Trung Quốc trở thành quốc gia lọc dầu số 1 thế giới
Bất chấp đại dịch, khối lượng tinh chế dầu thô Trung Quốc năm 2020 đã chính thức vượt Mỹ trở thành số 1 thế giới với 674,41 triệu tấn (13,45 triệu bpd), ngược lại, các nhà máy lọc dầu Mỹ đã buộc phải giảm công suất hoạt động, thậm chí đóng cửa (nhà máy Convert của Shell 240.000 bpd bang Lousiana) do hoạt động không hiệu quả.
Ngoài ra, công suất tinh chế Mỹ còn bị ảnh hưởng nặng nề bởi đợt rét kỷ lục hồi tháng 1-2/2021, nhiều nhà máy lọc dầu tiên tiến nhất khu vực vịnh Mexico bị hư hỏng, dừng sản xuất, đẩy khối lượng tinh chế xuống mức 12,2 triệu bpd – thấp nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2008. Nhờ tận dụng được nguồn cung dầu thô giá rẻ giữa năm 2020, kết hợp cùng quy mô sản xuất, các nhà máy lọc dầu Trung Quốc đang chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu sản phẩm dầu mỏ, kể cả ethylene và propylene. Riêng trong 2 tháng đầu năm 2021, Trung Quốc đã tăng 1,9% xuất khẩu nhiên động cơ lên 10,96 triệu tấn, trong đó, xăng tăng 30% lên 3,54 triệu tấn. Thị trường xuất khẩu chính là khu vực châu Á-TBD, khi nhu cầu tiêu thụ tại đây phục hồi nhanh, đồng thời nhiều nhà máy lọc dầu cũ đóng cửa (Úc đóng cửa ¾ nhà máy, Philipin đóng cửa 1 nhà máy, Singapore giảm 50% công suất nhà máy Pulau Bukom 500.000 bpd).
Ở chiều ngược lại, Trung Quốc tiếp tục xây dựng mới nhiều nhà máy lọc dầu hiện đại, quy mô, trong năm 2021 sẽ đưa vào vận hành thêm 4 tổ hợp hóa dầu lớn công suất 1,2 triệu bpd. Theo Rystad Energy, công suất lọc dầu Trung Quốc sẽ tăng thêm 1,5 triệu bpd trong vòng 2 năm tới (+75 triệu tấn/năm), trong khi khu vực châu Á-TBD sẽ cắt giảm 1,2 triệu bpd (-60 triệu tấn/năm) vì không đủ khả năng cạnh tranh với sản phẩm Trung Quốc. Với tốc độ này, ngành công nghiệp tinh chế Trung Quốc sẽ sớm vươn lên vị trí số 1 thế giới kể cả về công suất lắp đặt (vượt Mỹ), lẫn khối lượng lọc dầu.
