Trung Quốc có thể chấp nhận một mức tăng trưởng chậm hơn?

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này vốn đã quen với tình hình tăng trưởng đi kèm với nợ. Việc quyết định giảm nợ công và nguồn cung tiền ra thị trường của Bắc Kinh có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng của nước này, đồng thời có nguy cơ phá vỡ toàn bộ nền kinh tế.

Ông Fraser Howie, nhà phân tích độc lập.

Ông Fraser Howie, nhà phân tích độc lập cho rằng: “Mong muốn của những người đứng đầu Trung Quốc trong việc giảm nợ công và dòng tiền ra thị trường là hoàn toàn rõ ràng và hợp lý".

Lý giả về điều này, ông Howie cho biết, đây là vấn đề chính của Trung Quốc và sớm muộn họ cũng phải đối mặt. Bởi Trung Quốc đã nới rộng tín dụng quá lâu để thúc đẩy kinh tế phát triển.

Nợ công của chính quyền địa phương

Mặc dù hiện nay các nhà Lãnh đạo từ địa phương đến trung ương của Trung Quốc đều chủ trương cắt giảm nợ, nhưng họ vẫn muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, mà điều này phải đánh đổi bằng những khoản nợ công.

Đã có nhiều sự quan ngại về mức nợ của chính quyền địa phương được các nhà Lãnh đạo Trung ương nêu chi tiết trên tạp chí Caixin Trung Quốc. Cụ thể, những khoản nợ này liên quan đến tín thác và “ngân hàng bóng tối” chủ yếu xảy ra ở bên ngoài khu vực ngân hàng chính thức. Theo đó, các khoản nợ này phải chịu sự kiểm soát của luật pháp và rủi ro cao hơn. Vì vậy, những khoản vay này thường không có trong bảng cân đối tài chính.

Những khoản nợ này chủ yếu được tạo ra bởi các chính quyền địa phương nhằm cố gắng đạt được mục tiêu tăng trưởng ví dụ như quỹ đầu tư công trình, cơ sở hạ tầng công.

Hiện nay, các ngân hàng và các tổ chức tài chính khác như các công ty bảo hiểm đang gánh chịu rủi ro này. Tuy nhiên, nếu các ngân hàng không kiểm soát được các rủi ro này, thì có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng tài chính.

Ông Eric G. Altbach, Phó Chủ tịch cấp cao của Tập đoàn Albright Stonebridge.

Ông Eric G. Altbach, Phó Chủ tịch cấp cao của Tập đoàn Albright Stonebridge nhận định: “Thời điểm này vẫn có thể giảm giảm bớt rủi ro tín dụng nếu Trung Quốc kiểm soát và nâng cao chất lượng các khoản vay tín dụng. Đây là thời điểm thuận lợi khi nền kinh tế Trung Quốc có thể nhờ vào các nền kinh tế bên ngoài và những thuận lợi trong nước để cải thiện tín dụng”.

Ông Eric G. Altbach cũng cho biết thêm, trong lịch sử Trung Quốc đã từng có ít nhất một lần miễn cưỡng thực hiện cắt giảm nợ công. Tuy nhiên, câu trả lời cho việc liệu Trung quốc có sẵn sàng chấp nhận mức tăng trưởng thấp trong khoảng trên 5% hoặc dưới 6% để tái cấu trúc hay không thì vẫn chưa ai chắc chắn.

Giảm cung tiền

Năm 2017, Trung Quốc đạt mức tăng trưởng 6,5%.

Theo các chuyên gia, một trong những cách giúp Trung Quốc có thểm làm giảm các khoản nợ đó là cắt giảm cung tiền ra thị trường.

Theo báo cáo của các nhà kinh tế, dự kiện dòng tiền đưa ra thị trường vào năm 2018 sẽ thấp nhất kể từ năm 1996.

Cụ thể, theo số liệu của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC), tháng 11 vừa qua, dòng tiền đưa ra thị trường chỉ ở mức 9%, giảm 3 điểm phần trăm so với mục tiêu 12% vào năm ngoái.

Cũng theo PBoC, việc giảm dòng tiền ra thị trường có thể là một tín hiệu bình thường trong khuôn khổ thắt chặt các khoản vay có rủi ro cao. Dự kiến, PBoC sẽ tiến tới tiếp cận các khoản vay theo hướng thị trường và sử dụng lãi suất để quản lý hệ thống tài chính.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng lưu ý, ngay cả khi các dòng tiền đưa ra thị trường chậm lại, cho vay ngân hàng vẫn đạt mức cao kỷ lục mới vào tháng 11/2017, thông qua việc phát hành các gói vay chính thức khác thay cho ngoại tệ.

Ngoài ra, tổng tài trợ xã hội một khoản tín dụng lớn trong nền kinh tế cũng đã tăng lên mức 1,6 nghìn tỷ CNY tương đương khoản 244 tỷ USD vào tháng 11/2017, cao hơn khoảng 5,6 nghìn tỷ CNY so với tháng 10/2017.

Ngọc Hà