Trí tuệ nhân tạo (AI) 'trợ thủ' đắc lực của bác sĩ trong khám chữa bệnh, quản lý bệnh án điện tử

Trí tuệ nhân tạo AI đang được ứng dụng như thế nào tại các bệnh viện của Việt Nam?

Trí tuệ nhân tạo đang trở thành một công cụ không thể thiếu trong ngành y tế, hỗ trợ bác sĩ từ chẩn đoán, điều trị đến quản lý bệnh viện. AI có tiềm năng rất lớn trong việc cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân, đem lại nhiều lợi ích cho bác sĩ và bệnh viện.

BS Lương Đình Trung, Khoa Khám bệnh, BV đa khoa Đức Giang chia sẻ với phóng viên báo Sức khỏe và Đời sống, hiện nay BV đa khoa Đức Giang đang áp dụng AI trong hỗ trợ đọc cho ra kết quả chẩn đoán hình ảnh. "Giữa một bác sĩ 10 năm kinh nghiệm với một AI được huấn luyện, AI có thể cho ra kết quả vượt trội.", BS Trung nói.

Hiện nay, BV đa khoa Đức Giang áp dụng AI trong việc soạn thảo văn bản để báo cáo, đọc tài liệu, cho ra các phác đồ gợi ý điều trị xem có đúng với các văn bản luật hiện hành và phù hợp với ca bệnh không… Thực tế, hàng ngày tại BV đa khoa Đức Giang, các bác sĩ cung cấp dữ liệu cho AI, và "tư vấn" với AI xem quá trình khám chẩn đoán bệnh của mình cho bệnh nhân có đúng không, diễn biến bệnh tiếp theo là gì…

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp các bác sĩ trong việc chẩn đoán, điều trị bệnh ngày càng chính xác, hiệu quả.

Theo BS Trung: "Tuy nhiên AI chỉ được dùng để tham khảo, còn quyết định cuối cùng để điều trị cho người bệnh vẫn là bác sĩ- những người có tư duy và được đào tạo chuyên môn."

Một trong những việc AI "cố vấn" vô cùng hiệu quả là dự trù thuốc. BS Trung dẫn ví dụ, tại bệnh viện của mình, khoa dược sẽ gửi cho 33 khoa về nhu cầu thuốc của mỗi đơn vị, sau đó thu thập các phiếu của các khoa, tra bảng giá, lấy thông tin thuốc từ trên cổng dịch vụ công đưa vào văn bản. Mỗi quá trình này sẽ mất khoảng 2 tuần làm việc, nhưng khi áp dụng AI, "nó" chỉ mất khoảng nửa ngày.

Trong quá trình giải phẫu bệnh, AI cũng hỗ trợ bác sĩ rất nhiều. BS Trung cho hay, khi bác sĩ đưa ảnh các tế bào vào hỏi AI, nó sẽ gợi ý cho bác sĩ những bệnh người này có thể mắc. Thậm chí, AI có thể hỏi và yêu cầu bác sĩ cung cấp thêm thông tin của người bệnh như phim chụp cộng hưởng từ, triệu chứng của bệnh nhân, siêu âm, xét nghiệm máu… Sau đó, chỉ cần vài phút, AI sẽ xử lý tất cả thông tin nạp vào và đưa ra kết quả chẩn đoán cho bác sĩ.

"AI chẩn đoán rất sát với dự đoán của bác sĩ về tình trạng của bệnh nhân. AI còn làm việc cực kỳ hiệu quả khi rà soát hồ sơ bệnh án về quá trình điều trị một người bệnh, giống như một bác sĩ lâu năm.", BS Trung chia sẻ.

TS Nguyễn Văn Thường, Giám đốc BV đa khoa Đức Giang cho biết, AI còn hỗ trợ trong công tác quản lý như tham vấn xây dựng quy trình đấu thầu thuốc, vật tư, quy trình tuyển dụng, bổ nhiệm, kỷ luật cán bộ phù hợp với luật pháp hiện hành… "AI còn có khả năng tìm ra các lỗi sai của bác sĩ trong công tác điều trị. Điều này vô cùng cần thiết cho những người làm khoa học, liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người", TS Thường nói.

Giám đốc BV đa khoa Đức Giang nhấn mạnh: "Dù cho sử dụng AI thế nào, nhưng người dùng AI, hay bác sĩ chính là người phải chịu trách nhiệm cuối cùng".

Tại BV E, việc đưa AI vào hỗ trợ bác sĩ từ quá trình khám, chẩn đoán, điều trị, gợi ý kê đơn thuốc sẽ giúp giảm số lượng lớn nhân lực y tế. Nhất là trong bối cảnh bệnh viện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử. Trước đây, khi khám mỗi người bệnh bác sĩ chỉ mất 5-10 phút, nhưng số thời gian bác sĩ phải nhập thông tin bệnh án bằng tay (đánh máy) "ngốn" gấp nhiều lần. Với sự hỗ trợ của AI, các bác sĩ ở phòng khám, bác sĩ siêu âm, chụp phim, cộng hưởng từ… đều chỉ cần nói vào máy và AI hỗ trợ chuyển thành thông tin bệnh án điện tử giúp bác sĩ. Các kết quả chụp phim, xét nghiệm cũng được AI "cố vấn". Kể cả việc kê đơn, liều dùng thuốc cũng sẽ được AI hỗ trợ, sẽ không còn tình trạng kê đơn thuốc sai, hay gặp phải bác sĩ cho thuốc bị tương tác với thuốc khác…

Siêu âm chẩn đoán cũng được sử dụng AI.

Vẫn còn khó khăn trong triển khai bệnh án điện tử

Nhờ sự hỗ trợ của công nghệ, trí tuệ nhân tạo AI, việc triển khai bệnh án điện tử đang ngày càng đi vào quỹ đạo. Tuy nhiên, đến thời điểm này cả nước có 270 cơ sở y tế công bố hoàn thành bệnh án điện tử, còn khoảng hơn 1000 cơ sở y tế khác chưa triển khai. Theo kế hoạch, Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử chậm nhất vào ngày 30/9/2025. Đối với các cơ sở khám chữa bệnh khác có người bệnh điều trị nội trú, điều trị ban ngày và điều trị ngoại trú triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, hoàn thành chậm nhất vào ngày 31/12/2026.

Trước đó, tại Chỉ thị số 07 ngày 14/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các bệnh viện trên toàn quốc hoàn thành triển khai hồ sơ bệnh án điện tử trước ngày 30/9/2025. Giám đốc Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia Đỗ Trường Duy cho rằng, việc triển khai này "không thể chậm trễ hơn nữa".

Cũng theo ông Duy, sở dĩ chúng ta mới dừng ở 270 cơ sở y tế công bố hoàn thành bệnh án điện tử là do nhiều cơ sở y tế vẫn gặp khó khăn về kinh phí, hạ tầng công nghệ thông tin, nguồn nhân lực cũng như chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp.

Để giải quyết những vấn đề này, không chỉ có các cơ sở y tế mà cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương, các cấp, các ngành, sự ủng hộ của người dân…

Việc sử dụng AI trong quản lý bệnh án điện về lâu dài giúp giảm chi phí thông qua việc tối ưu hóa các quy trình, giảm sai sót và nâng cao hiệu quả điều trị, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời cung cấp cho bác sĩ và bệnh nhân những công cụ để quản lý sức khỏe của họ tốt hơn. Việc tích hợp công nghệ AI vào hệ thống y tế sẽ là một bước tiến quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Hải Yến