Tranh cãi quanh đường ống 'cứu thế', dọn sạch 90% rác thải nhựa đại dương

CNN đưa tin, hồi tháng Chín, Quỹ Ocean Cleanup (Làm sạch đại dương) đã khởi động hệ thống "dọn rác" dưới biển đầu tiên ở vùng bờ biển giữa San Francisco và Hawaiii. Có diện tích gấp đôi bang Texas, đây là là một trong năm bãi rác thải trên biển lớn nhất của thế giới.

Hệ thống ống mang hình dạng chữ U, có phần lưới ở độ sâu 3m phía dưới để giữ lại các đồ làm bằng nhựa trôi nổi dưới mặt nước biển. Khoảng vài tháng một lần sẽ có tàu tới khu vực này để gỡ bỏ các rác thải mắc trong lưới và đem về đất liền. Mục tiêu là tái chế các rác thải nhựa và sản xuất ra các sản phẩm mới. Việc lắp đặt hệ thống hoàn tất vào hôm thứ Ba (16/10) và sẽ nhanh chóng đi vào hoạt động.

Đường ống thu thập rác thải của Ocean Cleanup (ảnh: Ocean Cleanup)

Tàu thu thập rác thải từ đường ống (ảnh: Ocean Cleanup)

Hiện đại dương đang chứa tới 150 triệu tấn rác thải nhựa và con số này dự kiến sẽ tăng gấp 3 trong thời gian tới. Rác thải nhựa luôn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra biến đổi môi trường, đe dọa tới môi trường biển và các ngành công nghiệp khác như đánh bắt cá và du lịch…

Có trụ sở tại Hà Lan, đội ngũ Ocean Cleanup đã nghiên cứu và thử nghiệm hệ thống ống thu thập rác trong vòng 5 năm. Dự án đã kêu gọi được số vốn đầu tư lên tới 30 triệu USD. Ocean Cleanup hy vọng, tới tháng 4/2019, đường ống sẽ thu lại được 50 tấn rác thải, và tới năm 2040, sẽ làm sạch tới 90% số rác thải nhựa trên các đại dương toàn cầu.

Tuy nhiên, một số chuyên gia tỏ ra nghi ngờ tầm ảnh hưởng của hệ thống trên trong thực tế. Đường ống cũng vấp phải những chỉ trích vì không thể thu giữ được mảnh rác thải nhỏ, và có khả năng khiến một số sinh vật biển bị mắc kẹt. Ngoài ra, nếu thiết bị bị hỏng do bất kỳ nguyên nhân nào, nó có thể trở thành một gánh nặng rác thải khác cho đại dương.

"Sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu sử dụng chi phí và nỗ lực vào việc ngăn cản rác thải xuất hiện ngay từ đầu", Eben Schwartz, một nhà quản lý chương trình rác thải đại dương ở Ủy ban bờ biển California, cho biết. Ông tiết lộ, nhóm tình nguyên của ông dọn dẹp được lượng rác gấp từ 7 tới 10 lần những gì mà Ocean Cleanup có kế hoạch thu thập được vào mùa xuân năm 2019.

Bên cạnh đó, ông cũng e ngại sự chú ý xung quanh dự án có thể ảnh hưởng tiêu cực tới các nỗ lực giảm thiểu rác thải. "Nếu hệ thống khiến mọi người hiểu rằng họ không cần phải lo lắng về tái chế nữa bởi vì đã có đường ống kia, thì đó sẽ là một hệ quả vô cùng xấu", ông cảnh báo.

Minh Đức