TP.HCM: Hàng trăm chung cư không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy

Hầu hết các chung cư cũ tại TP.HCM đều tiềm ẩn nguy cơ cháy cao. Ảnh; Nguyễn Huế

Nêu ra một số tồn tại và sai phạm điển hình có thể dẫn đến mất an toàn phòng cháy, chữa cháy chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn TP.HCM hiện nay, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết, hầu hết 474 chung cư cũ xây dựng trước năm 1975 không có hệ thống PCCC. Nhiều căn hộ chung cư bị cơi nới, rào chắn, không có lối thoát hiểm, tiềm ẩn nguy cơ cháy rất đáng quan ngại.

Bên cạnh đó, nhiều chung cư nhà ở cao tầng lại được cấp phép xây dựng trong đường nhỏ hoặc trong hẻm nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm cho cư dân khi xảy ra cháy. Có trường hợp cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu đường vào cho xe chữa cháy phòng khi xảy ra sự cố. Có trường hợp chủ đầu tư dự án chừa đường vào cho xe chữa cháy, nhưng tải trọng mặt đường không đáp ứng theo quy định của Luật PCCC, nên xe chữa cháy hạng nặng không thể vào được...

Nhiều chung cư nhà ở tái định cư, chung cư nhà ở xã hội, và một số chung cư nhà ở thương mại đang bị người tiêu dùng phản ánh về chất lượng xây dựng, trong đó, công trình phòng cháy, chữa cháy chất lượng thấp, hoạt động không ổn định, thiếu tin cậy. Có chung cư, hệ thống báo cháy kém chất lượng, liên tục "báo cháy giả", nên cư dân có thói quen "bình thản" khi nghe báo cháy, mà nếu xảy cháy thật, thì rất nguy hiểm. Có nơi tắt luôn hệ thống báo cháy để khỏi bị "làm phiền"; Cửa ngăn khói các tầng bị chèn, bị mở thông để tiện đi lại, mà nếu xảy cháy thì không còn tác dụng ngăn khói xâm nhập. Lối thoát hiểm một số chung cư bị chiếm dụng, không còn tác dụng thoát hiểm khi xảy cháy; Hệ thống PCCC và thiết bị PCCC bị xuống cấp, hư hỏng không được bảo hành, bảo dưỡng, bảo trì theo quy định, hoặc kiểm tra sử dụng thực tế, nên khi xảy ra cháy thật thì không vận hành chữa cháy được.

Phân tích trách nhiệm của các bên liên quan trong việc đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy tại các chung cư, nhà cao tầng nhiều ý kiến cho rằng một số chủ đầu tư, Ban Quản trị chung cư, đơn vị quản lý vận hành chung cư chưa làm đầy đủ trách nhiệm trong công tác thường xuyên bảo dưỡng, bảo trì hệ thống PCCC để đảm bảo vận hành bình thường, đúng công suất theo thiết kế đã được thẩm duyệt, nhất là các trường hợp đã được cơ quan PCCC kiểm tra, lập biên bản khuyến nghị, yêu cầu, như trường hợp Chung cư Carina Plaza.

Theo quy định, Cơ quan Cảnh sát PCCC có trách nhiệm kiểm tra an toàn về PCCC định kỳ hàng quý đối với các cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ, trong đó, có nhà chung cư. Tuy nhiên, trên thực tế, quy định này có thể đã chưa được thực hiện đầy đủ, chưa nghiêm, nhất là khâu hậu kiểm việc chấp hành khuyến nghị, yêu cầu của Cảnh sát PCCC đối với chủ đầu tư, Ban Quản trị chung cư, đơn vị quản lý vận hành chung cư sau khi kiểm tra.

Theo quy định tại Luật Nhà ở, Ban quản trị chung cư có vai trò rất quan trọng trong việc quản lý vận hành chung cư; được quyền lựa chọn đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư; được sử dụng quỹ bảo trì để sửa chữa, bảo trì phần sở hữu chung của nhà chung cư, trong đó có hệ thống PCCC.

Tuy nhiên, đến nay nhiều nhà chung cư vẫn chưa thành lập được Ban quản trị để đảm bảo quyền lợi cư dân, chưa được chủ đầu tư bàn giao quỹ bảo trì chung cư để sử dụng kịp thời, hiệu quả nguồn quỹ bảo trì chung cư, trong đó có công tác bảo trì, vận hành hệ thống PCCC. Một số Ban quản trị nhà chung cư chưa có đầy đủ kiến thức và năng lực quản lý nhà chung cư, trong đó, có kiến thức và năng lực quản lý về PCCC theo quy định... Nhiều hộ dân sống trong chung cư và cả những người làm việc, mua sắm, ăn uống, vui chơi giải trí tại các khu nhà cao tầng chưa nhận thức đầy đủ về công tác PCCC, và nhất là chưa được huấn luyện kỹ năng PCCC, thoát nạn, cứu hộ, chưa được tham gia diễn tập PCCC...

Để hạn chế những vụ việc đáng tiếc liên quan đến PCCC tiếp tục xảy ra, theo ông Nguyễn Xuân Thành, giám đốc phát triển Đại học Fulbringt Việt Nam cho rằng, bên cạnh việc đầu tư, vận hành tốt hệ thống thiết bị PCCC để hạn chế tổn thất nghiêm trọng về người và của khi hỏa hoạn xảy ra, cần phải tạo áp lực từ các cư dân thông qua ban quản trị chung cư đối với các vấn đề về PCCC. Cùng với đó cần siết chặt công tác quản lí gắn với trách nhiệm và chế tài. Cần có quy định bắt buộc đối với chủ đầu tư về việc cung cấp thông tin về hệ thống PCCC với người mua nhà. Đối với các chung cư mới, cần rút ngắn tối đa thời gian chờ đợi việc tổ chức hội nghị cư dân để bầu ban quản trị chung cư.

Phát biểu tại hội nghị, ông Huỳnh Cách Mạng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, mới đây UBND thành phố đã ra chỉ thị rà soát lại toàn bộ các chung cư, nhà cao tầng, siêu thị, bến bãi có hóa chất để tăng cường kiểm tra, giám sát đồng thời có hướng xử lý cụ thể, kiên quyết làm sao đảm bảo an toàn PCCC trên địa bàn TP.HCM ngày càng tốt hơn. Bên cạnh đó, thành phố cũng đang rà soát và sẽ công bố danh sách các địa chỉ mất an toàn về PCCC và sẽ có giải pháp cụ thể để chấn chỉnh và xử lý nghiêm khắc vấn đề này.../.

Nguyễn Huế