Trạm y tế theo nguyên lý Y học gia đình: 'Bệnh viện' gần dân
Bảy trạm y tế theo nguyên lý y học gia đình tại TP HCM mới hoạt động 4 tháng nhưng đã được nhiều người tin tưởng đến khám chữa bệnh, giảm tải cho các bệnh viện tuyến cuối
Có mặt từ sớm ở Trạm Y tế (TYT) phường 13, quận Bình Thạnh, TP HCM, chị N.T.P (44 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh) kể đang trên đường đưa con đi học thì bé N.T.H.C (10 tuổi) than mệt, nhức đầu, ho, sốt nhẹ…
Nhanh chóng, tiện lợi
Thay vì chở bé đến Bệnh viện (BV) quận Bình Thạnh như trước đây thì chị lại đưa bé đến TYT phường 13 để khám bệnh cho con. Sau khi được bác sĩ (BS) Lê Hoài Nam - Trưởng TYT phường 13 - ân cần thăm khám, ghi nhận bé bị viêm họng và cho uống thuốc…, bé được mẹ đưa đến trường kịp lúc mà không phải nghỉ học. Theo chị P., trước đây, mỗi khi con bệnh, bé phải nghỉ học 1 ngày, chị cũng mất 1 ngày công để đưa bé đi khám bệnh. Vì khám ở BV quận rất đông, phải mất cả buổi sáng, có khi đi trễ lại dời sang buổi chiều nên phải chầu chực đợi khám rồi lấy thuốc.
Bác sĩ Lê Hoài Nam - Trưởng Trạm Y tế phường 13, quận Bình Thạnh, TP HCM - đang khám bệnh cho bệnh nhân
"Trước đây gia đình tôi chỉ đến BV, ngại vào TYT vì không tin tưởng nhưng từ khi trạm được "nâng cấp", dịch vụ khám chữa bệnh như một BV thu nhỏ, có sự hỗ trợ của các BS BV tuyến cuối thì người dân chúng tôi tin tưởng. Trước đây phải mất cả buổi để được khám bệnh thì nay chúng tôi chỉ mất khoảng 30 phút mà được BS tư vấn, thăm khám kỹ" - ông N.T.H, 65 tuổi, cán bộ hưu trí, nhận xét.
Sáng sớm, tại TYT phường 12, quận Gò Vấp cũng rất nhộn nhịp. Nhiều người xách giỏ, đội nón đi chợ, tập thể dục hào hứng ghé đến để BS Hồ Đắc Hưng châm cứu, tập vật lý trị liệu, đo huyết áp… rồi mới tiếp tục các công việc khác. Ông T.Q.H (84 tuổi; ngụ phường 12, quận Gò Vấp) kể vợ chồng ông đều là lão thành cách mạng, những di chứng trong thời kỳ bị địch giam cầm phần nào ảnh hưởng đến sức khỏe khi lớn tuổi. Vì vậy cả hai vợ chồng thường xuyên đến BV. Tuy nhiên, mỗi lần đến BV là một trở ngại lớn, vì đường xa, di chuyển khó, tốn kém… "Từ lúc TYT phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình (YHGĐ), chúng tôi thấy rất gần gũi, được các BS rất quan tâm, nhiệt tình thăm khám, tư vấn, điều trị bệnh. Việc mở ra nhiều TYT như trên là rất cần thiết cho người dân" - ông H. nhận định.
Quản lý sức khỏe người dân tốt hơn
PGS-TS Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM, thông tin hiện có 7 TYT hoạt động theo nguyên lý YHGĐ được thành lập và hoạt động rất hiệu quả trong việc giảm tải được một lượng lớn bệnh nhân cho các BV tuyến cuối, đặc biệt quản lý được sức khỏe người dân. Đó là TYT phường 13, quận Bình Thạnh; TYT phường 12, quận Gò Vấp; TYT phường Tân Hưng, quận 7; TYT phường 15, quận Tân Bình; TYT Tân Quý, quận Tân Phú; TYT Bình Chiểu, quận Thủ Đức; TYT Thạnh An, huyện Cần Giờ. Từ đây đến cuối năm, sở sẽ quy hoạch lại toàn bộ các trạm và sẽ phủ sóng đều 24 quận, huyện.
Theo ông Thượng, tùy đặc thù của mỗi trạm như những nơi gần trung tâm, gần BV, TYT hoạt động theo nguyên lý YHGĐ gồm 2 chức năng; còn các quận, huyện xa trung tâm, BV thì TYT sẽ hoạt động gồm 3 chức năng như dự phòng, quản lý sức khỏe người dân, khám chữa bệnh ban đầu. Bệnh nhân khi khám bệnh tại trạm sẽ được thanh toán BHYT 100% và trạm sẽ lập hồ sơ sức khỏe điện tử cho bệnh nhân.
Ông Thượng khẳng định các TYT này sẽ hoạt động theo nguyên lý YHGĐ với các nhiệm vụ cụ thể: Truyền thông giáo dục, nâng cao sức khỏe; lập và quản lý hồ sơ sức khỏe cá nhân với mục tiêu 90% dân số vào năm 2020 và 100% dân số vào năm 2025 được quản lý sức khỏe; quản lý, điều trị các bệnh không lây nhiễm, chăm sóc sức khỏe trẻ em, người cao tuổi; công tác dân số; phòng bệnh, tập trung vào triển khai tốt công tác tiêm chủng,…
"Trước đây, do điều kiện khó khăn, người dân khi có bệnh mới đến BV để thăm khám. Còn hiện nay, không phải chờ bệnh mới đi khám bệnh mà người dân cần nâng cao sức khỏe để giảm thiểu bệnh tật… Do vậy, TYT hoạt động theo nguyên lý YHGĐ ra đời nhằm mục đích quan tâm sức khỏe người dân tốt hơn, gần dân, tạo niềm tin cho người dân đến với trạm. Phải bằng cách nào đó để người dân biết được rằng khám chữa bệnh ở trạm, họ cũng có những quyền lợi, chuyên môn như ở BV. Khi gặp những trường hợp khó, BS ở TYT có thể yêu cầu hội chẩn trực tuyến từ xa với các BV tuyến trên. Không để cho các BS ở trạm hoạt động đơn lẻ một mình trong khám chữa bệnh mà có sự kết nối với các BV tuyến cuối" - ông Thượng nhấn mạnh.
BS Võ Phúc Thiện - Trưởng TYT phường 12, quận Gò Vấp - thống kê TYT vừa thay đổi hoạt động theo nguyên lý YHGĐ chỉ trong vòng 2 tháng nhưng lượng bệnh nhân tăng gần gấp đôi. Riêng trong tháng 3, có hơn 1.300 lượt bệnh nhân đến thăm khám, so với cùng kỳ năm ngoái chỉ khoảng 743 lượt. Trong đó, đặc biệt những người lớn tuổi, khó tiếp cận với dịch vụ y tế của trạm cũng được trạm quan tâm, các BS đến tận nơi thăm khám, cấp thuốc cho bệnh nhân.
"Người dân bắt đầu có thói quen đến TYT để kiểm tra sức khỏe như đo huyết áp, hỏi về các vấn đề liên quan đến cao huyết áp, đái tháo đường, xương khớp… Đặc biệt, khi có bệnh thay vì đến BV, người dân đã bắt đầu có thói quen đến TYT để khám" - BS Lê Hoài Nam hồ hởi nói.
