TPHCM: Nhiều ngành sản xuất chịu ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại

Sản xuất dệt may của TPHCM từ đầu năm đến nay tăng trưởng chậm do ảnh hưởng của chiến tranh thương mại. Ảnh: Nguyễn Huế

Điển hình như trong ngành cơ khí trong quý 3 tuy đạt mức tăng trưởng 9,5% so với cùng kỳ và bắt đầu có sự phục hồi so với các tháng đầu năm nhưng phân ngành sản xuất xe có động cơ và sản xuất phương tiện vận tải khác có sự giảm nhẹ. Theo các doanh nghiệp trong ngành, ngoài khó khăn chủ quan là ngành đòi hỏi vốn đầu tư lớn (xây dựng nhà xưởng, máy móc thiết bị) trong khi thu hồi vốn chậm, thời gian khấu hao máy móc thiết bị chậm (15-20 năm), chu kì sản xuất không ổn định như sản phẩm tiêu dùng. Từ đầu năm đến nay, ngành cơ khí còn phải chịu tác động từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung do các doanh nghiệp Trung Quốc vào Việt Nam đầu tư để hưởng xuất xứ, việc phá giá đồng Nhân dân tệ để tăng xuất khẩu, giá sản phẩm cơ khí Trung Quốc trước nay đã thấp nay còn được chiết khấu thêm để đẩy mạnh xuất khẩu gây áp lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong nước.

Tương tự ngành cao su nhựa, trong 8 tháng đầu năm 2019 sản lượng có tăng trưởng nhưng không cao, chỉ đạt 1% so với cùng kỳ do một số sản phẩm của ngành tăng trưởng chậm và giảm sản lượng như nhựa bao bì, chai nhựa do phong trào bảo vệ môi trường, không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trong cộng đồng. Đồng thời do vấn đề bảo vệ môi trường và chi phí sản xuất nên các doanh nghiệp chỉ ổn định sản xuất hiện có trên địa bàn thành phố, khi đầu tư mở rộng thêm nhà xưởng mới thì chuyển về các tỉnh khác do đó sản lượng không tăng nhiều.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung giúp cho các doanh nghiệp cao su nhựa có thêm đơn hàng dịch chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam nên xuất khẩu vẫn tăng trưởng khá. Đồng thời giá nguyên liệu đầu vào giảm (nhu cầu nguyên liệu nhựa thế giới giảm) trong khi giá thành sản phẩm nhựa ổn định giúp các doanh nghiệp thuận lợi trong sản xuất.

Theo số liệu thống kê, tăng trưởng của ngành sản xuất dệt may tại TPHCM từ đầu năm đến nay chậm hơn so với cùng kỳ. Trong đó tăng trưởng của ngành dệt tăng 4,2%, sản xuất trang phục tăng 3,1%. Theo thông tin từ các DN Dệt may, do ảnh hưởng chiến tranh thương mại, sức tiêu dùng giảm, đơn hàng tăng chậm khoảng 10% (năm 2018 tăng 18%), tình hình sản xuất của doanh nghiệp FDI tăng khá hơn doanh nghiệp trong nước. Dự báo từ nay đến cuối năm, thị trường tiêu thụ không có biến động, sức tiêu dùng không tăng.

Tương tự ngành da giày trong quý 3 xuất khẩu có tăng nhưng không đáng kể, chỉ tăng 1,0% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ nội địa giảm do ảnh hưởng của chiến tranh thương mại nên phải cạnh tranh với hàng Trung Quốc tràn lan giá thấp hơn hàng Việt Nam.

Nhận định về tác động của chiến tranh thương mại tới TPHCM trong một cuộc họp với lãnh đạo UBND thành phố gần đây ông Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM cho rằng, tuy chiến tranh thương mại đã bắt đầu có tác động đến kinh tế của thành phố nhưng còn khá ít. Điều này thể hiện là kinh tế TPHCM vẫn đứng vững, duy trì tăng trưởng ở một số lĩnh vực.

Theo ông Trần Hoàng Ngân, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có tác động tích cực và tiêu cực tới kinh tế cả nước. Tích cực là tình hình xuất khẩu tăng, đặc biệt xuất khẩu vào thị trường Mỹ tăng đột biến. Còn tiêu cực là kinh tế TP.HCM không chỉ bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, mà còn là chiến tranh thương mại Nhật - Hàn, cần phải nghiên cứu kỹ để có giải pháp cho kinh tế thành phố. Nếu thương mại Nhật - Hàn mà căng thẳng sẽ tác động rất lớn đến kinh tế TP.HCM, bởi đây là hai nước chủ công đầu tư ở TP.HCM.

Ngoài ra, “Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung còn tác động đến tỷ giá, đặc biệt là tỷ giá đồng nhân dân tệ hiện đang mất giá rất lớn, khiến giá cả hàng hóa Trung Quốc ở thị trường Việt Nam rất rẻ, trong đó có TPHCM, nhất là tác động lĩnh vực bán lẻ”, ông Trần Hoàng Ngân cho biết./.

Nguyễn Huế