Tranh luận khá mới mẻ và thú vị!

- Đại biểu Quốc hội - Nhà Sử học Dương Trung Quốc: Quốc hội khóa XIV có 2/3 số đại biểu là người mới cho nên từng có e ngại ban đầu rằng có gì đó sẽ chưa nhuần nhuyễn, chưa nhập cuộc. Nhưng rõ ràng những gì diễn ra không phải như vậy. Là người theo dõi và tham gia nhiều khóa Quốc hội, tôi thấy có rất nhiều ý kiến, đặc biệt của những đại biểu lần đầu tham gia hết sức chất lượng.

Ví dụ như các đại biểu ở các tỉnh miền Trung bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển Formosa đã nói hết sức thẳng thắn về những điều khiến cử tri, nhân dân địa phương bức xúc. Ngoài ra, kỳ họp này có nhiều quyết định quan trọng.

- Kỳ họp này một số luật chưa được Quốc hội thông qua như dự kiến. Ông nhìn nhận việc này thế nào?

- Quốc hội luôn có sự kế thừa, rất nhiều vấn đề dang dở của nhiệm kỳ trước thì Quốc hội kỳ này làm tiếp. Trong đó, không ít luật lẽ ra lần này thông qua đã phải gác lại khi còn nhiều ý kiến khác nhau, chưa đồng thuận như Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Luật về Hội… Điều đó cho thấy bản lĩnh và trách nhiệm của đại biểu. Đó là việc đề cao chất lượng của luật, không bị áp lực về mặt thời gian nên sẵn sàng chấp nhận lùi lại việc thông qua.

- Kỳ họp này chứng kiến lần đầu đăng đàn trả lời chất vấn của nhiều thành viên Chính phủ nhiệm kỳ mới. Điều gì làm ông ấn tượng?

- Chất vấn lần này có thêm phần tranh luận nên khá mới mẻ và thú vị. Điều tôi ấn tượng nhất là dường như không còn cảm giác các đại diện cơ quan hành pháp kéo dài thời gian, trả lời vòng vo, thay vào đó là sự thẳng thắn, ngắn gọn. Điển hình là phần trả lời của Thủ tướng, đủ 3 tiếng, giải đáp ý kiến của hơn 30 đại biểu một cách trực diện, đi vào trọng tâm vấn đề và thậm chí còn chỉ thị giải pháp thế nào, cơ quan nào phải giải quyết.

Người trả lời chất vấn đã chuyển từ tâm thế “bị” chất vấn sang “được” chất vấn, xem đây là một cơ hội, một diễn đàn để cơ quan hành pháp thể hiện quan điểm của mình, chia sẻ, tiếp thu một cách rất cầu thị. Phải nói rằng, những người được chất vấn đã vào cuộc thể hiện thái độ và trách nhiệm, không còn lối nói cho qua hay nói để vượt hiểm, với những lời hứa suông nữa.

- Nhiều cam kết đã được các thành viên Chính phủ đưa ra trong phiên trả lời chất vấn. Ông kỳ vọng gì vào những cam kết đó?

- Việc các Bộ trưởng, thành viên Chính phủ đưa ra cam kết là cần thiết. Nhưng thực hiện cam kết, tôi nghĩ không đơn giản. Bởi Bộ trưởng dù là “tư lệnh ngành”, nhưng nhiều vấn đề không thể một mình Bộ trưởng đó giải quyết được như vấn đề an toàn thực phẩm liên quan đến ngành Công Thương, Công an, Y tế, Hải quan…

Vì thế tôi cho rằng, những phiên chất vấn nên chất vấn cấp Thủ tướng, Phó Thủ tướng, còn các Bộ trưởng là những người thực thi, như thế lời phát biểu cuối cùng sẽ có hiệu quả hơn. Ví dụ, vừa rồi, chúng ta nghe Bộ trưởng Bộ GD-ĐT trả lời, sau đó nghe Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam giải trình thêm thì nhiều vấn đề đã được sáng rõ.

- Xin cảm ơn ông!