'Treo' đùng vì sông bị bồi lấp
Có chiều dài gần 10km, nhưng 8 năm nay một đoạn sông Lô chảy qua địa phận xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc đã bị bồi lấp. Dòng chảy bị ngăn, không có nước ngọt khiến người nuôi thủy sản buộc phải “treo” đùng.
Anh Bùi Văn Nhất buông lưới cất tôm dù mới 45 ngày tuổi vì tôm đã chết rất nhiều.
Băng qua những con đường đất gập ghềnh bao quanh đùng thủy sản, chúng tôi có mặt tại ấp Bình An (xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc). Chỉ tay về phía trước đồi cát rộng mênh mông, ông Nguyễn Văn Viện, cán bộ nông lâm thủy sản xã Bình Châu cho biết, sông Lô có chiều dài gần 10km, rộng khoảng 6m, chảy qua địa phận xã Bình Châu. 8 năm nay do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, một đoạn của con sông này đã bị bồi lấp hoàn toàn. Khu vực bị vùi lấp đã hình thành một đồi cát trắng, không còn dấu tích của dòng sông đã từng chảy qua đây. Mùa khô người dân nuôi trồng thủy sản phía trên sông không thể lấy nước lợ từ suối Đá vào nên phải “treo” đùng. Mùa mưa nước từ trong đùng bị ngăn dòng không tiêu thoát nên thường chịu cảnh ngập lụt.
Theo người dân địa phương, trước đây, bên bờ sông Lô có khoảng 20 hộ dân sống bằng nghề nuôi tôm, cá. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết người dân đều đã “treo” đùng, bỏ nghề nuôi trồng thủy sản đi làm việc khác. Ông Bùi Văn Phú (ấp Bình An, xã Bình Châu) xót xa: “Năm 1996, gia đình tôi đã về đây đào ao nuôi tôm, cua. Có những năm nuôi đạt gia đình tôi thu lãi lớn. Vậy nhưng từ năm 2012, khi sông Lô đoạn chảy qua ấp Bình An bị bồi lấp khiến việc lấy nước vào đùng nuôi của gia đình tôi vô cùng khó khăn. Chúng tôi chỉ còn nuôi lai rai những loại cá tạp, mỗi năm may lắm cũng chỉ thu được vài chục triệu đồng. Gặp khi mưa lớn kéo dài, nước từ các nơi đổ về, tràn hết vào các ao nuôi. Khi bị ngập, độ mặn trong nước giảm đột ngột tôm chết hết, người dân hầu như mất trắng”.
Sông Lô đã bị bồi lấp không còn thấy nước, cả khúc sông chỉ còn một bãi cát rộng mênh mông.
Trao đổi với phóng viên Báo BR-VT, ông Đinh Xuân Dậu, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Châu cho biết: Sông Lô bị bồi lấp đã ảnh hưởng nặng nề đến lưu thông dòng chảy. Vào mùa mưa, nước từ thượng nguồn đổ về chảy đến đoạn bị bồi lấp thì tràn vào các ao nuôi thủy sản, ngập nhà khiến nhiều người dân nhiều năm qua bị ảnh hưởng nặng nề. Mùa khô thì gặp nhiều khó khăn trong việc lấy nước lợ vào nuôi thủy sản. Trước tình trạng đó, UBND xã Bình Châu đã nhiều lần kiến nghị xin chủ trương nạo vét sông Lô, khơi thông dòng chảy. Tuy nhiên, đến nay đoạn sông Lô bị bồi lấp vẫn chưa có phương án giải quyết, người dân sống và nuôi thủy sản bên bờ sông Lô vẫn gặp nhiều khó khăn.
Ông Trần Văn Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh cho hay, thượng nguồn của sông Lô thuộc địa bàn tỉnh Bình Thuận. Tuy nhiên, cách đây vài năm phía tỉnh Bình Thuận đã xây dựng một con đập dâng chặn dòng chảy của con sông này, khiến cho lưu lượng nước của sông khi chảy về phía BR-VT còn rất ít. Mùa gió chướng (từ tháng 9 năm này đến tháng 3 âm lịch năm sau) cát bồi lấp, dòng chảy đã bị hạn chế không đủ để đưa cát trôi đi về phía hạ nguồn, dẫn đến bít hẳn một đoạn của sông Lô. Ông Hiếu thông tin thêm, năm 2018, UBND tỉnh đã có chủ trương đồng ý cho phép Công ty CP Đăng Lộc Phát khảo sát, nghiên cứu lập và thực hiện dự án nạo vét khơi thông dòng chảy và thu hồi khối lượng vật liệu sông Lô bằng hình thức xã hội hóa. Tuy nhiên, do một số vướng mắc từ phía Công ty CP Đăng Lộc Phát đến nay dự án vẫn chưa được triển khai.
Sông Lô bắt nguồn từ sông Chùa (thuộc địa bàn tỉnh Bình Thuận), cùng với một số con suối chảy từ các xã Hòa Hội, Hòa Hiệp, Bông Trang, Bưng Riềng của huyện Xuyên Mộc đổ về. Đoạn sông Lô chảy qua xã Bình Châu dài gần 10km, điểm kết thúc là ra cửa biển Bến lội- Bình Châu. Sông Lô đoạn chảy qua ấp Bình An, xã Bình Châu bắt đầu bị bồi lấp từ năm 2012. Đến nay, chiều dài khoảng 1km của sông Lô đã bị bồi lấp hoàn toàn.
