'Trị' tin đồn thất thiệt trên thị trường chứng khoán

Toàn cảnh tọa đàm. Ảnh Thùy Linh.

Nhà đầu tư nhỏ lẻ hay có tâm lý “bầy đàn”

Phát biểu tại tọa đàm trực tuyến An toàn an ninh trong lĩnh vực chứng khoán tổ chức sáng 15/5, ông Nguyễn Thế Thọ, Vụ trưởng Vụ Giám sát thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, thông tin là một kênh rất quan trọng tác động đến tâm lý của tất cả mọi người trong lĩnh vực chứng khoán.

“Tin đồn tồn tại trong mọi thị trường, khi thị trường chứng khoán còn non trẻ thì tin đồn càng có khả năng có đất sống. Tin đồn truyền tải những thông tin chưa được xác thực qua truyền miệng, qua mạng xã hội, qua công nghệ nên sức lan tỏa rất lớn, có thể tin đồn trở thành sự thật hoặc không, có thể xuất phát từ sự kiện hoặc có thể tạo ra từ một nhóm đối tượng, cá nhân với mục đích gây ra những sự bất thường trong lĩnh vực kinh tế”, ông Thọ chia sẻ.

Khoản 4 Điều 9 Luật Chứng khoán quy định hành vi thao túng giá chứng khoán là một trong các hành vi bị cấm trong giao dịch chứng khoán, cụ thể như sau: Thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục mua, bán để thao túng giá chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác để thao túng giá chứng khoán.

Theo đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, tại các nước kinh tế phát triển, tin đồn là mục tiêu để một nhóm đối tượng nào đó trục lợi thị trường khi xem xét đến hành vi giao dịch mang tính thao túng thị trường. Với những hành vi này, các cơ quan quản lý giám sát trong quá trình giám sát tại Sở giao dịch sẽ xây dựng các bộ tiêu chí giám sát cụ thể để theo dõi các hành vi đặt lệnh, hủy lệnh của các nhóm tài khoản để có cơ sở xác định hành vi vi phạm.

Tuy nhiên, việc chưa đạt đến sự công khai minh bạch khiến tin đồn dễ tác động đến tâm lý nhà đầu tư. “Thị trường chứng khoán Việt Nam còn non trẻ, tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân lớn. Đây là những nhà đầu tư thường đầu tư theo phong trào, có tâm lý “bầy đàn”, dễ bị tác động bởi tin đồn. Trong khi các nhà đầu tư tổ chức có nhiều kênh thu thập thông tin hơn, có đội ngũ phân tích, kiểm chứng và đánh giá thông tin”, ông Nguyễn Thế Thọ nhận định.

Nhanh chóng cung cấp thông tin để "trị" tin đồn

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trọng Nghĩa cho rằng, tin đồn cũng là một loại thông tin và “liều thuốc” trị tin đồn chính là thông tin. “Thông tin phải đưa ra đúng lúc, đúng căn bệnh. Phải có thông tin kịp thời từ bản thân công ty niêm yết, từ sàn giao dịch và từ cơ quan quản lý. Tin đồn là thông tin thì phải trị bằng chính thông tin. Bưng bít thông tin, thông tin không rõ nguồn gốc, không có thông tin phản hồi thì sẽ khiến câu chuyện bị đẩy xa”, ông Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Còn theo bà Đoàn Thái Ly, Phó Giám đốc Phòng Quản lý niêm yết, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, khi xuất hiện tin đồn, nếu doanh nghiệp bình tĩnh thì sẽ xử lý được tin đồn nhanh chóng, hợp lý, vừa làm yên tâm thị trường, nhà đầu tư, vừa giải quyết được tin đồn. Còn nếu mức độ quan tâm của lãnh đạo doanh nghiệp chưa đủ thì tin đồn có thể trở thành khủng hoảng, các bước xử lý tiếp theo sẽ phức tạp hơn nhiều.

“Thông thường, các doanh nghiệp trên thị trường cũng đã có phản ứng kịp thời đối với các tin đồn, tức là lập tức gửi giải trình, báo cáo lên cơ quan quản lý. Chúng tôi dựa trên báo cáo, giải trình của doanh nghiệp, kết hợp các nghiệp vụ bên Sở để có báo cáo nhanh nhất lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để có những thông tin kịp thời”, bà Ly cho biết.

Đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khẳng định, các đối tượng, các chủ thể liên quan trực tiếp đến tin đồn phải có phản ứng kịp thời để thông tin lại khiến tin đồn thất thiệt không có đất sống.

“Vai trò của các cơ quan giám sát của các tổ chức tham gia thị trường theo Luật Kinh doanh chứng khoán yêu cầu các doanh nghiệp niêm yết phải công bố thông tin bất thường, thông tin định kì. Khi có tin đồn, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước yêu cầu các Sở giao dịch chứng khoán nơi có công ty niêm yết yêu cầu công bố thông tin, đưa ra những thông tin phối hợp, hoặc tổ chức các buổi đối thoại kịp thời ổn định tâm lý của các nhà đầu tư. Các công ty đại chúng cần phối hợp với cơ quan quản lí để xác minh kiểm chứng thông tin. Đồng thời, các nhà đầu tư nên sử dụng các thông tin đã được kiểm chứng”, ông Thọ khuyến nghị.

Ông Nguyễn Thanh Kỳ, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam kì vọng, để thị trường chứng khoán được minh bạch, tránh những tin đồn thất thiệt, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nên gắn kết hơn với các thành viên vì thị trường chứng khoán là thị trường của niềm tin, và quan trọng hơn, nó là một thị trường gắn liền với nền kinh tế, sức khỏe của thị trường chứng khoán thể hiện sức khỏe của nền kinh tế.

Về phía nhà đầu tư, ông Kỳ khuyến cáo nhà đầu tư bình tĩnh tự tin, lắng nghe, tìm hiểu và thực hiện đầu tư sáng suốt, tuân thủ theo pháp luật.

Thùy Linh