Trái Đất đang quay chậm dần, cảnh báo khoảng 1 tỷ người đối mặt với nguy hiểm vào năm 2018

Cảnh tượng tan hoang ở thành phố Sarpol-e-Zahab phía tây Iran sau trận động đất kinh hoàng mạnh 7,3 độ Richter ngày 12/11. Ảnh: AP

Daily Mail dẫn lời các nhà khoa học thuộc Đại học Colorado ở Boulder và Đại học Montana (Mỹ) cho hay, trong năm nay, 6 trận động đất nghiêm trọng đã xảy ra. Năm tới, ít nhất 20 trận động đất có sức tàn phá kinh khủng và những cơn bão mạnh chưa từng có sẽ xảy ra ở các vùng nhiệt đới – nơi sinh sống của khoảng một tỷ người.

Các chuyên gia khẳng định, những thay đổi nhỏ trong tốc độ quay của Trái Đất sẽ kích hoạt hoạt động địa chấn cực lớn bằng cách thải ra một lượng lớn năng lượng dưới lòng đất.

Tốc độ quay của Trái Đất đang chậm lại là do lực hấp dẫn giữa Trái Đất và Mặt Trăng. Những khu vực càng ở gần Mặt Trăng càng cảm nhận được lực hấp dẫn này lớn. Cũng chính lực hấp dẫn giữa hai hành tinh gần nhau sẽ tạo ra hiện tượng “bướu thủy triều”.

“Bướu thủy triều” kéo Mặt Trăng lại gần hoặc ra xa Trái Đất khoảng 4 cm mỗi năm. Những tác động từ sự thay đổi này tạo ra lực ma sát và làm chậm vòng quay của Trái Đất.

Thời gian để Trái Đất quay một vòng quanh trục của nó thay đổi khoảng 1/1.000.000 giây mỗi ngày. Dù tốc độ quay không giảm nhưng theo thời gian, con số sẽ tăng từ 1/15 triệu – 25 triệu giây mỗi năm. Các nhà khoa học cho rằng, những biến động dù chỉ là mili giây cũng có thể làm tăng các hoạt động địa chấn.

Những thay đổi nhỏ về vòng quay của Trái Đất được cho sẽ làm thay đổi hình dạng sắt và niken trong lõi của hành tinh này. Ảnh: Thinkstock

Tiến sĩ Roger Bilham thuộc Đại học Colorado nói với Observer, mối liên hệ giữa hoạt động quay của Trái Đất và động đất là rất lớn và điều đó cho thấy sẽ có sự gia tăng về số lượng các trận động đất mạnh vào năm sau.

Trong cuộc họp thường niên của Hiệp hội Địa chất Mỹ, các nhà khoa học đã trình bày phát hiện trên của họ. Dù chưa lý giải được vì sao điều đó lại xảy ra, họ tin những thay đổi nhỏ về vòng quay của Trái Đất sẽ làm thay đổi hình dạng sắt và niken trong lõi của hành tinh này. Điều này kéo theo những thay đổi các mảng kiến tạo trên bề mặt Trái Đất.

“Cơ chế mà chúng tôi đã đưa ra là khi Trái Đất quay chậm lại, nó giống cảnh một người trượt băng đang xoay trên bề mặt băng. Khi Trái Đất quay chậm lại, đường kính xích đạo rút ngắn”, Tiến sĩ Bilham nói với BBC.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện 5 giai đoạn trong thế kỷ qua có nhiều trận động đất hơn khoảng thời gian khác. Trong 5 giai đoạn này, có tới 25 -30% trận động đất mạnh từ 7 độ Richter trở lên. Tất cả đều diễn ra trùng hợp với việc tốc độ quay chậm của Trái Đất thời gian qua.

Kể từ năm 1990, hơn 80% các trận động đất mạnh từ 7 độ Richter trên mảng kiến tạo Caribe đã xảy ra trong vòng 5 năm sau khi tốc độ quay của Trái Đất giảm mạnh nhất. Trong giai đoạn này, có tới 30 trận động đất mạnh mỗi năm, trong khi trước đó con số ở khoảng 15 trận động đất.

“Chúng ta có thể dễ nhận thấy 20 trận động đất xảy ra mỗi năm bắt đầu từ 2018”, Tiến sĩ Bilham nói và nhấn mạnh hiện tại, Trái Đất đang quay chậm dần trong 4 năm qua.

Tuy nhiên, nhiều nhà địa chất hoài nghi phát hiện trên của các nhà khoa học khi cho rằng số lượng trận động đất tăng trùng thời điểm tốc độ quay của Trái Đất chậm lại chỉ là sự ngẫu nhiên.

Trọng Hiếu