Truyền thông Mỹ bóc mẽ thành tích của ông Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump và người tiền nhiệm Barack Obama

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã tuyên bố nền kinh tế Hoa Kỳ đang vững mạnh hơn nhiều so với khi ông Barack Obama nắm quyền. Tuy vậy, theo đài CBS, những tuyên bố của ông chủ Nhà Trắng đã có sai sót, phóng đại hoặc thiếu bối cảnh.

Tăng trưởng GDP và giảm tỷ lệ thất nghiệp

Đánh dấu sự trở lại đấu trường chính trị thay mặt cho đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tháng 11 tới, cựu Tổng thống Obama bày tỏ quan điểm cho rằng, chính sách của ông đã giúp chấm dứt cuộc đại suy thoái và giúp nền kinh tế đi đúng hướng. Theo đó, ông Trump đang được hưởng lợi nhiều nhất từ việc này.

Đáp trả lại tuyên bố của người tiền nhiệm, ông Trump viết trên Twitter: Tăng trưởng GDP sẽ -4% (tức là rơi vào đại suy thoái), nếu ứng cử viên Dân chủ Hillary Clinton thắng cử năm 2016.

Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra rằng, kinh tế đã tăng trưởng từ 1-2% trong năm 2016, trong khi tỷ lệ thất nghiệp đang giảm dần. Vì thế, không hề có dấu hiệu của một cuộc suy thoái nào sắp xảy ra vào cuối năm 2016 như ông Trump đưa ra.

Tổng thống Mỹ còn tuyên bố rằng, “dưới sự điều hành của chính quyền đương nhiệm, tỷ trọng GDP (4,2%) lần đầu tiên cao hơn tỷ lệ thất nghiệp (3,9%) trong hơn 100 năm qua!”. Ngay sau đó, cố vấn kinh tế Kevin Hassett thừa nhận, con số 100 năm đã “bị nhầm lẫn”.

Trên thực tế, lần gần đây nhất tăng trưởng GDP vượt tỷ lệ thất nghiệp là quý I/2006. Khi đó, tỷ lệ thất nghiệp là 4,7% còn tăng trưởng GDP là 5,4%. Ông Trump thường xóa và đăng lại Tweet để sửa lỗi chính tả hoặc viết lại quan điểm. Tuy nhiên, dòng trạng thái về GDP cùng tỷ lệ thất nghiệp vẫn không được gỡ sau khi Hassett chỉ ra lỗi sai.

Mặt khác, ông Hassett nói rằng, có “bước ngoặt” đáng kể sau khi ông Donald Trump đắc cử cuối năm 2016. Tuy nhiên, “nhìn vào biểu đồ mức tăng công việc hàng tháng và tốc độ tăng trưởng kinh tế thì khó mà nhận ra được sự vượt trội”, giới phân tích dễ dàng lật lại vấn đề.

Các nhà kinh tế thừa nhận rằng, GDP trong năm 2018 tăng nhanh hơn so với năm 2016 và 2017 và phần lớn nhờ cắt giảm thuế tín dụng giúp thúc đẩy tiêu dùng và kinh doanh. Tuy nhiên, mức tăng trưởng GDP lên 4,2% trong quý II năm nay, như nhiều lần ông Trump trích dẫn, chưa vượt qua thành tựu của ông Obama khi cựu Tổng thống đã giúp kinh tế Mỹ tăng trưởng gấp 4 lần trong 8 năm lãnh đạo.

Còn về công ăn việc làm, Mỹ bổ sung thêm việc làm trong 3 năm cuối nhiệm kỳ Tổng thống của ông Obama (2014-2016) nhiều hơn so với năm đầu tiên nhiệm kỳ của ông Trump (2017). Tăng trưởng việc làm đã tăng lên một chút trong năm nay nhưng vẫn chưa vượt ngưỡng của năm 2014-2015.

Doanh nghiệp nhỏ lạc quan

Cố vấn Hassett còn khẳng định, nhờ các chính sách của ông Trump, các doanh nghiệp nhỏ lạc quan hơn nhiều và đã tăng chi tiêu cho văn phòng và thiết bị so với thời ông Obama lãnh đạo.

Giới phân tích lại lập luận rằng, các chủ công ty nhỏ nhìn chung lạc quan hơn về nền kinh tế sau khi ông Donald Trump đắc cử. Tuy nhiên, sự lạc quan không tự chuyển thành chi tiêu quy ra vốn hoặc việc làm nhiều hơn.

Thực tế, việc tuyển dụng của doanh nghiệp nhỏ đã chậm lại trong năm 2017 do tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống mức thấp nhất trong 18 năm. Trong khi các công ty lớn hơn lại dễ dàng thu hút người lao động hơn vì họ thường trả lương cao và nhiều lợi ích hơn.

Còn về chi tiêu vốn, thực tế cho thấy, các công ty đang chi tiêu cho nhà xưởng, máy móc nhiều hơn so với 2 năm cuối nhiệm kỳ của ông Obama. Việc cắt giảm thuế doanh nghiệp của chính quyền ông Trump đã thúc đẩy một số khoản đầu tư, nhưng không hoàn toàn là vậy.

Các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng, lý do chính cho sự phục hồi chi tiêu kinh doanh là bước ngoặt của giá dầu. Giá dầu giảm mạnh từ hơn 100 USD/thùng trong năm 2014-2015 xuống còn khoảng 30 USD/thùng vào đầu năm 2016. Tới nay, giá mặt hàng này đã tăng gấp đôi lên 67 USD/thùng. Những thay đổi này tạo tác động lớn khi đầu tư liên quan đến dầu khí chiếm khoảng 40% tăng trưởng đầu tư kinh doanh trong quý II năm nay.

Thùy Dương