Trần Quyết Chiến - Hình mẫu thành công không chỉ của billiards

Con đường thành công

Billiards là một môn thể thao phù hợp với thể trạng của người Việt bởi nó đòi hỏi sự khéo léo, bền bỉ, chính xác nhiều hơn các yếu tố thể hình, thể lực hay tốc độ. Billiards cũng du nhập Việt Nam từ rất sớm và thu hút được nhiều người chơi đam mê theo đuổi. Song cũng giống như nhiều môn thể thao khác không có lượng khán giả khổng lồ, billiards không phải là môn chơi thu hút được nhiều khoản tài trợ hấp dẫn.

Trần Quyết Chiến vô địch LG Masters 2018.

Nhiều tay cơ xuất thân từ billiards phong trào, có năng khiếu và theo đuổi con đường chuyên nghiệp gặp phải những rào cản rất lớn. Thứ nhất, billiards từng bị định kiến là một môn cờ bạc với những trận đánh độ sặc mùi tiền bạc nhưng thường không giúp cho các tay cơ nâng cao trình độ. Thứ hai, billiards không thể đem lại một nguồn thu ổn định cho những tay cơ toàn tâm toàn ý vào sự nghiệp của mình. Như một vòng tròn luẩn quẩn, các tay cơ chuyên nghiệp lại phải đánh độ, và không ít trường hợp những tài năng lớn xuống dốc thảm hại sau những trận đấu thừa máu ăn thua nhưng thiếu yếu tố chuyên môn.

Trần Quyết Chiến, sinh năm 1983 ở Hà Tĩnh, làm quen với billiards ở một CLB phong trào với đầy đủ những mặt tốt và mặt xấu luôn song hành trong môn thể thao này. Gia đình Chiến chuyển vào Cà Mau làm kinh tế mới năm anh 6 tuổi.

Năm lên 12 tuổi, ba Chiến quyết định mua một cái bàn billiards lỗ về kinh doanh kiếm thêm thu nhập, đó là lúc Chiến bắt đầu làm quen với cây cơ. Năm 13 tuổi, anh lên TP Hồ Chí Minh, biết đến caroom 3 băng rồi đam mê. Trần Quyết Chiến từng làm đủ nghề, từ công nhân, phục vụ bàn cho đến trông quán billiards để theo đuổi sự nghiệp cùng cây cơ và những quả bóng.

Tại CLB mà Chiến làm, anh nhanh chóng bị thu hút bởi những đường cơ ảo diệu của những người chơi "phủi", để mỗi khi trống bàn, nhà vô địch tương lai lại bày bóng ra tự tập. Efren Reyes, huyền thoại pool người Philippines từng nói rằng không nơi đâu các cơ thủ lại học được những cú đánh "không thể tin nổi" nhiều như những CLB phong trào, bởi ở đó các "cao thủ ẩn dật" hay xuất hiện, thực hiện những tình huống đi cơ "phi chính thống" không có trong bất cứ sách vở này. Đó là một môi trường lý tưởng cho các tay cơ tiến bộ nhanh chóng. Sau này, Quyết Chiến được mệnh danh là "vua cơ điên" cũng nhờ một phần không nhỏ những kinh nghiệm tích lũy trong thời gian này.

Chỉ mất 2 năm, đến năm 2008, Quyết Chiến đã đủ tự tin để đăng ký tham gia các giải phong trào. Tại đây, anh có dịp "lãnh giáo" những đàn anh như Mã Minh Cẩm, Ngô Đình Nại, Lý Thế Vinh, Dương Anh Vũ… Quyết Chiến lại âm thầm học hỏi và tích lũy, ngay cả khi anh chưa có đủ tiền để mua một cây cơ ưng ý.

Cây cơ "thửa" đầu tiên mà Quyết Chiến sở hữu do một người bạn góp tiền có giá 2,7 triệu đồng, giúp anh giành tấm huy chương Đồng giải vô địch quốc gia năm 2012 và được chọn vào đội tuyển quốc gia dự giải Vô địch châu Á. Tay cơ sinh năm 1983 khi đó còn là "lính mới" nhưng tiếp tục gây chấn động khi đứng thứ 3 châu lục. Cái tên Trần Quyết Chiến bắt đầu được nhắc đến.

Sự nghiêm khắc làm nên thành công

Mặt trái của các CLB phong trào chính là các trận đánh độ sặc mùi cờ bạc. Quyết Chiến có thể đã không bao giờ trở thành tay cơ hàng đầu Việt Nam ngày hôm nay nếu như anh cũng giống như nhiều tài năng "mới nhú" khác, vội vã lao vào các cuộc đấu đỏ đen kiếm vài ba trăm bạc qua ngày.

Tay cơ sinh năm 1983 đã sớm nhìn ra con đường của mình là trở thành một tay cơ chuyên nghiệp, coi billiards là sự nghiệp cả đời. Chính vì thế, anh tránh mọi cám dỗ, theo đuổi billiards một cách nghiêm túc và bài bản. "Nếu lỡ vướng vào đánh độ có cá cược, mình sẽ dễ bị sa ngã vào cờ bạc, sự nghiệp sẽ tuột dốc" - Quyết Chiến khẳng định. Vui lắm thì anh cũng chỉ múa cơ với vài người bạn thân, đổi lấy một chầu café.

Nhờ có sự định hướng rõ ràng, Quyết Chiến luôn duy trì được tính ổn định trong nhiều năm thi đấu đỉnh cao. Và nghề không phụ người, Chiến thực sự sống được bằng billiards, trở thành một trong những VĐV caroom 3 băng kiếm tiền tốt nhất thế giới.

Tay cơ Việt Nam có thể sống tốt với những khoản tiền thưởng.

Nguồn thu chính của Quyết Chiến chính là những giải đấu. Năm 2018, Quyết Chiến thi đấu tổng cộng 13 giải quốc tế. Anh đoạt chức vô địch World Cup billiards carom 3 băng TP Hồ Chí Minh tổ chức tại nhà thi đấu Nguyễn Du. Quyết Chiến là cơ thủ Việt Nam đầu tiên đăng quang ở một World Cup. Ấn tượng nhất hơn là chức vô địch LG Cup ở Hàn Quốc, cường quốc môn caroom châu Á.

Giải đấu này chỉ dành cho 7 cơ thủ hàng đầu thế giới, 8 cơ thủ mạnh nhất chủ nhà Hàn Quốc và một suất mời đặc biệt cho Quyết Chiến. Tay cơ Việt Nam đăng quang sau chiến thắng nghẹt thở 40-39 trước cơ thủ số 1 thế giới Frederic Caudron ở chung kết. Hai giải đấu này đem về cho Quyết Chiến tổng cộng 77.000 euro. Ngoài ra các giải đấu khác cũng đem về cho anh thêm gần 25.000 euro nữa. Như vậy riêng trong năm 2018, Chiến kiếm được gần 3 tỷ đồng, đứng thứ 5 trong số những tay cơ kiếm tiền giỏi nhất thế giới.

Kiếm được khoản tiền lớn từ billiards, Quyết Chiến cũng tái đầu tư không ít để có thể duy trì phong độ và kéo dài sự nghiệp. Anh là VĐV hiếm hoi trong tất cả các môn thể thao ở Việt Nam tự bỏ tiền túi ra để thuê bác sĩ tâm lý, chuyên gia dinh dưỡng và vật lý trị liệu riêng. Điều đó nghe có vẻ hơi bất bình thường bởi billiards không phải là một thể thao vận động nhiều.

Nhưng phân tích kỹ thì mới thấy sự khoa học và nghiêm túc của Quyết Chiến. Billiards là môn mà yếu tố tâm lý đóng vai trò cực kỳ quan trọng, sự lỳ lợm và lạnh lùng ở những đường cơ quyết định có thể giúp một tay cơ có những chiến thắng kịch tính đến nghẹt thở.

Bên cạnh đó, dù không có khối lượng vận động cao, các tay cơ cũng cần phải biết giữ gìn, bảo vệ những phần cơ thể liên quan trực tiếp đến quá trình thi đấu. Ví dụ một tay cơ sẽ bị xem như là "phế" nếu như mắc phải chứng thoái hóa đốt sống lưng, khiến anh ta không thể cúi thấp người xuống để thực hiện cú đánh, hay vai và tay bị nhức mỏi vì trận đấu kéo dài có thể làm tay cơ lỡ mất một cú đánh ăn điểm dễ dàng.

Nhờ sự nghiêm túc và chuyên nghiệp đó, Quyết Chiến hoàn toàn có thể sống khỏe mà không cần phải chờ vào nguồn tài trợ nào.

Năm 2020 "thất thu"

Càng thi đấu tốt, hình ảnh tay cơ Việt Nam càng trở nên nổi tiếng và giúp anh có được những nguồn thu khác. Quyết Chiến làm đại diện thương hiệu cho hãng cơ Hà Lan Molinari với những cây cơ khắc tên "Trần Quyết Chiến" được bán ra toàn thế giới. Ngoài ra, Quyết Chiến còn hợp tác quảng cáo cho tập đoàn chất phụ gia xây dựng Hàn Quốc Silkroad.

Những khoản thu nhập này có thể bù đắp cho tay cơ sinh năm 1983 trong bối cảnh mà nhiều giải đấu trong năm 2020 sẽ bị hủy vì dịch COVID-19.

Theo dự kiến ban đầu, năm nay sẽ là năm bận rộn cho Quyết Chiến và các đồng đội trong đội tuyển caroom 3 băng Việt Nam. UMB tiếp tục tổ chức 7 giải billiards nằm trong hệ thống World Cup cũng như 1 giải vô địch thế giới World Championship. Đây là những giải có tính điểm trong bảng xếp hạng thế giới UMB cũng như số tiền thưởng khá cao. Tổng giải thưởng khoảng vài tỷ đồng, trong đó chức vô địch cũng nhận được khoảng 500 triệu đồng.

Ngoài những giải nằm có tính điểm, các cơ thủ Việt Nam còn có cơ hội tham dự một số giải khác không nằm trong hệ thống UMB nhưng số tiền thưởng cao hơn rất nhiều. 4 giải 3C Survial Master dành cho 20 cao thủ hàng đầu thế giới và 4 cơ thủ khách mời có tổng giải thưởng của một giải là 241.600 USD (gần 6 tỷ đồng), trong đó người vô địch nhận được 50.000 USD (khoảng 1,3 tỷ đồng), giải Verhoeven Open (Mỹ), Continental Cup (châu Á đấu châu Âu), đặc biệt là giải LG U+ Masters mà Quyết Chiến từng vô địch.

Bên cạnh đó còn tham dự một số giải nằm của Hiệp hội billiards chuyên nghiệp thế giới PBA trong năm nay. Ra đời vào năm 2019, hệ thống thi đấu giải PBA đang thu hút một số cơ thủ hàng đầu thế giới nhờ số tiền thưởng khủng. Người vô địch giải PBA có thể nhận được phần thưởng 2 tỷ đồng, đặc biệt giải cuối cùng trong năm là 10 tỷ đồng.

Các giải phong trào, giải CLB trong nước hiện tại cũng có mức thưởng khá cao để thu hút những tay cơ tên tuổi, cao nhất có thể lên đến 100 triệu đồng. Sơ qua như vậy để thấy, nếu một tay cơ giỏi "cày" và có trình độ như Quyết Chiến, chuyện kiếm được 2 đến 3 tỷ đồng/năm cũng là điều bình thường.

Đơn Ca