Tự tay bóp mũi

Người ta san ủi, xây bờ kè dọc biển, làm đường đi lối lại bằng bê tông xi măng "theo ý mình", tức là ai có hàng quán ở đó thì tự thuê xe đào xe ủi để san đất làm đường, dẫn vào quán mình mà không có bất kỳ sự cho phép nào của cơ quan chức năng. Mà cũng chả ai dám cho người dân đi san ủi một thắng cảnh như thế cả, nhất là thắng cảnh ấy lại nằm trong chuỗi công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn - Sa Huỳnh.

Nói thế này để dễ hình dung: Ba Làng An là nơi trên đất liền gần nhất với đảo Lý Sơn. Sở dĩ nó được gọi là thắng cảnh vì đây là nơi phát lộ rõ nhất về những miệng núi lửa còn sót lại. Những dung nham từ miệng núi lửa hàng triệu năm trước đã để lại nhiều hình thù kỳ quái dọc theo bờ biển Ba Làng An này. Rồi các vách núi dựng đứng, tạo quang cảnh nơi đây vừa nên thơ, vừa hùng vĩ. Khách du lịch, nhất là dân phượt rất thích đến đây để khám phá, trải nghiệm. Người Pháp cũng đã chọn địa điểm này để xây ngọn hải đăng, trở thanh nơi tham quan của du khách ngày nay.

Ba Làng An là tên gọi được hình thành từ ba ngôi làng đều bắt đầu bằng chữ "An": An Hải, An Vĩnh và An Kỳ. Cư dân của ba ngôi làng này được xem như những người Việt đầu tiên khai sơn phá thạch đảo Lý Sơn hàng trăm năm trước. Bởi vậy, ở đảo Lý Sơn mới có tên hai xã An Vĩnh và An Hải như một cách ghi nhớ gốc gác của mình.

Trở lại với câu chuyện san ủi thắng cảnh Ba Làng An. Nắm bắt nhu cầu của một số du khách đến đây vừa ngắm cảnh đẹp lại vừa ăn nhậu "cho mát", một số hộ dân trong vùng bắt đầu lân la "phục vụ theo nhu cầu". Ban đầu cũng chỉ bày vài cái bàn, dăm bảy chiếc ghế nhựa sơ sài, kèm theo đó là vài thùng bia và ít mực khô để phục vụ du khách. Nhưng khách thì ngày càng đông, bán hàng theo kiểu "đánh du kích" vậy không ăn thua, những hàng quán dã chiến ấy "nâng cấp" một bước thành… lều trại.

Thấy không ai nói gì, họ dấn thêm một bước nữa, tức ủi đường, xây bờ kè chống sạt lở và kiên cố hóa các túp lều kia thành nhà hàng! Cảnh nhộn nhạo ăn nhậu tưng bừng đã diễn ra suốt trong nhiều tháng qua mà chính quyền địa phương "không hề biết"(?), cho đến khi báo chí lên tiếng, ngành văn hóa và huyện Bình Sơn đi kiểm tra thì... nếp đã thành xôi mất rồi.

Từ khi các căn lều tạm bợ được nâng cấp thành nhà hàng, các lối mòn dẫn xuống mép biển đã thành đường bê tông, du khách các nơi đổ về đông hơn, tiêu thụ bia rượu và các món ăn cũng xôm tụ hơn, song sự nhếch nhác cũng theo đó mà tăng lên. Giờ đến Ba Làng An không phải để chiêm ngưỡng vẻ đẹp trời ban của nó mà là để… ăn nhậu. Nhưng sẽ đến một lúc nào đó, khi người ta cảm thấy ăn nhậu chỗ nào chả được, họ cần chiêm ngưỡng thắng cảnh thì không biết tìm đâu ra nơi như Ba Làng An nữa.

Quy hoạch lại để người dân vừa giữ được vẻ đẹp của Ba Làng An nhưng cũng buôn bán để cải thiện cuộc sống thì đó mới là cách mà chính quyền và ngành văn hóa phải tính đến. Chứ để dân phá kiểu như hiện tại thì cũng đồng nghĩa với việc tự bóp mũi của mình vậy.