TS Phạm Sỹ Thành: Vốn Trung Quốc dễ vay nhưng không rẻ

Nhằm đánh giá một cách tổng quan, đầy đủ về nguồn vốn vay ODA Trung Quốc, ngày 29/11, Chương trình Nghiên cứu Kinh tế Trung Quốc thuộc VEPR (VCES) và Trung tâm Nghiên cứu An ninh và Chiến lược Quốc tế thuộc IWEP (CISS) đã phối hợp tổ chức hội thảo mang tên: "Semianar nghiên cứu kinh tế và chiến lược Trung Quốc số 15: Đánh giá về tác động của vốn vay Trung Quốc".

Hội thảo Semianar nghiên cứu kinh tế và chiến lược Trung Quốc số 15. Ảnh: VCES

Trình bày tại hội thảo, TS Phạm Sỹ Thành Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách cho rằng: Vốn Trung Quốc được coi là dễ chứ không phải là rẻ.

Dễ bởi vì các ràng buộc về môi trường, lợi ích dân quyền trong chính sách vay vốn Trung Quốc không chặt chẽ, nhưng điều này phát thải những hậu quả ghê gớm.

TS Thành nhấn mạnh, nếu hy sinh để nhận những nguồn vốn dễ dàng từ Trung Quốc thì các quốc gia đang phát triển sẽ lãnh chịu hậu quả lớn. Cụ thể ở đây là hậu quả về ô nhiễm môi trường, tham nhũng, đút lót.

Một đặc điểm khác của vốn vay từ Trung Quốc là “tiền đi tới đâu thì người đi tới đó”. Ông Thành cho hay, thời gian qua nhiều dự án khai thác tài nguyên của Trung Quốc ở các nước Châu Mỹ La tinh, Châu Phi và Đông Nam Á đều có đặc điểm đưa nhiều lao động phổ thông vào dự án, có khi đến chục nghìn người vào quốc gia đầu tư. Với cách thức này, các nước đã và đang đánh giá lại lợi ích vốn đầu tư từ Trung Quốc đối với phát triển.

"Trung Quốc có chính sách: cho vay vốn, trả bằng khoáng sản, nguyên liệu. Điều này đã được minh chứng tại Venuezuela, Angola và một vài nước Châu Phi khác. Điều này là cảnh báo to lớn đối với các nước đang và chậm phát triển, lạm dụng vốn Trung Quốc", ông Thành cho hay.

Từ những đặc điểm đó, ông Thành nói thẳng là nguồn vốn vay từ Trung Quốc chỉ được gọi là dễ chứ không rẻ. “So sánh xe máy của Trung Quốc và Nhật Bản, cũng như công trình cầu Nhật Tân với các dự án khác của Trung Quốc, chúng ta có thể nhận ra đâu là nguồn vốn cần tìm đến”, TS Thành nói.

Tác động của việc vay vốn Trung Quốc từ AIIB

Nói thêm về nạn tham nhũng, vị diễn giả này nói thẳng Trung Quốc rất hiểu tâm lý các nước này đang muốn gì. Chính vì lý do đó mà nạn tham nhũng cũng vì thế mà tràn lan hơn, hiệu quả vốn vay thấp hơn, sử dụng vốn lãng phí hơn.

“Chúng ta biết có những nhà thầu Trung Quốc từng tuyên bố chúng tôi có thể trả hoa hồng 50% mà dự án vẫn hiệu quả”, TS Thành nói.

An An (tổng hợp)