Trình Quốc hội lùi thời gian thanh toán hơn 518 tỷ đồng Quỹ khám chữa bệnh BHYT

11 địa phương xin kéo dài thời gian thanh toán 518 tỷ đồng

Theo Tờ trình do Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày, từ ngày 1-1-2015 đến ngày 31-12-2020, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam có trách nhiệm trích 80% số kinh phí khám, chữa bệnh chưa sử dụng hết vào quỹ dự phòng, đồng thời thông báo 20% số kinh phí dành cho khám, chữa bệnh chưa sử dụng hết cho địa phương để sử dụng theo thứ tự ưu tiên: Hỗ trợ quỹ khám, chữa bệnh cho người nghèo; hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho một số nhóm đối tượng phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương; mua trang thiết bị y tế phù hợp với năng lực, trình độ của cán bộ y tế; mua phương tiện vận chuyển người bệnh ở tuyến huyện.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng

Trong thời hạn 12 tháng, sau khi BHXH Việt Nam thẩm định quyết toán và kể từ ngày ghi trong thông báo, phần kinh phí chưa sử dụng hoặc không sử dụng hết phải thu hồi và chuyển về BHXH Việt Nam để nộp về quỹ dự phòng.

Báo cáo quyết toán quỹ bảo hiểm y tế của BHXH Việt Nam cho thấy, năm 2015 có 38 tỉnh, thành phố và Bộ Quốc phòng có kết dư quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, tổng số 5.838 tỷ đồng. Theo quy định tại khoản 3 Điều 35 Luật Bảo hiểm y tế và điểm b khoản 4 Điều 6 Nghị định số 105/2014/NĐ-CP, phần 20% được để lại cho địa phương sử dụng là 1.167 tỷ đồng.

Căn cứ số kinh phí chưa sử dụng hết được sử dụng tại địa phương, UBND cấp tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch phân bổ và sử dụng kinh phí trình UBND cấp tỉnh phê duyệt và báo cáo HĐND cấp tỉnh, cụ thể:

Hỗ trợ quỹ khám, chữa bệnh cho người nghèo: Hơn 109 tỷ đồng. Hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho một số nhóm đối tượng (người thuộc hộ gia đình cận nghèo, người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình, học sinh, sinh viên) phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương: Hơn 294 tỷ đồng. Mua trang thiết bị y tế phù hợp với năng lực, trình độ của cán bộ y tế; mua phương tiện vận chuyển người bệnh ở tuyến huyện: Hơn 763 tỷ đồng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải

Về sử dụng và thanh toán hơn 763 đồng mua trang thiết bị y tế, phương tiện vận chuyển người bệnh, đã hoàn thành việc thanh toán hơn 230 tỷ đồng đối với các trường hợp có đủ hồ sơ, thủ tục thanh toán, thời hạn thanh toán theo quy định. Còn hơn 518 tỷ đồng tạm thời chưa thanh toán. Số còn lại hơn 15 tỷ đồng do các địa phương không sử dụng hết, được thu hồi chuyển về BHXH Việt Nam để nộp về quỹ dự phòng.

“Trên cơ sở đề nghị của các địa phương, Chính phủ trình UBTVQH cho phép 11 tỉnh, thành phố được kéo dài thời gian thanh toán các khoản mua sắm trang thiết bị y tế, phương tiện vận chuyển người bệnh từ nguồn 20% kết dư quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2015 đến hết ngày 30-6-2020, tổng số tiền hơn 518 tỷ đồng”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho hay.

Vượt quy định của luật nên thẩm quyền quyết định thuộc về Quốc hội

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách (TCNS) Nguyễn Đức Hải cho rằng, việc Chính phủ trình cho phép 11 tỉnh, thành phố được kéo dài thời gian thanh toán từ nguồn 20% kết dư Quỹ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế là vượt quy định của Luật Bảo hiểm y tế, do đó, thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội.

“Về thời gian trình, đến nay Chính phủ mới báo cáo vấn đề này là rất chậm. Đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan và địa phương có liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm”, Chủ nhiệm Ủy ban TCNS nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển

Về số tiền hơn 518 tỷ đồng chưa thanh toán, Ủy ban TCNS cho rằng, về nguyên tắc, sau 12 tháng các địa phương không sử dụng hết sẽ phải chuyển về quỹ dự phòng của BHXH Việt Nam.

Tuy nhiên, năm 2017 là năm đầu tiên được sử dụng khoản kết dư này nên các địa phương cũng gặp nhiều khó khăn, dẫn đến có 11 địa phương chưa hoàn tất việc thanh toán theo quy định. Theo báo cáo của Chính phủ, về cơ bản, các địa phương này đã ký hợp đồng mua sắm, nhiều địa phương đã hoàn thành việc lắp đặt, bàn giao trang thiết bị y tế, phương tiện vận chuyển người bệnh và các tài sản này đã được đưa vào sử dụng phục vụ cho khám, chữa bệnh.

Căn cứ tình hình thực tiễn và các lý do xin phép kéo dài, đa số ý kiến trong Ủy ban TCNS đồng ý với đề nghị của Chính phủ cho phép kéo dài thời hạn thanh toán đối với số tiền hơn 518 tỷ đồng đến hết 30-6-2020 và đề nghị UBTVQH yêu cầu Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định vấn đề này tại Kỳ họp thứ 8.

Qua thảo luận, đa số ý kiến UBTVQH đồng tình với đề nghị của Chính phủ và báo cáo thẩm tra, bởi xét trong điều kiện, hoàn cảnh năm 2015 là năm đầu tiên thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) nên không thể tránh khỏi những vướng mắc. Đồng thời kinh phí này liên quan đến thiết bị y tế và phương tiện vận chuyển bệnh nhân, liên quan đến yếu tố con người nên UBTVQH đã xem xét một cách toàn diện và thống nhất phải trình ra Quốc hội để Quốc hội xem xét, quyết định có cho sử dụng nguồn tiền đó hay không.

Toàn cảnh phiên họp

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ bức xúc trước việc thực hiện luật chưa nghiêm: “Chúng ta sẵn sàng trình Quốc hội sửa luật trong điều kiện luật đó có những bất cập, nhiều cái không phù hợp với thực tiễn hoặc do yêu cầu phát triển đất nước cần sửa đổi. Thậm chí có thể rút gọn trong 1 kỳ họp hoặc ra Nghị quyết để thực hiện 1 điều mà luật chưa quy định.

Nhưng ở đây luật đúng rồi, luật đã cho phép để lại 20% để làm mà không làm. Đây là việc thực hiện luật không đúng, không nghiêm rồi cuối cùng UBTVQH phải vì dân, vì sức khỏe của nhân dân để đồng ý trình ra Quốc hội”. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Tờ trình cần nêu rõ, đây là vì mục đích chăm sóc sức khỏe của nhân dân nên xin Quốc hội cho phép. Đây không phải do luật bất cập, mà do việc thực hiện luật.

Kết lại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, vì sao nhiều tỉnh thực hiện tốt mà vẫn còn 11 tỉnh không thực hiện được đúng tinh thần của luật, trong đó có nhưng địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai. “Phê bình một cách nghiêm túc những địa phương làm chưa tốt Luật Bảo hiểm y tế”, ông nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội giao Ủy ban TCNS thẩm tra chính thức vấn đề này, đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hồ sơ để đảm bảo trình ra Quốc hội một cách chi tiết, làm rõ những vấn đề về nguyên nhân, trách nhiệm, bài học kinh nghiệm rút ra, trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 8.

Quỳnh Vinh