TP Móng Cái: Siết chặt quản lý khai thác, kinh doanh cát, đá, sỏi

Bến tập kết vật liệu xây dựng cạnh bờ sông Chùa thuộc thôn 12, xã Hải Xuân (TP Móng Cái).

Theo Quy hoạch sử dụng cát, sỏi xây dựng trên địa bàn tỉnh đến năm 2020 được phê duyệt tại Quyết định 3166/QĐ-UBND, trên địa bàn TP Móng Cái có địa điểm khai thác tại khu vực biển phường Bình Ngọc với trữ lượng trên 18 triệu m3, công suất khai thác 5,18 triệu m3/năm. Tuy nhiên, đến nay chưa có đơn vị nào thực hiện khai thác và nguồn cát trên không đảm bảo chất lượng để thi công xây dựng công trình.

Cũng theo quy hoạch trên, tại TP Móng Cái chỉ có duy nhất một điểm Cảng Thọ Xuân, phường Hòa Lạc, được quy hoạch làm cảng, bến bãi vật liệu cát, sỏi trên địa bàn. Song thực tế tại địa phương hiện có 15 cảng, bến tập kết và có hoạt động kinh doanh vật liệu xây dựng (VLXD) cát, sỏi, đá, gạch... Trong đó, có 6 cảng, bến được cấp phép; 9 cảng, bến chưa được cấp phép. Ngoài ra còn một số bãi tập kết nhỏ lẻ tạm thời của các tổ chức, cá nhân để thực hiện thi công các dự án, công trình tại địa phương.

Cùng với đó, những năm gần đây, nhu cầu sử dụng cát, đá, sỏi làm VLXD trên địa bàn thành phố tăng mạnh, trong khi địa phương chưa có tổ chức, cá nhân được khai thác, chế biến VLXD; nguồn nguyên vật liệu phục vụ các dự án, công trình trên địa bàn chủ yếu được vận chuyển từ các địa phương khác đến…Đây là những nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến nhiều phức tạp, tác động ảnh hưởng không nhỏ đến trật tự an toàn xã hội tại địa phương, nếu như hoạt động này không được quản lý chặt chẽ.

Thực hiện Nghị quyết 16-NQ/TU ngày 9/5/2019 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý tài nguyên than, khoáng sản trên địa bàn tỉnh, TP Móng Cái đã xây dựng Chương trình hành động, xây dựng triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp. Đặc biệt cấp ủy, chính quyền luôn chỉ đạo các cấp, ngành, đoàn thể, phường, xã thực hiện nghiêm tinh thần chỉ đạo của tỉnh; phối hợp với lực lượng chức năng kiểm tra, rà soát không để tình trạng lợi dụng nạo vét các dự án khơi thông luồng lạch, đắp đầm thủy sản, san gạt đất… để khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép. Thành phố cũng tích cực phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong việc tố giác các hành vi vi phạm, sai phạm, giúp cấp ủy, chính quyền có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời.

Dù chưa được Sở GT-VT cấp lại giấy phép hoạt động nhưng bến thủy nội địa thuộc xã Hải Xuân (TP Móng Cái) vẫn hoạt động.

UBND TP Móng Cái đã thành lập Đoàn liên ngành kiểm tra các bến, bãi tập kết cát, sỏi trái phép trên địa bàn xã, phường như: Hải Xuân, Hải Tiến, Vạn Ninh, Ninh Dương... Quá trình kiểm tra, Đoàn đã kịp thời chỉ ra những tồn tại, hạn chế, thiếu sót; đồng thời yêu cầu các tổ chức, cá nhân nghiêm cấm hoạt động neo đậu các phương tiện thủy nội địa để bốc xếp hàng hóa, VLXD tại bề mặt bến, bãi.

Đáng chú ý, thành phố đã yêu cầu dừng hoạt động tập kết VLXD (cát, đá, sỏi) tại bến, bãi từ ngày 13/8/2019 đối với 7 tổ chức, cá nhân; yêu cầu hoàn thiện các thủ tục hồ sơ pháp lý như (đất đai, môi trường, giấy phép thủy nội địa...) liên quan đến hoạt động kinh doanh, tập kết VLXD đối với 3 tổ chức. Đối với các tổ chức, cá nhân đảm bảo điều kiện kinh doanh bến bãi VLXD, thành phố yêu cầu cam kết thực hiện nghiêm các nội dung: Quan trắc môi trường tại khu vực bến, bãi theo quy định; lập kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu và bố trí hệ thống xử lý nước thải chứa dầu; hoàn thiện giấy phép kinh doanh vận tải theo quy định. Từ đầu năm tới nay, lực lượng chức năng thành phố còn kịp thời phát hiện, xử lý 8 vụ/10 đối tượng vi phạm hoạt động khoáng sản trái phép, phạt 24 triệu đồng và buộc hoàn nguyên 73,75m3 cát.

Do thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, nên tình hình hoạt động tài nguyên khoáng sản trên địa bàn thành phố, nhất là việc tập kết, kinh doanh cát, đá, sỏi trái phép tại các cảng, bến bãi đã cơ bản được kiểm soát.

Ông Đỗ Xuân Điệp, Phó Chủ tịch UBND TP Móng Cái, đánh giá: Mặc dù đã đạt được những kết quả ban đầu, tuy nhiên có thể thấy, quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 16-NQ/TU, TP Móng Cái còn khó khăn, vướng mắc. Đó là, thành phố chưa quy hoạch được các điểm tập kết, kinh doanh VLXD để các doanh nghiệp, người dân có vị trí kinh doanh mặt hàng này. Dẫn đến khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực kinh doanh, tập kết VLXD; việc kiểm soát chất lượng, giá cả, hoạt động vận chuyển... đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh mặt hàng này còn gặp nhiều khó khăn; việc khai thác cát trái phép vẫn còn tồn tại, mặc dù các lực lượng chức năng đã tăng cường công tác kiểm tra, xử lý mạnh, song do lợi nhuận từ việc khai thác khoáng sản rất lớn, trong khi các quy định về xử lý vi phạm vẫn chưa đủ sức răn đe, nên đối tượng vẫn vi phạm.

Cùng với các giải pháp mạnh trong kiểm tra, xử lý các vi phạm liên quan đến khai thác, kinh doanh khoáng sản, TP Móng Cái đã đề nghị UBND tỉnh điều chỉnh bổ sung quy hoạch các bến, cảng tập kết VLXD được ban hành kèm theo Quyết định 3166/QĐ-UBND ngày 29/11/2012 của UBND tỉnh tại địa phương; ban hành quy định về quản lý, sử dụng các bến, bãi tập kết VLXD cát, sỏi trên địa bàn tỉnh. Sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể các điều kiện kinh doanh, tập kết vật liệu cát, sỏi. Đề nghị các sở, ngành, lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra hoạt động vận chuyển VLXD bằng đường thủy từ các địa phương trong tỉnh và tỉnh ngoài đến Móng Cái, để khắc phục tình trạng tập kết trung chuyển, kinh doanh các vật liệu trôi nổi, nguồn gốc không rõ ràng, nhất là cát trên địa bàn.

Tuấn Hương