Tranh cãi thảm họa mất điện Texas: Tỷ phú-Thống đốc ngược lời

Trong lúc tiểu bang Texas đang trải qua những ngày khó khăn vì thời tiết cực đoan, mất nước và mất cả điện do mạng lưới điện độc lập của bang này, Thống đốc bang Texas Gregg Abbott đã lập luận đổ lỗi cho các tuabin gió và các tấm năng lượng Mặt Trời bị đóng băng dẫn tới thảm họa mất điện tại khu vực.

Tỷ phú Mỹ Bill Gates khẳng định biến đổi khí hậu là có thật

Nhưng trong cuộc phỏng vấn mới nhất, tỷ phú Bill Gate, người sáng lập Microsoft cho rằng những cái chết thương tâm do tình trạng mất điện ở Texas gây ra khi xảy ra bão tuyết có thể hoàn toàn tránh được.

“Sự cố này không phải xuất phát từ nguyên do phụ thuộc vào nguồn năng lượng tái tạo. Đây là do những nhà máy điện hoạt động bằng khí gas tự nhiên không chịu được thời tiết khắc nghiệt. Những nhà máy này tốn kém nhiều chi phí song không hiệu quả, và thật là bi kịch khi có người chết” - vị Tỷ phú Mỹ nhận định.

Ảnh phân tích dữ liệu vệ tinh cho thấy ánh sáng phát từ Texas vào 7/2 (trái) và 16/2 khi mất điện xảy ra trên diện rộng. Ảnh: NASA.

Ông Bill Gate phủ nhận lý do dẫn tới Texas thất thủ không phải từ các tuabin gió mà là do biến đổi khí hậu mà con người cần phải thích ứng với chúng.

Ông tin rằng, trong một thế giới lý tưởng, 80% năng lượng sẽ được tái tạo và đến từ các tấm pin mặt trời và tuabin gió, trong khi 20% sẽ đến từ các nhà máy hạt nhân.

Lấy trường hợp Texas làm ví dụ: Khi điều kiện khí hậu khắc nghiệt không thể sử dụng năng lượng xanh, bang có thể tăng cường năng lượng hạt nhân hoặc rút từ kho lưu trữ.

Nhân viên thành phố Richardson, babng Texas phá băng tại một đài phun nước ngày 16/2. Ảnh: AP

Nhưng ngay cả với cách lý giải của ông Bill Gate, Texas cũng không thể xử lý tình huống được lúc này.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, Texas đứng đầu về khai thác dầu thô và khí tự nhiên. Tiểu bang này chiếm 41% sản lượng dầu và 25% sản lượng khí đốt bán ra trên thị trường nội địa. Nhưng tới nay, nhiệt độ ở mức quá lạnh khiến chúng không thể khai thác bằng các máy móc như bình thường.

Và điện gió đang bùng nổ ở Texas. Trong năm 2019, bang này sản xuất khoảng 28% sản lượng điện gió trên toàn nước Mỹ. Theo Cơ quan quản lý hệ thống điện Texas (ERCOT), điện gió đóng góp khoảng 23% sản lượng điện của Texas trong năm 2020. Do đó, thời tiết khắc nghiệt càng trở thành vấn đề, lý do về các tuabin gió mà Thống đốc bang đưa ra không phải là không chính xác.

Hệ thống nhà máy điện than và điện khí cũng gặp vấn đề vì thời tiết. Các cơ sở này cần nước để làm mát và vận hành. Khi nước bị đóng băng vì nhiệt độ xuống dưới 0, các nhà máy buộc phải dừng hoạt động. Đáng chú ý là các nhà máy điện khí và than dừng hoạt động là vấn đề lớn hơn nhiều so với điện gió. Điện khí và điện than đóng góp tổng cộng 58% tổng sản lượng điện của Texas trong năm 2020, theo thống kê của ERCOT.

Điện hạt nhân cũng phụ thuộc vào nước làm mát. Ủy ban Quản lý Hạt nhân cho biết ít nhất một nhà máy điện nguyên tử ở phía nam Texas đã phải dừng hoạt động. 11% sản lượng điện của Texas đến từ điện hạt nhân.

Một địa phương luôn sống trong nền nhiệt cao sẽ không có sự chuẩn bị đối với một trận bão tuyết kéo dài.

Rõ ràng là với các phương án mà ông Bill Gate đưa ra, không thể cứu Texas vào lúc này. Duy nhất một điều đúng đắn là biến đổi khí hậu không phải trò lừa đảo và mọi người cần chuẩn bị mọi kịch bản cho những điều tồi tệ, bất thường diễn ra từ Mẹ Thiên Nhiên.

Matthew Hoza, chuyên gia từ BTU Analytics, cho rằng vấn đề chính ở Texas nằm ở chỗ phần lớn công ty năng lượng ở Texas không đầu tư vào các biện pháp bảo vệ chống thời tiết lạnh.

"Nếu ở Tây Texas (vùng sa mạc với nhiệt độ cao), người ta sẽ không chi tiền cho thiết bị như vậy", ông Hoza nói.

Rõ ràng chỉ có một thảm họa thiên nhiên mới dẫn tới kịch bản khó khăn cho người dân Texas như vừa qua và các biện pháp cần thiết hiện nay mà Thống đốc Abbott đưa ra là tài trợ để chuẩn bị tốt hơn cơ sở hạ tầng điện thiết yếu của Texas đối với loại thời tiết mùa đông khắc nghiệt cũng hoàn toàn hợp lý.

Hải Lâm