Tòa huyện 'xử nhầm' án của tòa tỉnh

TAND tỉnh Phú Yên vừa xử phúc thẩm, tuyên hủy bản án hành chính sơ thẩm của TAND huyện Tây Hòa; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh này xử sơ thẩm lại theo quy định của pháp luật.

Kiện cán bộ không cấp đất

Theo bản án sơ thẩm, ông Lê Trọng Kính đã khởi kiện ông Ngô Văn Đoan, trưởng Phòng TN&MT và bà Nguyễn Thị Dưỡng, phó giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) huyện Tây Hòa, về việc không cấp giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất cho ông Kính.

Theo ông Kính, năm 1999 vợ chồng ông mua của vợ chồng ông C. một ngôi nhà cấp bốn trên diện tích 352 m2 đất tại thôn Lạc Nghiệp, xã Hòa Bình 1, huyện Tây Hòa. Hợp đồng mua bán nhà ở có xác nhận của chính quyền địa phương nhưng hai bên chưa làm thủ tục để cấp chứng nhận quyền sử dụng đất.

Năm 2014, VPĐKĐĐ huyện Tây Hòa đo đạc lại diện tích đất theo hiện trạng thì đất chỉ còn 225,8 m2. Lúc này vợ chồng ông Kính tiến hành làm hồ sơ đề nghị cấp GCN quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, đã quá thời hạn theo quy định của pháp luật mà ông Đoan, bà Dưỡng không chịu cấp giấy mà cho rằng vợ chồng ông không được cấp toàn bộ 225,8 m2. Ngoài ra, nếu nuốn cấp giấy thì vợ chồng ông Kính phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích 125,8 m2.

Từ đó, ông Kính khởi kiện hành vi hành chính không cấp GCN quyền sử dụng đất của ông Đoan, bà Dưỡng.

Phía ông Đoan, bà Dưỡng thì cho rằng sau khi nhận hồ sơ đề nghị cấp giấy của ông Kính thì Phòng TN&MT và Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện thấy chưa đủ điều kiện. Theo đó, khi đối chiếu hồ sơ địa chính, hợp đồng chuyển nhượng đất giữa vợ chồng ông Kính và vợ chồng ông C. thấy thửa đất ông C. chuyển nhượng cho ông Kính chỉ có 200 m2 đất ở nhưng ông C. đã chuyển nhượng cho người khác 100 m2 nên chỉ còn lại một nửa.

Tuy nhiên, vợ chồng ông Kính vẫn đề nghị cấp 225,8 m2 đất ở và không đồng ý thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất 125,8 m2 là không có cơ sở. Từ đó, Phòng TN&MT và Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện không tiến hành làm thủ tục cấp GCN quyền sử dụng đất theo yêu cầu của ông Kính.

Thẩm quyền của tòa tỉnh

Đại diện UBND xã Hòa Bình 1 trình bày: Ông C. có nhà, đất ở và đất vườn tại xã với diện tích gồm 565 m2, trong đó đất ở 200 m2, đất vườn 165 m2… Năm 1999, ông C. và ông Kính có hợp đồng mua bán nhà, ghi rõ nhà 200 m2 nằm trên diện tích 352 m2 nhưng không ghi cụ thể diện tích đất ở bao nhiêu, đất vườn bao nhiêu.

Năm 2002, ông C. tiếp tục chuyển nhượng cho một người khác 100 m2 đất ở và 160 m2 đất vườn, hai bên làm đúng thủ tục quy định nên người mua được cấp GCN quyền sử dụng đất. Hiện nay ông Kính đã xây nhà hết diện tích đất đã mua của ông C., UBND xã xác nhận trong đơn đề nghị cấp GCN quyền sử dụng đất của ông Kính là đúng hiện trạng và không có tranh chấp, chứ không xác nhận ông Kính mua nhà của ông C. từ năm 1999 có 225,8 m2 đất ở.

Xử sơ thẩm vào tháng 11-2017, TAND huyện Tây Hòa đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Kính. Sau đó ông Kính kháng cáo toàn bộ nội dung bản án, đề nghị cấp phúc thẩm hủy án để xét xử lại theo hướng chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông.

Tại phiên xử phúc thẩm ngày 20-3 mới đây, HĐXX TAND tỉnh Phú Yên nhận định việc không cấp GCN quyền sử dụng đất liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích của ông Kính là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính, theo Điều 30 Luật Tố tụng hành chính.

Tòa án cấp sơ thẩm đã thụ lý, giải quyết yêu cầu khởi kiện hành vi hành chính của ông Đoan, bà Dưỡng là không đúng đối tượng. Ông Đoan, bà Dưỡng là cán bộ, công chức đang công tác tại Phòng TN&MT và Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện Tây Hòa. Họ có nhiệm vụ thực hiện thủ tục để trình cấp có thẩm quyền là UBND huyện Tây Hòa xem xét, cấp GCN quyền sử dụng đất, theo Điều 70 Nghị định 43/2014 của Chính phủ. Như vậy, yêu cầu khởi kiện của ông Kính thuộc thẩm quyền của TAND tỉnh Phú Yên, theo khoản 4 Điều 32 Luật Tố tụng hành chính…

Từ đó, TAND tỉnh Phú Yên thấy rằng cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng nên đã hủy án sơ thẩm, giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Phú Yên xét xử sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

Thẩm quyền của tòa án cấp tỉnh

Tòa án cấp tỉnh giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây: Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND cấp huyện, chủ tịch UBND cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với tòa án.

(Trích khoản 4 Điều 32 Luật Tố tụng hành chính)

SÔNG BA