Tràn lan dự án bất động sản 'bất động' ở Quảng Ngãi

Chủ đầu tư dự án khu dân cư Tây Bàu Giang (thị trấn La Hà, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi) chưa đền bù cho dân, chưa san nền, đầu tư cơ sở hạ tầng nhưng đã thông báo khách hàng đặt chỗ "xí phần" mua đất. Theo thống kê của Ban Kinh tế - Ngân sách Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi, đến tháng 10/2018, UBND tỉnh quyết định chủ trương cho doanh nghiệp đầu tư 75 dự án khu đô thị, khu dân cư với tổng diện tích hơn 1.000 ha.

Cơ quan chức năng Quảng Ngãi kết luận dự án khu dân cư Tây Bàu Giang được cho là không phù hợp với quy hoạch xây dựng lẫn sử dụng đất. Trong tổng số dự án được UBND tỉnh Quảng Ngãi cho chủ trương, có gần 498 ha tương đương 28.103 lô đất nền, 559 ha dành cho các công trình khác và chỉ hơn 5,4 ha dành cho nhà ở xã hội.

Một góc khu dân cư Phan Đình Phùng, nơi được nhiều người ví là "đất vàng" ở TP Quảng Ngãi nay trở thành bãi chăn trâu. Kết quả giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách, HĐND tỉnh Quảng Ngãi về việc thực hiện khu đô thị, khu dân cư trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011-2017 cho thấy phần lớn các dự án chưa áp dụng hình thức đấu thầu nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về nhà ở và Nghị định số 11 của Chính phủ.

Nhiều dự án khu dân cư, khu đô thị chậm kéo dài, cỏ dại mọc đầy. Phần lớn các dự án được Quảng Ngãi áp dụng hình thức chỉ định khi nhà đầu tư chưa có đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Dự án khu đô thị mới Phú Mỹ (TP Quảng Ngãi) giai đoạn 1 chậm gần 7 năm, giai đoạn 2 chậm hơn 3 năm so với tiến độ cam kết. Đối với dự án này, theo lãnh đạo Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Ngãi, có ba dự án gồm: Khu dân cư Sơn Tịnh, khu đô thị mới Phú Mỹ, khu liên hợp Bến xe Quảng Ngãi, Cục thuế tỉnh đề xuất UBND tỉnh cho phép tạm trừ kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng vào tiền sử dụng đất là chưa đúng quy định của Bộ Tài Chính.

Hai khu nhà bỏ hoang ở dự án khu đô thị Phú Mỹ. Ngoài những sai sót theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, việc xác định tổng chi phí phát triển dự án bao gồm chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng là không đúng quy định tại Thông tư 45 của Bộ Tài Chính. Điều này dẫn đến giảm số tiền sử dụng đất chủ đầu tư phải nộp của dự án là 191 tỷ đồng.

Nhiều người dân chưa đồng thuận với đơn giá bồi thường khi thu hồi đất, họ đề nghị doanh nghiệp đầu tư khu đô thị, kinh doanh bất động sản cần phải áp dụng cơ chế nhà đầu tư tự thỏa thuận (không áp dụng cơ chế Nhà nước thu hồi đất như luật Đất đai).

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch & Đầu tư Quảng Ngãi, có 15/20 dự án khu dân cư, khu đô thị do Sở Tài Nguyên và Môi trường tham mưu không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất. Ngoài ra, có 5 dự án không phù hợp với quy hoạch xây dựng. Lãnh đạo Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Ngãi nhìn nhận các dự án khu đô thị, khu dân cư phần lớn là các doanh nghiệp mới thành lập, chưa có nhiều kinh nghiệm trong đầu tư, kinh doanh nhà ở, bất động sản.

Lãnh đạo Sở Xây dựng Quảng Ngãi cho hay giai đoạn 2011-2017, có 48 dự án khu dân cư được các doanh nghiệp đầu tư; đến nay, chỉ có 6 dự án cơ bản hoàn thành hạ tầng kỹ thuật. Một số trường hợp chưa đảm bảo tính kết nối, đồng bộ về hạ tầng với khu vực hiện hữu, dễ dẫn đến ngập nước, ô nhiễm môi trường, gây áp lực hạ tầng giao thông...

Khu dân cư Bắc Lê Lợi (TP Quảng Ngãi) nhìn từ trên cao. Theo thống kê của các địa phương ở Quảng Ngãi, có 79 dự án khai thác quỹ đất do các cơ quan, đơn vị của tỉnh làm chủ đầu tư (chưa kể các dự án của UBND TP Quảng Ngãi) với diện tích quy hoạch là 326 ha, trong đó đất ở 109 ha (tương đương 7.646 lô nền).

Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Quảng Ngãi đề xuất cơ quan chức năng tạm dừng cho chủ trương khảo sát, nghiên cứu lập dự án khu đô thị, khu dân cư. Rà soát, đánh giá các dự án để kịp thời định hướng phát triển đồng bộ; hạn chế đầu tư tràn lan không theo quy hoạch; xem xét hỗ trợ người dân bị thu hồi đất chuyển đổi nghề nghiệp, tăng thu nhập.

Minh Hoàng