Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ phớt lờ cảnh báo của Mỹ và châu Âu

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan

"Chúng tôi sẽ tiếp tục kế hoạch khoan thăm dò ở các khu vực thuộc chủ quyền của chúng tôi", ông Erdogan nói trong một bài phát biểu trên truyền hình ở Istanbul.

"Ai đó đã ra lệnh cho chúng tôi. Dường như họ muốn bắt thuyền viên trên tàu khoan và thăm dò dầu khí của chúng tôi. Điều đó sẽ không có tác dụng gì", ông Erdogan cảnh báo.

Theo AFP, Síp đã ban hành lệnh bắt giữ đối với các thuyền viên trên tàu khoan và thăm dò Fatih của Thổ Nhĩ Kỳ vào tuần trước.

Tuyên bố chung sau hội nghị thượng đỉnh của 7 quốc gia Nam Âu tại Valletta ngày 14/6, yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ "chấm dứt các hoạt động phi pháp" tại vùng biển thuộc vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Síp. "Nếu Thổ Nhĩ Kỳ không dừng các hành động phi pháp của mình, chúng tôi yêu cầu EU xem xét các biện pháp trừng phạt tương ứng", tuyên bố chung nói thêm.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ ngày 16/6 cho biết rằng tuyên bố này là "thiên vị" và trái với luật pháp quốc tế.

Cộng hòa Síp chỉ có chủ quyền với 2/3 lãnh thổ phía nam đất nước. Phần còn lại ở phía bắc đã bị Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đóng từ năm 1974.

Trong những năm gần đây, việc phát hiện ra các mỏ khí khổng lồ trong khu vực đã làm phát sinh những mâu thuẫn. Síp đã ký hợp đồng thăm dò với những tập đoàn như ENI của Ý, Total của Pháp hay ExxonMobil của Mỹ.

Nhưng Ankara phản đối bất kỳ hoạt động thăm dò và khai thác khí đốt nào không có sự tham gia của Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ Bắc Síp (TRNC). Đây là nước cộng hòa tự xưng đóng ở phía bắc đảo Síp và không được cộng đồng quốc tế công nhận.

Trước tình hình này, đầu tháng 5/2019, trong một thông điệp được đăng trên website của Cơ quan thông tin hàng hải quốc tế NAVTEX, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố ý định tiến hành các hoạt động khoan thăm dò khí đốt từ nay cho đến tháng 9/2019 tại một phần của biển Địa Trung Hải. Theo truyền thông Síp, khu vực mà Ankara dự định khoan này nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế của Síp.

Theo Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ, các hoạt động này sẽ được thực hiện bởi tàu khoan Fatih ("Kẻ chinh phục", theo tiếng Thổ Nhĩ Kỳ).

Liên minh châu Âu và Mỹ đã nhiều lần lên tiếng cảnh cáo Thổ Nhĩ Kỳ về ý định thăm dò dầu khí trên. Tuy nhiên, Ankara luôn phớt lờ vì cho rằng hoạt động khoan thăm dò của Thổ Nhĩ Kỳ không bị ràng buộc bởi các thỏa thuận phân định hàng hải giữa chính phủ Síp và các quốc gia khác giáp biển Địa Trung Hải.

Nh.Thạch (Theo AFP)