Trở ngại

Bình luận quốc tế

Tổng thống Mỹ D.Trump ngày 22-3 đã phê chuẩn đề nghị của bang California tuyên bố “tình trạng thảm họa”, nối tiếp các bang Washington và New York có quyết định tương tự nhằm tập trung mọi nỗ lực kiềm chế sự lây lan của dịch Covid-19. Đây là các bước triển khai sắc lệnh tình trạng khẩn cấp quốc gia mà Tổng thống D.Trump đã ban bố nhằm huy động các nguồn lực, mở đường để chính phủ cấp thêm các gói viện trợ liên bang trị giá hàng tỷ USD giúp các địa phương chống chọi dịch bệnh.

Tuyên bố tình trạng khẩn cấp cho phép chính quyền Tổng thống D.Trump áp dụng một loạt biện pháp mạnh, như “đóng cửa” với một số vùng dịch, nâng cảnh báo đi lại lên mức cao nhất, hủy các sự kiện tụ họp đông người, thậm chí yêu cầu người dân không ra đường... Cùng nỗ lực bảo đảm an toàn cho người dân trước dịch Covid-19, Nhà trắng cùng các nhà lập pháp Mỹ thuộc cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đều đề xuất những biện pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp Mỹ chịu tác động từ dịch bệnh. Ba dự luật hỗ trợ kinh tế liên tiếp được đưa ra, trong đó hai văn kiện đã được phê chuẩn, với tổng giá trị lần lượt là 8,3 tỷ USD và 104 tỷ USD. Dự luật thứ ba, trị giá tới 1.000 tỷ USD đang chờ trước “cửa ải” Thượng viện.

Tuy nhiên, những biện pháp hạn chế sự lây lan của dịch bệnh lại gây “tác dụng phụ” đối với nền kinh tế Mỹ. Theo dự báo mới nhất, số người mất việc làm ở Mỹ tăng vọt, có thể lên mức kỷ lục 1,5 triệu người vào cuối tháng này. Việc có tới hàng triệu người bị phong tỏa, hoặc hạn chế các hoạt động bên ngoài, đã làm giảm nghiêm trọng tổng giá trị chi tiêu của người tiêu dùng, một trong những động lực lớn của nền kinh tế Mỹ.

Với xu hướng giảm nghiêm trọng ở cả hai chỉ số kinh tế quan trọng là việc làm và chi tiêu, nền kinh tế Mỹ có thể bị đẩy gần hơn tới bờ vực một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Có hai khả năng được phác thảo về tác động của dịch Covid-19 với kinh tế Mỹ. Trong “kịch bản” được mong đợi nhất, dịch Covid-19 được kiềm chế trong những tuần tới và chỉ gây gián đoạn tạm thời đối với nền kinh tế đang hoạt động tốt của Mỹ. Tuy nhiên, nếu dịch bệnh kéo dài và lan rộng, số người mắc bệnh tăng mạnh, thì chi tiêu của người tiêu dùng cũng như chuỗi cung ứng không thể phục hồi, dẫn đến niềm tin vào nền kinh tế giảm và nền kinh tế Mỹ không tránh khỏi sự gián đoạn nghiêm trọng, có thể dẫn tới cuộc suy thoái toàn diện.

Trước “viễn cảnh xám” như vậy, cũng dễ hiểu khi Nhà trắng liên tiếp đưa ra các biện pháp mạnh, vừa nỗ lực kiềm chế dịch bệnh lây lan, vừa hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Những tín hiệu tích cực của kinh tế Mỹ đang tạo lợi thế cho Tổng thống D.Trump trong nỗ lực giành thêm một nhiệm kỳ tại Nhà trắng. Thành tựu kinh tế nổi bật của Mỹ trong ba năm qua được phản ánh rõ nét ở cả ba chỉ số kinh tế cơ bản gồm tăng trưởng, việc làm và chứng khoán. Đà suy thoái kinh tế Mỹ được ngăn chặn, tỷ lệ thất nghiệp xuống thấp nhất trong hàng chục năm... là những điểm mạnh giúp ông Trump tự tin bước vào kỳ bầu cử quan trọng. Vậy nên, hơn ai hết, Tổng thống Trăm hiểu rõ tầm quan trọng của việc phải ngăn chặn dịch Covid-19 ảnh hưởng sâu tới nền kinh tế Mỹ.

Sau kỳ bầu cử sơ bộ “siêu thứ ba” tuần trước, Tổng thống D.Trump đã có số phiếu đại biểu vượt xa mức quy định cần thiết, gần như chắc chắn giành tấm vé ứng cử viên của đảng Cộng hòa tranh cử nhiệm kỳ tổng thống thứ hai. Tuy nhiên, dịch Covid-19 đang gây trở ngại, thử thách khả năng lãnh đạo của Tổng thống D.Trump đưa nước Mỹ vượt qua đại dịch.

LONG QUÂN