn giá thời điểm hiện tại.

Theo ông Sơn, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam hiện nay có quy mô và các thông số tương tự dự án đường sắt cao tốc Hà Nội - TP.Hồ Chí Minh đã được Quốc hội xem xét từ năm 2010. Khi đó, trước khi trình Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định thông qua, Bộ KH-ĐT cũng đã thẩm định và dự án có tổng mức đầu tư khoảng 55,8 tỷ USD.

“Thời điểm ấy, dự án chưa được làm rõ như bây giờ về hướng tuyến, thỏa thuận vị trí nhà ga, GPMB… Sau khi cập nhật đơn giá, tổng mức đầu tư của dự án khoảng 58,7 tỷ USD với suất đầu tư khoảng 38 triệu USD/km, thấp hơn rất nhiều so với suất đầu tư của các dự án đường sắt đô thị hiện nay tại Việt Nam”, ông Sơn nói và cho biết, đơn giá của Việt Nam áp vào đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cũng thấp hơn so cả của Trung Quốc và Nhật Bản khoảng 30%.

Theo ông Sơn, số liệu về tổng mức đầu tư của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã được liên danh tư vấn tính toán rất chi tiết và được kiểm soát chặt chẽ. Đối với phần xây lắp hạ tầng, theo tính toán, nếu xây dựng dự án để cho tàu chạy vận tốc 350km/h giá trị xây lắp sẽ tăng khoảng 10% so với tàu chạy 200km/h. Còn về phần mua sắm phương tiện, thiết bị để chạy tàu 350km/h cũng sẽ tăng khoảng 26% so với tàu chạy 200km/h.

“Rõ ràng, khi xây dựng hạ tầng và mua sắm phương tiện, thiết bị để phục vụ chạy tàu 350km/h cũng chỉ tăng khoảng 5 tỷ USD so với xây dựng hạ tầng, mua sắm phương tiện, thiết bị cho tàu chạy 200km/h”, ông Sơn nói.

Cũng theo ông Sơn, trong cơ cấu tổng mức đầu tư của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có rất nhiều thành phần, gồm: Xây lắp hạ tầng, thiết bị, thông tin tín hiệu, công trình kiến trúc, GPMB,… nên số liệu 26 tỷ USD mà Bộ KH-ĐT đưa ra có thể chỉ là giá trị xây lắp của dự án.

Liên quan đến khuyến nghị của Bộ KH-ĐT về công nghệ của dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, ông Sơn khẳng định, đối với phần hạ tầng của dự án, các nhà thầu trong nước hoàn toàn đủ năng lực để làm. Riêng phần thiết bị của dự án, với xu thế hiện nay của một số doanh nghiệp, việc nghiên cứu để đưa ra sản xuất các thiết bị phụ trợ, có sử dụng một số vật tư đặc chủng của nước ngoài thì hoàn toàn có thể kiểm soát được.

“Để có những con số cụ thể, cơ quan chức năng cần đưa tổ chức tư vấn, chuyên gia độc lập vào cùng với liên danh tư vấn nghiên cứu dự án để làm rõ số liệu, không nên đưa ra những con số không có cơ sở, tạo ra sự hiểu lầm trong dư luận xã hội”, ông Sơn chia sẻ.

Phương án của hai Bộ khác nhau thế nào?

Vừa qua, Bộ KH-ĐT có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về phương án thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Phương án thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được Bộ này dẫn phân tích của các chuyên gia Đức và Hà Lan cho rằng với chiều dài hàng nghìn kilômet, tốc độ chạy tàu trên trục Bắc - Nam khoảng 200km/h là hiệu quả, tổng mức đầu tư dự án khoảng 26 tỷ USD, giảm hơn 32 tỷ USD so với đề xuất của Bộ GTVT.

Đặc biệt, nếu tính đến các yếu tố khác như sự hợp lý của hướng tuyến, giảm chiều dài tuyến đường sắt tốc độ cao, tổng mức đầu tư sẽ tiếp tục giảm. Các chuyên gia cũng khẳng định với tốc độ khai thác 200km/h, thời gian di chuyển giữa Hà Nội - TP.HCM khoảng 8 giờ là hợp lý.

Trước đó, Bộ GTVT có Tờ trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Theo tờ trình, đây là dự án thuộc nhóm quan trọng quốc gia, do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, Thủ tướng Chính phủ quyết định cấp đầu tư dự án.

Theo đề xuất tại báo cáo, tổng chiều dài dự án khoảng 1.559km chạy dọc hành lang Bắc - Nam, đi qua 20 địa phương, nối Hà Nội và TP.HCM. Trong đó, 14km tại Hà Nội đi chung hạ tầng với tuyến đường sắt đô thị số 1 Hà Nội (đoạn từ ga Hà Nội đến ga Ngọc Hồi), còn 1.545km đi từ ga Ngọc Hồi đến ga Thủ Thiêm; có 24 ga và 3 ga quy hoạch tiềm năng, 5 depot, 42 cơ sở bảo trì hạ tầng.

Tốc độ thiết kế đoàn tàu 350km/h, tốc độ khai thác 320km/h; được xây dựng để khai thác riêng tàu chở khách. Dự án có tổng mức đầu tư 1.334.459 tỷ đồng (58,71 tỷ USD). Dự án được chia thành 2 giai đoạn xây dựng: giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư 561,6 nghìn tỷ đồng (24,71 tỷ USD), giai đoạn 2 là 772,6 nghìn tỷ đồng (34 tỷ USD).

Thời gian thực hiện dự kiến như sau: 2020 - 2032 nghiên cứu, đầu tư xây dựng đoạn Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP.HCM; giai đoạn 2 dự kiến từ 2032 - 2050 đầu tư xây dựng đoạn Vinh - Nha Trang, trong đó đoạn Vinh - Đà Nẵng hoàn thành năm 2040, đoạn Đà Nẵng - Nha Trang hoàn thành năm 2050.

Đình Quang