Tranh luận về cái chết của cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh

Và khi phát biểu trên kênh truyền hình nhà nước Al-Arabiya, Tổng thống Yemen Abd-Rabbu Mansour Hadi (đang sống lưu vong ở Saudi Arabia) đã kêu gọi người dân nổi dậy chống lại phiến quân Houthi, sau cái chết hôm 4-12 của cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cũng đã kêu gọi tất cả các bên trong cuộc xung đột tại Yemen ngừng tất cả các cuộc tấn công trên không và trên bộ. Còn người phát ngôn Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric hối thúc tất cả các bên xung đột tại Yemen "dừng ngay lập tức các hành động thù địch tại Thủ đô Sanaa".

Cựu Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh.

Tuyên bố của người phát ngôn Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric được đưa ra trong bối cảnh phiến quân Houthi khẳng định, đã sát hại cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh. Đảng Đại hội Nhân dân toàn quốc (GPC) của ông Ali Abdullah Saleh cũng xác nhận, cựu Tổng thống đã bị Houthi sát hại sau khi ông đột ngột tuyên bố chấm dứt liên minh với lực lượng này.

Lãnh đạo đảng GPC Faiqa al-Sayyid nhấn mạnh, cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh đã hy sinh để bảo vệ nền cộng hòa của Yemen, đồng thời lên án vụ sát hại này.

Hãng Spuniknews vừa dẫn cảnh báo của giới chuyên môn về một vụ thảm sát hay đẩy Yemen xuống vực thẳm chiến tranh, sau khi cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh bị phiến quân Houthi sát hại.

Theo hãng Al-Arabiya, phiến quân Houthi đã cử người đi trên 20 xe bọc thép, đuổi theo xe của ông Ali Abdullah Saleh (chạy khỏi Thủ đô Sanaa để về Sanhan, tỉnh Marib do quân chính phủ kiểm soát) để giết chết cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh hôm 4-12, sau khi ông "trở cờ với chúng".

Sau khi giết chết cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh và những người đi cùng, phiến quân Houthi đã đưa lên Internet đoạn video chiếu cảnh thi thể được cho là của ông với phần đầu trúng đạn. Cuộc tháo chạy của ông Ali Abdullah Saleh diễn ra khi nhà của cựu Tổng thống ở Thủ đô bị đánh bom, lúc các tay súng trung thành với ông đánh nhau với phiến quân Houthi tại Sanaa.

Và việc này diễn ra sau khi ông Ali Abdullah Saleh lên truyền hình tuyên bố (2-12), sẵn sàng đàm phán hòa bình với liên quân quốc tế do Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) dẫn đầu. Sau bài phát biểu được truyền hình trực tiếp hôm 2-12, cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh còn ra lệnh cho những người trung thành với ông ở Thủ đô không nhận chỉ đạo từ phiến quân Houthi.

Theo giới truyền thông, các vụ đụng độ ở Sanaa diễn ra từ ngày 29-11, sau khi phiến quân Houthi đấu súng với lực lượng trung thành của cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh. Hơn 2 tháng trước (6-10), kênh truyền hình Sky News Arabia từng đưa tin, Houthi đã lên kế hoạch bắt một loạt nhân vật trung thành với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh.

Được biết, Houthi đã lập hồ sơ theo dõi để bắt những người không tán thành việc lực lượng này kiểm soát Yemen. Theo giới truyền thông, từ tháng 5-2017, Houthi đã dọa ám sát cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh khiến cho rạn nứt giữa hai bên ngày càng rõ rệt. Và việc này diễn ra sau khi ông Ali Abdullah Saleh để ngỏ khả năng đàm phán với Saudi Arabia.

Bởi khi phát biểu tại cuộc họp của đảng GPC, ông Ali Abdullah Saleh nhấn mạnh: Chúng ta không có lựa chọn nào khác ngoài đối thoại. Và chúng ta sẵn sàng tới Riyadh, Khamis Mushit, Muscat hoặc bất kỳ nơi nào khác để bắt đầu đối thoại và đạt được một thỏa thuận sơ bộ.

Yemen đã rơi vào hỗn loạn kể từ khi phiến quân Houthi và các lực lượng trung thành với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh bắt tay kiểm soát phần lớn lãnh thổ, trong đó có Thủ đô Sanaa.

Theo thống kê, chiến tranh và xung đột kéo dài hơn 2 năm qua tại Yemen đã khiến khoảng 12.000 người chết, trong đó đa số là dân thường, gần 40.000 người bị thương, 3 triệu người phải rời bỏ nhà cửa và 2/3 dân số nước này cần cứu trợ nhân đạo.

Gần 1 tháng trước (14-11), liên quân Arab do Saudi Arabia dẫn đầu đã không kích khiến một sân bay ở Thủ đô Sanaa do phiến quân Houthi kiểm soát không thể hoạt động. Thủ lĩnh phiến quân Houthi Abdulmalik al-Houthi từng đe dọa trả đũa sự phong tỏa trên biển, trên không và trên bộ mà liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu.

Hãng AP từng đưa tin, Saudi Arabia đã cấm Tổng thống Abd-Rabbu Mansour Hadi cùng các con trai, thành viên Chính phủ và nhiều quan chức khác của Yemen về nước trong vài tháng tới. Việc này diễn ra sau khi Tổng thống Abd-Rabbu Mansour Hadi (đã sống ở Riyadh năm thứ 3 sau khi rời Yemen) nhiều lần yêu cầu Quốc vương Saudi Arabia Salma cho phép hồi hương, nhưng không nhận được câu trả lời. Gần 3 tháng trước (24-9), Tổng thống Abd-Rabbu Mansour Hadi từng tuyên bố, cuộc xung đột tại nước này có thể phải giải quyết bằng biện pháp quân sự, chứ không phải chính trị.

Quốc Dũng