Tòa bác kháng cáo, kháng nghị vụ Vinasun kiện Grab
HĐXX cho rằng Grab tận dụng công nghệ, chia sẻ lợi ích kinh tế cho người dùng nhưng thực chất là đơn vị kinh doanh vận tải và hình thức đang biến tướng gây ra nhiều hệ lụy.
16 giờ 30 ngày 10-3, sau một ngày xét xử, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã tuyên án vụ kiện tranh chấp đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng giữa Công ty CP Ánh Dương Việt Nam (Vinasun) và Công ty TNHH GrabTaxi Việt Nam (Grab).
HĐXX cho rằng Grab tận dụng công nghệ, chia sẻ lợi ích kinh tế cho người dùng. Tuy nhiên, thực chất Grab là đơn vị kinh doanh vận tải và hình thức hoạt động này đang biến tướng gây ra nhiều hệ lụy.
HĐXX phúc thẩm vụ án. Ảnh: HY
Cụ thể theo Đề án 24 cho sử dụng sàn giao dịch điện tử, không can thiệp tới tài xế, các mức cước.
Bị đơn cho rằng chỉ kinh doanh thương mại điện tử nhưng thực tế, Grab đã kinh doanh taxi, tiếp nhận cung cấp thông tin, giải quyết phản hồi khách hàng, quản lý tài xế, đưa ra chương trình khuyến mãi... và chia lợi nhuận theo tỉ lệ nhất định.
Như vậy Grab thực chất là kinh doanh vận tải taxi và phải chịu sự quản lý của Nhà nước. Nhưng bị đơn không thực hiện đúng quy định điều chỉnh của Nhà nước về đăng ký giấy phép ô tô cũng như hoạt động của pháp luật về lao động (đóng bảo hiểm y tế, lao động).
Hình thức này ban đầu chia sẻ lợi ích kinh tế cho nhiều người nhưng đang biến tướng thành nhiều loại. Grab không phải đóng thuế, không để bảng tên, không đóng bảo hiểm, chi phí như taxi truyền thống...
VKS đề nghị sửa án sơ thẩm, bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Vinasun. Ảnh: HY
Hành vi sai phạm của bị đơn có liên quan tới thiệt hại của nguyên đơn. Tuy nhiên, việc yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại ra sao nguyên đơn phải chứng minh. Bản án sơ thẩm là có căn cứ, hợp tình, hợp lý nên HĐXX giữ nguyên.
Từ đó, tòa không chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn, bị đơn và kháng nghị của VKS. Trước đó, đại diện VKS đề nghị tòa sửa án sơ thẩm, bác toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn. Vì Grab kinh doanh theo Đề án 24 không trái pháp luật và không gây thiệt hại cho Vinasun.
Án sơ thẩm nhận định gì?
Tháng 12-2018, xử sơ thẩm, TAND TP.HCM buộc Grab Việt Nam bồi thường cho Vinasun hơn 4,8 tỉ đồng. Theo HĐXX sơ thẩm, Grab có nhiều sai phạm trong quá trình hoạt động kinh doanh tại Việt Nam và có mối quan hệ nhân quả giữa sai phạm của Grab với thiệt hại của Vinasun. Tuy nhiên, đơn vị này không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến thua lỗ của Vinasun.
Bản án xác định Grab cho rằng chỉ là công ty cung cấp công nghệ, không hoạt động kinh doanh vận tải taxi, các tài xế do hợp tác xã quản lý... Nhưng thực tế, Grab quản lý tài xế, đưa ra cước phí. Khách hàng khi đặt xe đều chuyển khoản qua Grab hoặc trả cho tài xế sau đó chiết khấu. Việc thưởng, phạt tài xế do Grab quyết định - trái với Đề án 24.
Hoạt động kinh doanh của Grab không tuân thủ quy định. Theo luật, việc kinh doanh vận tải bằng ô tô phải bảo đảm số lượng, chất lượng, nhân viên phục vụ, có hợp đồng lao động, nhân viên phải được tập huấn an toàn giao thông, không sử dụng tài xế trong thời kỳ bị cấm, có nơi đậu xe phù hợp với quy mô của doanh nghiệp; doanh nghiệp phải đóng bảo hiểm cho người lao động...
Tuy nhiên, Grab không thực hiện quy định này cũng như không nộp thuế... Grab còn vi phạm quy định pháp luật về khuyến mãi, tăng giảm giá cước nhiều lần trong ngày. Từ đó, HĐXX cho rằng có căn cứ cho thấy những sai phạm của Grab gây thiệt hại cho Vinasun. Tuy nhiên, cần xem xét toàn diện mối quan hệ nhân quả.
Trước năm 2016, toàn TP có gần 300 xe đăng ký phù hiệu hợp đồng, đến cuối năm 2017 là 23.000 xe. Tháng 6-2017, Vinasun có trên 1,1 triệu cuốc xe, Grab trên 2 triệu cuốc.
Điều này cho thấy lượng xe Grab không ngừng tăng. Ngược lại, xe Vinasun nằm bãi nhiều thiệt hại 4,8 tỉ đồng, giảm thị trường kinh doanh 81 tỉ đồng. Tổng cộng Vinasun thiệt hại trên 85 tỉ đồng.
Theo tòa, từ khi Grab vào Việt Nam đã có nhiều ảnh hưởng đến thiệt hại của Vinasun. Nhưng nguyên đơn không xác định tách bạch phần thiệt hại nào do Grab gây ra. Vì vậy, tòa không chấp nhận toàn bộ yêu cầu của Vinasun, chỉ chấp nhận phần thiệt hại hơn 4,8 tỉ đồng do xe nằm bãi.
