Tổng thống Nga Putin 'tả xung hữu đột' vì Syria

Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Thố Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan (phải) và Tổng thống Iran Hassan Rouhani (trái) gặp nhau ở Sochi ngày 22.11.2017 để bàn về Syria. Ảnh: Reuters

Sau khi tiếp Tổng thống Syria Bashar al-Assad hôm 20.11 tại Sochi, điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump một giờ đồng hồ hôm 21.11, đến trưa 22.11, cũng tại khu nghỉ mát bên bờ Biển Đen, Tổng thống Nga hội đàm tay ba với đồng nhiệm Iran Hassan Rouhani và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Erdogan về tương lai của Syria.

Trong thế cờ tay ba này, tức ba nước bảo trợ vòng đàm phán Astana (Kazakhstan), Nga và Iran là đồng minh của Damascus, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ đối lập Syria, còn Tây phương bị Nga gạt ra ngoài.

Sau khi trực tiếp ủng hộ đồng minh Assad tiêu diệt đối lập vũ trang, đẩy lùi quân thánh chiến IS, Tổng thống Putin một lần nữa lên tuyến đầu. Chuẩn bị giai đoạn hậu IS, Mátxcơva tìm cách khai thác chiến thắng quân sự làm thế thượng phong trên mặt trận ngoại giao chủ động của ông Putin.

Ngay khi gặp đồng minh Assad, Tổng thống Nga tuyên bố, "còn lâu lắm mới có thể diệt hết khủng bố", nhưng "hợp tác quân sự giữa chúng ta đã kết thúc" và phải "tăng tốc tìm giải pháp chính trị lâu dài".

Ba năm sau khi đưa quân sang Syria trợ sức cho Damas, Tổng thống Nga bước qua giai đoạn mới tìm một giải pháp hòa bình, nhưng không phải trong nỗ lực tay ba ở Astana. Ông Putin nhắm vào điểm hẹn Geneva ngày 28.11, với sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc.

Nga phải đổi trục bởi hai lý do, theo RFI. Thứ nhất, sáng kiến của điện Kremlin thành lập một tập hợp quy tụ phe chính quyền và đối lập Syria đã không đi đến đâu, trong khi các nhóm đối lập được xem là mềm mỏng với Damas, kéo về Riyadh với sự điều phối của Saudi Arabia. Hội nghị Riyadh, do Mỹ khuyến khích, diễn ra trong ngày 22.11, vào lúc lãnh đạo Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ họp tại Sochi.

Thứ hai, là Ankara và Paris tỏ dấu hiệu không khoan nhượng về số phận của Tổng thống Assad, buộc ông Putin phải hành động. Trước áp lực của Tổng thống Putin đòi Damascus phải tỏ thiện chí đối thoại, ông Assad có một yêu cầu "không có yếu tố bên ngoài can thiệp vào". Tổng thống Nga chỉ trả lời ngắn gọn: "Tốt , tôi hài lòng khi thấy ông sẵn sàng hợp tác với những người muốn hòa bình".

N.V