Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thăm Trung Á: 7 ngày, 3 quốc gia, 1 chính sách
Chuyến thăm từ ngày 16 - 23 của nhà lãnh đạo Hàn Quốc Moon Jae-in hướng tới mở rộng hợp tác chính trị, kinh tế và triển khai 'Chính sách phương Bắc mới' nhằm tăng cường quan hệ đối ngoại song phương và đa phương.
Đẩy mạnh hợp tác chính trị
Về chính trị, Tổng thống Moon Jae-in nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác chính trị, an ninh quốc phòng, trong đó có hợp tác công nghiệp quốc phòng với Uzbekistan. Hàn Quốc và Uzbekistan đã quyết định nâng cấp quan hệ lên thành “Đối tác hợp tác Chiến lược đặc biệt Hàn – Uzbekistan” sau khi thiết lập quan hệ “Đối tác hợp tác Chiến lược” vào năm 2006. Đây là quốc gia thứ 4 Hàn Quốc nâng cấp quan hệ lên thành “Đối tác hợp tác Chiến lược đặc biệt” sau Ấn Độ, Indonesia, UAE.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cùng phu nhân sẽ thăm chính thức Kazakhstan, điểm cuối cùng trong chuyến công du ba nước Trung Á trước khi trở về Hàn Quốc. (Nguồn: Yonhap)
Về kinh tế, Tổng thống Moon tập trung thúc đẩy “Chính sách phương Bắc mới” nhằm tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại với các nước Trung Á; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư vào khu vực này, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp năng lượng; thúc đẩy tiến tới đàm phán FTA song phương Hàn Quốc – Uzbekistan. Qua chuyến thăm, Tổng thống Moon đã hỗ trợ các doanh nghiệp Hàn Quốc trúng thầu 24 dự án với quy mô 13 tỷ USD. Uzbekistan đề xuất doanh nghiệp Hàn Quốc tham gia dự án quy mô 12 tỷ USD và Kazakhstan đề xuất dự án 3,2 tỷ USD.
Về vấn đề Bán đảo Triều Tiên, Tổng thống Moon Jae-in kêu gọi các nước ủng hộ “tiến trình hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên” và các biện pháp nhằm phi hạt nhân hóa Triều Tiên. Trước đó, Uzbekistan đã quyết định đóng cửa Đại sứ quán Triều Tiên tại nước này nhằm phản đối vụ thử hạt nhân lần thứ tư của Triều Tiên năm 2016.
Chính sách phương Bắc mới
Chuyến thăm ba nước Trung Á lần này của Tổng thống Moon Jae-in để triển khai “Chính sách phương Bắc mới” và nhằm kết nối với “Chính sách phương Nam mới” trong chuyến thăm các nước ASEAN vào tháng 3 vừa qua. Qua đó, Hàn Quốc mở rộng quan hệ ngoại giao và kết nối phát triển kinh tế từ phía Nam sang phía Bắc Bán đảo Triều Tiên.
Ngày 22/4, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã hội đàm với Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev và Thủ tướng Kazakhstan Askar Mamin để trao đổi về các vấn đề hai bên cùng quan tâm. Về chính trị, hai bên đánh giá cao sự phát triển của quan hệ song phương trong bối cảnh đúng dịp kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước.
Về hợp tác kinh tế, hai bên đánh giá cao việc tăng trưởng thương mại song phương đạt 2,2 tỷ USD trong năm 2018, tăng gấp 220 lần so với năm 1992 khi hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Hai bên nhất trí hợp tác triển khai hài hòa “Chính sách phương Bắc mới” của Hàn Quốc và mục tiêu lọt vào top 30 quốc gia phát triển của thế giới vào năm 2050 của Chính quyền Kazakhstan.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (trái) và người đồng cấp Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev (phải) tại cuộc gặp ở Tashkent, Uzbekistan ngày 19/4/2019. (Nguồn: Yonhap)
Về các lĩnh vực hợp tác khác, hai bên nhất trí hợp tác thực chất trong lĩnh vực công nghệ cao như công nghệ thông tin và truyền thông (ICT), mạng viễn thông 5G, dữ liệu lớn, mạng internet vạn vật (IoT); đồng thời thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực y tế, vũ trụ, công nghiệp quốc phòng và tư pháp. Hai bên chỉ định năm 2022 là “năm giao lưu văn hóa song phương” nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và nhân dịp này tiến hành nhiều sự kiện giao lưu văn hóa đa dạng.
Về tình hình Bán đảo Triều Tiên, hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ vì hòa bình, thịnh vượng trên Bán đảo và khu vực Trung Á. Ông Moon cảm ơn sự chia sẻ kinh nghiệm phi hạt nhân hóa của Kazakhstan trước đây, góp phần tạo động lực tiến tới phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Tokayev tích cực ủng hộ “tiến trình hòa bình bên trên Bán đảo Triều Tiên” và ủng hộ sáng kiến xây dựng thể chế hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên, cũng như sáng kiến phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên của Chính phủ Hàn Quốc.
Sau khi kết thúc hội đàm, hai bên đã ra Tuyên bố chung và ký kết 7 MOU hợp tác trên các lĩnh vực y tế, công nghiệp cách mạng 4.0, vũ trụ, xuất nhập khẩu.
Tại “Diễn đàn Đầu tư Kazakhstan và Hàn Quốc” được tổ chức ngày 22/4, Công ty xúc tiến đầu tư quốc gia Kazakhstan đã ký một số Bản ghi nhớ với tổng trị giá 113 triệu USD và tại “Diễn đàn Doanh nghiệp Kazakhstan và Hàn Quốc” ngày 23/4, với sự tham gia của đại diện các công ty Kazakhstan và Hàn Quốc. Đã có 32 Biên Bản ghi nhớ được ký kết giữa doanh nghiệp hai nước với tổng trị giá 3 tỷ USD. Các dự án đầu tư của Hàn Quốc nếu được triển khai sẽ tạo thêm 2.000 việc làm cho Kazakhstan.
Hiện nay, Hàn Quốc có 42 dự án đầu tư ở Kazakhstan với tổng trị giá 4,8 tỷ USD, trong đó 20 dự án (trị giá 2,4 tỷ USD) của các tập đoàn LG Electronics, Kolon, Dong-il Construction, KNOC, Lotte Confectionary… đang hoạt động, 6 dự án (trị giá 2 tỷ USD) đang trong giai đoạn hoàn tất, 16 dự án (trị giá 670 triệu USD) đang triển khai.
Thương mại hai chiều giữa hai nước năm 2018 đạt gần 3,9 tỷ USD, trong đó xuất khẩu từ Hàn Quốc đạt 2,9 tỷ USD và nhập khẩu ở mức 990 triệu USD. Hiện nay, có 110.000 người gốc Hàn Quốc sống tại Kazakhstan và các doanh nghiệp Hàn Quốc tại Kazakhstan đang hoạt động trong các lĩnh vực thực phẩm, khai thác và ôtô..
