Tổng thống Brazil đang đánh cược với 'thần dược' chữa Covid-19

Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình vài ngày trước, Tổng thống Bolsonaro cho biết, ông đã uống 2 liều hydroxychloroquine ban đầu, kết hợp với kháng sinh azithromycin và cảm thấy sức khỏe khá hơn gần như ngay lập tức. Ông nói rằng tiếc là không uống thuốc sớm hơn.

“Nếu uống hydroxychloroquine để dự phòng, có thể tôi vẫn cứ làm việc như thường, thay vì phải cách ly”, ông Bolsonaro nói. Cách ứng phó với dịch Covid-19 của nhà lãnh đạo này điển hình cho phương cách mà chính phủ của ông đang thực hiện. Brazil hiện có hơn 1,7 triệu người dương tính với virus SARS CoV-2 và gần 68.000 người tử vong, chỉ đứng sau Mỹ.

Tổng thống Brazil công bố đang dùng thuốc sốt rét hydroxychloroquine để điều trị Covid-19

Hy vọng vào “vũ khí” chống đại dịch

Là người không ủng hộ các biện pháp giãn cách xã hội, ông Bolsonaro, 65 tuổi tránh xa khẩu trang và chế nhạo Covid-19 chỉ là “bệnh cúm nhỏ”. Thay vào đó, ông đã đặt niềm tin vào 2 loại thuốc trị sốt rét hydroxychloroquine và chloroquine, biến chúng thành “vũ khí” trung tâm trong kịch bản đánh bại virus của chính phủ.

Một số quốc gia cho phép dùng thử thuốc trị sốt rét nói trên cho bệnh nhân Covid-19 và có nơi từng báo cáo kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ vào tháng 6 đã thu hồi ủy quyền cho phép sử dụng hydroxychloroquine và chloroquine trong tình trạng khẩn cấp do chúng không có khả năng hiệu quả với bệnh nhân Covid-19.

Nhưng dường như Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro không bị lung lạc trước những tuyên bố như vậy. Ông đã thay 2 Bộ trưởng Y tế - Luiz Henrique Mandetta và Nelson Teich do có quan điểm chống dịch thận trọng hơn. Trong khi đó, người tiếp quản vị trí này từ ngày 15-5, tướng quân đội Eduardo Pazuello có vẻ chấp hành hơn. Dưới sự chỉ đạo của tân Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ này đã mở rộng quyền sử dụng thuốc điều trị sốt rét và các bác sĩ của khu vực công hiện được phép kê đơn cho hầu hết những người có xét nghiệm dương tính với Covid-19.

Liệu có là “thần dược”?

Cũng giống như Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Bolsonaro sớm ủng hộ hydroxychloroquine. Nhưng ông Bolsonaro còn đi xa hơn thế. Lãnh đạo Bộ Y tế, hầu hết do tướng lĩnh quân đội và những người trung thành với ông Bolsonaro vừa được bổ nhiệm, đã hào hứng quảng bá thuốc chống sốt rét. Binh sĩ quân đội Brazil đã quá quen với loại thuốc này khi chiến đấu trong rừng rậm nhiều thập kỷ và nay họ coi đó là hy vọng tốt nhất chống lại đại dịch Covid-19. Trong khi đó, chính quyền tiểu bang và các cơ quan liên bang cũng đã mạnh tay mua vào thuốc chống sốt rét. Thống kê cho thấy, họ đã chi tổng cộng 2,3 triệu reais (430.000 USD) cho hydroxychloroquine và 1,51 triệu reais (280.000 USD) cho chloroquine trong năm 2020.

Vào ngày 21-3, chỉ 2 ngày sau khi Tổng thống Trump bình luận ca ngợi thuốc chống sốt rét, ông Bolsonaro tuyên bố đã ra lệnh cho Phòng thí nghiệm Hóa chất và Dược phẩm quân đội tăng cường sản xuất chloroquine ở Brazil để sử dụng như một giải pháp điều trị Covid-19. Theo đó, phòng thí nghiệm đặt tại Rio de Janeiro quyết tâm sản xuất 2,25 triệu viên chloroquine 150 miligam. Trước đó, cơ sở này chỉ sản xuất được 265.000 viên trong 3 năm trước đó cộng lại.

Tuy nhiên, cũng có những tiếng nói đi ngược làn sóng áp đảo này. Thaysa Drummond, một bác sĩ chuyên điều trị bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Eduardo de Menezes ở Belo Horizonte cho biết, rất nhiều bệnh nhân Covid-19 đã được kê đơn dùng thuốc điều trị sốt rét nhưng bệnh viện của bà thì không. Bà khẳng định, không có bằng chứng khoa học mạnh mẽ, chất lượng nào cho thấy hiệu quả của loại thuốc này.

Tương tự, bác sĩ Marcus Lacerda từ cuối tháng 3-2020 đã bắt đầu một thử nghiệm ngẫu nhiên tại thành phố rừng nhiệt đới phía Bắc Manaus để điều tra sự an toàn và hiệu quả của 2 liều chloroquine khác nhau - 1 liều cao và 1 liều thấp - trên bệnh nhân Covid-19 nghiêm trọng. Khi thấy nhóm dùng liều cao có tốc độ tử vong cao hơn hẳn nhóm dùng liều thấp, họ đã dừng nghiên cứu. Từ khi công bố nghiên cứu đó, bác sĩ Marcus Lacerda đã bị nhiều người lăng mạ, thậm chí dọa giết, phải thuê người bảo vệ. “Những loại thuốc đó có ảnh hưởng khôn lường đến mạng sống con người”, ông Lacerda nói.

Yến Chi (Theo Reuters)