Trung - Hàn - Nhật bắt tay 'hạ nhiệt' căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên

Cuộc gặp giữa lãnh đạo 3 nước Trung-Hàn-Nhật diễn ra trong bối cảnh Triều Tiên ngày càng thất vọng vì việc nước này kiềm chế thực hiện các vụ thử tên lửa tầm xa và hạt nhân không khiến Mỹ nới lỏng trừng phạt. Bình Nhưỡng đã đặt ra hạn chót cuối năm nay để Mỹ phải đưa ra nhượng bộ trong đàm phán hạt nhân, song, Washington dường như không lay chuyển.

Tại Hội nghị thượng đỉnh Trung-Hàn-Nhật, các nhà lãnh đạo dự kiến sẽ thảo luận nhiều vấn đề. Tuy nhiên, tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên sẽ là vấn đề chính được lãnh đạo 3 nước đưa ra bàn thảo. Trong cuộc họp báo thông tin về hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc La Chiếu Huy khẳng định: "Bảo vệ ổn định và hòa bình trên bán đảo Triều Tiên và thúc đẩy một giải pháp chính trị cho vấn đề của bán đảo Triều Tiên là lợi ích của Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc".

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (từ trái qua phải) tại Hội nghị thượng đỉnh 3 bên ở Tokyo, Nhật Bản, năm 2018. Ảnh: AP

Ngày 23-12, trước khi tới thành phố Thành Đô tham dự cuộc họp với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã có cuộc gặp riêng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh (Trung Quốc). Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên trong vòng nửa năm qua giữa hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Hàn Quốc, sau cuộc gặp hồi tháng 6 năm nay tại thành phố Osaka (Nhật Bản) bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20).

Theo Nikkei Asian Review, tại hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định, Trung Quốc và Hàn Quốc là đối tác và bạn bè của nhau, luôn hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề. Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết, Bắc Kinh ủng hộ các nỗ lực của Seoul trong việc cải thiện quan hệ với Triều Tiên và thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình. Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định, Hàn Quốc và Trung Quốc không chỉ là hai nước có ảnh hưởng tại châu Á mà còn có ảnh hưởng lớn tới thế giới. Về phần mình, Tổng thống Hàn Quốc ghi nhận vai trò quan trọng của Trung Quốc từ trước tới nay trong các nỗ lực phi hạt nhân hóa và thiết lập hòa bình trên bán đảo Triều Tiên. Ông Moon Jae-in nhấn mạnh: “Tình hình gần đây khi đối thoại giữa Triều Tiên và Mỹ bị đình trệ cùng căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên không chỉ không có lợi cho hai nước chúng ta mà còn không có lợi cho cả Bình Nhưỡng”. Nhà lãnh đạo Hàn Quốc bày tỏ hy vọng Seoul và Bắc Kinh sẽ hợp tác chặt chẽ nhằm nắm bắt một cơ hội hiếm hoi làm giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.

Hội nghị thượng đỉnh Trung-Hàn-Nhật được cho là sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với quan hệ Trung Quốc-Nhật Bản và Trung Quốc-Hàn Quốc. Ngoài ra, thông qua cuộc gặp 3 bên, Trung Quốc cũng có thể giúp giảm bớt phần nào căng thẳng hiện nay giữa Nhật Bản và Hàn Quốc do vấn đề lịch sử để lại. Các nhà phân tích cho rằng, xét từ góc độ song phương, quan hệ Trung-Nhật hiện nay có cơ hội mới để cải thiện và phát triển; quan hệ Trung-Hàn bắt đầu bước vào giai đoạn hồi phục ổn định. Nhìn từ góc độ đa phương, trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ thương mại hiện nay trỗi dậy, tình hình kinh tế toàn cầu phức tạp, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã cùng nhau thúc đẩy hợp tác khu vực, thể hiện quyết tâm của các bên trong bảo vệ chủ nghĩa đa phương, duy trì nền kinh tế thế giới mở.

Hội nghị thượng đỉnh Trung-Hàn-Nhật được tổ chức hằng năm trên cơ sở luân phiên giữa 3 nước. Tuy nhiên, hội nghị này đã bị hoãn vài lần do căng thẳng quan hệ giữa Nhật Bản với hai nước láng giềng liên quan đến vấn đề tranh cãi lịch sử và tranh chấp lãnh thổ. Hội nghị thượng đỉnh ba bên gần đây nhất được tổ chức tại Tokyo (Nhật Bản) vào tháng 5-2018.

LÂM ANH