Trung Quốc-Úc khai chiến thương mại sau vụ đổ lỗi COVID-19

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 30/8 thông báo công khai cho biết, vừa mở một cuộc điều tra chống lại việc một số mặt hàng rượu nhập khẩu từ Úc được chính quyền trợ cấp.

Trung Quốc điều tra rượu vang của Australia được chính phủ trợ cấp.

Tuyên bố đăng trên trang điện tử trực tuyến nêu rõ, cuộc điều tra được thực hiện đối với rượu vang "được đóng trong các thùng chứa từ hai lít trở xuống".

Cuộc điều tra cũng nhằm làm rõ ảnh hưởng đối với ngành công nghiệp rượu Trung Quốc trong giai đoạn 2015-2019.

Yêu cầu điều tra do Hiệp hội Đồ uống có cồn Trung Quốc đề xuất, trong đó yêu cầu cơ quan quản lý xem xét 10 nhà sản xuất rượu của Australia, gồm Kho bạc Wine Estates, nhà sản xuất rượu vang Penfolds và Accolade.

Cuộc điều tra diễn ra trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Australia và Trung Quốc, sau khi Canberra kêu gọi điều tra quốc tế về nguồn gốc COVID-19, hưởng ứng những chỉ trích của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm vào Bắc Kinh.

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu rượu vang hàng đầu của Australia, đồng thời là đối tác thương mại lớn nhất của Australia, với kim ngạch thương mại hai chiều trị giá 170 tỷ USD năm ngoái.

Với việc Trung Quốc chiếm khoảng 40% lượng rượu xuất khẩu của Australia, nhiều nhà quan sát cho rằng, Bắc Kinh đang cho Canberra thấy rằng họ có thể gây ra nhiều đau đớn hơn cho Úc trên mặt trận thương mại.

Trung Quốc hồi tháng 5/2020 tuyên bố áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp tới 80,5% với lúa mạch nhập khẩu từ Australia cũng như cấm cửa 4 nhà sản xuất thịt bò lớn của nước này với lý do không đáp ứng yêu cầu nhãn mác và chứng nhận nhập khẩu trong thời gian dài. Nước này còn cảnh báo sinh viên, khách du lịch Trung Quốc khi đến Australia vì cáo buộc phân biệt chủng tộc.

Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Birmingham bình luận trong một tuyên bố qua email nói rằng: "Đây là diễn biến rất đáng thất vọng và khó hiểu. Bắc Kinh cũng thông báo cho Australia rằng họ đang xem xét yêu cầu mở cuộc điều tra về thuế chống trợ cấp. Rượu vang của Australia không được bán dưới giá thị trường và hàng xuất khẩu không được trợ cấp."

Tony Battaglene, giám đốc điều hành của công ty Australian Grape & Wine Inc, cho biết động thái điều tra của Trung Quốc đầy "bất ngờ" và có thể dẫn đến việc áp thuế đối với khoảng 1.200 nhà sản xuất rượu của Australia đang xuất khẩu sản phẩm sang Trung Quốc.

Trong giai đoạn từ 6/2018 đến 6/2019, Trung Quốc đã chiếm khoảng 32,6% sản lượng hàng xuất khẩu của Úc, con số này cao hơn so với Mỹ, Canada hoặc New Zealand. Hơn 80% quặng sắt của Úc - mặt hàng xuất khẩu lớn nhất đất nước này, là được bán cho Trung Quốc. Ngoài ra, Trung Quốc còn nhập khẩu hơn 70% sản lượng len và 60% sản lượng lúa mạch của Úc trong giai đoạn trên.

Mặc dù Úc đã đặt mục tiêu tìm thêm khách hàng cho các sản phẩm nông nghiệp của mình nhưng trên thực tế nước này vẫn chưa tìm được đối thủ nào có đủ khả năng để thay thế cho Trung Quốc.

John Hewson, cựu lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền của Úc cho rằng cả Úc và Trung Quốc đều cần một mối quan hệ thương mại mang tính xây dựng trong dài hạn để đem lại lợi ích tốt đẹp cho hai bên.

Hải Lâm