Tòa Hà Lan bắt Nga bồi thường 50 tỷ USD cho trùm dầu khí và đối tác

Năm 2003, trùm dầu khí Mikhail Khodorkovsky, người giàu nhất nước Nga vào thời điểm đó, bị bắt giữ với nhiều tội danh gian lận tài chính. Khodorkovsky cho rằng các cáo buộc nhắm vào mình đều được dàn dựng do ông ủng hộ những đảng chính trị đối lập.

Khodorkovsky ngồi tù 10 năm sau đó được ân xá. Trong thời gian Khodorkovsky thụ án, tập đoàn dầu khí Yukos của ông bị truy thu thuế đến mức phải giải thể và được sáp nhập vào công ty dầu khí quốc doanh Rosneft, nay là một trong những tập đoàn lớn nhất nước Nga.

Đại diện của Khodorkovsky bắt đầu khiếu nại về thiệt hại kinh tế vào năm 2005. Năm 2014, tòa trọng tài quốc tế kết luận Moscow hành xử không chính đáng khi truy thu những khoản thuế khổng lồ từ Yukos. Tòa ra phán quyết yêu cầu Nga bồi thường 50 tỷ USD

Tỷ phú Mikhail Khodorkovsky đang sống tại London. Ảnh: Khodorkovsky.

Các trọng tài cho rằng Moscow đã "tấn công toàn diện Yukos và những cổ đông nhằm buộc Yukos phá sản và sáp nhập tài sản của công ty này, đồng thời loại ông Khodorkovsky ra khỏi chính trường".

Hai năm sau, tòa án tại Hague hủy phán quyết bồi thường, cho rằng tòa trọng tài quốc tế không có thẩm quyền phân xử vì vụ án dựa trên một hiệp định năng lượng dù Nga đã ký kết nhưng vẫn chưa phê chuẩn.

Đến ngày 18/2, Tòa Phúc thẩm Hague đảo ngược phán quyết năm 2016 của tòa án quận Hague, khôi phục yêu cầu Nga bồi thường 50 tỷ USD cho các cổ đông cũ của Yukos.

Bộ Tư pháp Nga cho biết họ sẽ tiếp tục kháng cáo lên Tòa án Tối cao Hà Lan trong vòng 3 tháng tới.

Đầu năm 2020, Tòa án Nhân quyền Châu Âu cũng kết luận Khodorkovsky và đối tác kinh doanh Platon Lebedev không được hưởng quyền được xét xử công bằng liên quan đến tội danh biển thủ tiền quỹ và rửa tiền.

Tuy nhiên, tòa án tại Strasbourg nhận thấy quá trình truy tố hình sự Lebedev và Khodorkovsky tại Nga không có động cơ chính trị. Tòa cũng không yêu cầu Nga bồi thường cho các nguyên đơn.

Thanh Danh