Trợ lý Chủ tịch Quốc hội: Chưa bao giờ chỉ trích oan sai như vậy

GS -TS Lê Minh Thông, Trợ lý Chủ tịch Quốc hội (ảnh PV).

Sáng nay (15.1) tại trụ sở Văn phòng Quốc hội, Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức tọa đàm với chủ đề “5 năm thực hiện Hiến pháp 2013- những thành tựu lập pháp”.

Vào sáng 28.11.2013, Quốc hội khóa XIII đã biểu quyết thông qua Hiến pháp 2013, tạo lập nền tảng thể chế hiến định cho sự phát triển bền vững, lâu dài của đất nước trong thời kỳ mới. Chỉ trong vòng 5 năm, Quốc hội đã ban hành, sửa đổi, bổ sung hơn 100 luật, kịp thời cụ thể hóa quy định, tinh thần, quan điểm của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân, tổ chức bộ máy nhà nước, kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.

Theo GS –TS Lê Minh Thông, Trợ lý Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (ông nguyên là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội): Trong 5 năm qua, Hiến pháp 2013 đã lan tỏa ảnh hưởng to lớn không chỉ với xã hội mà với mỗi con người. Trong bộ máy nhà nước, các quan chức, công chức, viên chức đã biết rõ hơn nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong việc thương tôn Hiến pháp, bảo vệ quyền con người, tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho thúc đẩy kinh tế và đổi mới sáng tạo.

Những quy định trong Hiến pháp và quy định của pháp luật để cụ thể hóa Hiến pháp trở thành kim chỉ nam quy định hành vi của cán bộ, công chức, quy định hoạt động của bộ máy, làm cho xã hội trật tự hơn, tạo niềm tin của người dân đối với hoạt động công quyền.

“Khi mỗi cán bộ, công chức ý thức rõ trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ Hiến pháp, phục sự nhân dân thì xã hội không chỉ có những cơ may là “quốc thái –dân an” mà mỗi người có được môi trường an toàn để phát triển mình”, GS Thông nói.

Vẫn theo GS Lê Minh Thông từ khi Hiến pháp 2013 ra đời đến nay đã có hơn 100 luật được Quốc hội thông qua để cụ thể hóa Hiến pháp. “Đó là con số chưa từng có trong thời kỳ lập hiến của chúng ta, không chỉ về con số mà ấn tượng lớn hơn là ở nội dung và sự lan tỏa của hơn 100 đạo luật. Nó đã tạo ra khuôn khổ pháp luật mới thúc đẩy sự chấn hưng đất nước, thúc đẩy sự phát triển của mỗi con người. Mỗi đạo luật được Quốc hội khóa XIII và XIV thông qua đều thể hiện rất rõ tinh thần của Hiến pháp năm 2013”, GS Thông cho biết.

Ông nêu ví dụ trong lĩnh vực phát triển kinh tế, quyền tự do kinh doanh trở một trong những “từ khóa” trong hoạt động của tất cả các chủ thể kinh tế, nó thấm sâu trong từng câu chữ trong mỗi đạo luật được Quốc hội thông qua.

Tại khoản 2 điều 14 của Hiến pháp, quy định: Quyền con người chỉ có thể hạn chế bằng luật. “Điều đó đã tạo ra sự đảm bảo hiến định cực kỳ quan trọng, loại bỏ mọi nguy cơ tùy tiện hạn chế quyền con người, quyền công dân và điều đó luôn được quán triệt trong các luật”, GS Thông cho hay.

GS –TS Lê Minh Thông lấy ví dụ thêm, về nguyên tắc suy đoán vô tội được thể hiện trong Hiến pháp năm 2013 là một trong nền tảng pháp lý quan trọng để sửa đổi căn bản các thủ tục tố tụng trong hoạt động tư pháp, để đảm bảo rằng không ai bị xem là tội phạm nếu không có bản án của tòa án tuyên có hiệu lực và tuân thủ các quy định pháp luật.

“Hiến pháp 2013 như luồng gió mới thổi vào hoạt động của lĩnh vực tư pháp. Chưa bao giờ thấy chúng ta công khai, chỉ trích mạnh mẽ việc oan sai như vậy. Khi xảy ra oan sai các cơ quan chức trách thẳng thắn thừa nhận, chỉ ra những sai sót và tổ chức xin lỗi, bồi thường cho những người bị oan”, GS Thông nói.

GS Thông nói thêm: Trong lĩnh vực tư pháp chúng ta tiến tới nền tư pháp thể hiện rõ hơn việc phục sự công lý, điều đó đã đạt đến chưa thì còn phải phấn đấu, nhưng rõ ràng đã thể hiện rõ nền tư pháp vì công lý mà ở đó quyền con người, quyền công dân là tối thượng.

Chốt lại vấn đề ông cho rằng, trong tổ chức bộ máy nhà nước, tinh thần của Hiến pháp 2013 đã tạo ra môi trường hoạt động mới vừa chặt chẽ, vừa sáng tạo.

Lương Kết