Tin thế giới 26/10: Lệnh ngừng bắn thứ ba 'chết yểu' ở Nagorno-Karabakh; Nga 'động tay' ở Syria; 8 ngày trước bầu cử Mỹ và 'phản đòn' của Trung Quốc

Xung đột Armenia-Azerbaijan

Lệnh ngừng bắn thứ 3 'chết yểu', Azerbaijan nêu phương án giải quyết

Ngày 25/10, Mỹ cùng chính phủ hai nước Armenia và Azerbaijan thông báo lệnh ngừng bắn nhân đạo mới liên quan đến cuộc xung đột ở Nagorno-Karabakh bắt đầu có hiệu lực từ 8h ngày 26/10 theo giờ địa phương (11h giờ cùng ngày theo giờ Việt Nam).

Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, cả Baku và Yerevan đều cáo buộc lẫn nhau vi phạm.

Bộ Quốc phòng Azerbaijan cho biết, các lực lượng Armenia đã vi phạm lệnh ngừng bắn khi nã pháo vào các ngôi làng ở khu vực Terter và Lachin.

Trong khi đó, khu vực ly khai Nagorno-Karabakh cáo buộc chính các lực lượng Azerbaijan đã tấn công tên lửa vào các vị trí của quân đội Armenia ở phía Đông Bắc giới tuyến.

Cũng trong ngày 26/10, trong thông điệp liên bang, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev nhấn mạnh, Baku muốn giải quyết cuộc xung đột tại khu vực Nagorno-Karabakh bằng các biện pháp chính trị và quân sự, đồng thời tái khẳng định, các lực lượng sắc tộc Armenia rời khu vực này là điều kiện để chấm dứt giao tranh.

Tổng thống Azerbaijan cũng cho biết, nước này không phản đối cuộc đàm phán vào thứ Năm tới giữa Ngoại trưởng nước này với người đồng cấp Armenia tại Geneva (Thụy Sỹ), bày tỏ hy vọng "các cuộc đàm phán có ý nghĩa và đẩy nhanh việc giải quyết khủng hoảng". (Reuters, Sputnik)

Tình hình Syria

SOHR: Nga không kích tiêu diệt hơn 50 tay súng phiến quân ở Tây Bắc Syria

Theo Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR), ngày 26/10, các máy bay chiến đấu của Nga đã không kích nhằm vào một trại huấn luyện của nhóm phiến quân Faylaq al-Sham ở khu vực Jabal Duwayli thuộc tỉnh Idlib, Tây Bắc Syria và tiêu diệt 56 tay súng.

Trong khi đó, nhóm Mặt trận giải phóng quốc gia (NLF) được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn nói với hãng tin AFP rằng, các cuộc không kích của Nga trong ngày 26/10 nhằm vào một trong những cứ điểm của nhóm này và gây thương vong, song không nêu con số cụ thể.

Nga ủng hộ Chính phủ Syria, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn một số nhóm vũ trang đối lập.

Sau đợt leo thang căng thẳng vào đầu năm 2020, gây nguy cơ đẩy hai bên vào tình trạng đối đầu trực diện, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga vào tháng 3 năm nay đã đồng ý chấm dứt đối đầu và tiến hành các hoạt động tuần tra chung tại Idlib. (AFP)

Mỹ-Trung Quốc

Trung Quốc trừng phạt các công ty Mỹ vì bán vũ khí cho Đài Loan

Ngày 26/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cảnh báo, nước này sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các thực thể của Mỹ liên quan tới việc Washington bán vũ khí cho vùng lãnh thổ Đài Loan của Trung Quốc.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh, ông Triệu Lập Kiên tuyên bố, Trung Quốc phản đối mạnh mẽ việc bán vũ khí cho Đài Loan và đã quyết định triển khai các biện pháp cần thiết, cũng như áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các công ty Mỹ như Lockheed Martin, Boeing Defense và Raytheon.

Tuy nhiên, quan chức này không nêu cụ thể các biện pháp trừng phạt cũng như hình thức trừng phạt mà nước này định áp dụng.

Động thái trên diễn ra sau khi Lầu Năm Góc hồi tuần trước thông báo Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê chuẩn thương vụ bán 3 hệ thống vũ khí cho Đài Loan, với tổng trị giá hơn 1,8 tỷ USD. Trong tuyên bố trước đó, ông Triệu Lập Kiên nhấn mạnh cần phải chấm dứt các thương vụ này, cho rằng đây là hành động can thiệp nghiêm trọng các vấn đề nội bộ của Trung Quốc. (Reuters)

Nga-Trung Quốc

Bắc Kinh phản ứng về khả năng lập liên minh quân sự Nga-Trung Quốc

Hồi tuần trước, Tổng thống Vladimir Putin đã để ngỏ khả năng liên minh quân sự Nga-Trung Quốc trong tương lai.

Ngày 25/10, tờ SCMP dẫn lời ông Triệu Lập Kiên cho biết, Bắc Kinh đã biết về những "phát biểu tích cực" của Tổng thống Putin về quan hệ Trung-Nga, đồng thời khẳng định: "Không có giới hạn nào với mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Trung Quốc và Nga, không có giới hạn nào trong việc mở rộng quan hệ hợp tác giữa chúng tôi”.

Li Lifan, chuyên gia nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải, nhận định: “Cả Nga và Trung Quốc đều là mục tiêu chỉ trích trong cuộc bầu cử Mỹ và Tổng thống Putin đang tìm cách cho thấy mối quan hệ Nga-Trung gắn kết thế nào”.

Ông Li cũng cho rằng, mối quan hệ này đang phát đi thông điệp về Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới giữa Nga và Mỹ mà Washington muốn Bắc Kinh tham gia. (SCMP)

Nga-Mỹ

Nga đề xuất cơ chế mới giám sát hệ thống tên lửa trên mặt đất

Ngày 26/10, Điện Kremlin đã công bố đề xuất mới, trong đó Nga và Mỹ cùng không triển khai một số hệ thống tên lửa trên mặt đất tại châu Âu, đồng thời đưa ra một số biện pháp kiểm chứng lẫn nhau nhằm xây dựng sự tin tưởng sau khi khi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) hết hạn.

Tuyên bố của Điện Kremlin nêu cụ thể một số đề xuất giảm căng thẳng, như cho phép Nga kiểm tra hệ thống tên lửa Agis của Mỹ tại châu Âu, trong khi Washington sẽ kiểm tra hệ thống tên lửa 9M729 của Nga tại các cơ sở ở Kaliningrad.

Trong tuyên bố được đăng tải trực tuyến nêu rõ, đề xuất của Nga bao gồm các biện pháp hai bên kiểm chứng lẫn nhau để xóa bỏ những nghi ngại hiện có.

Liên quan đến những tuyên bố mới đây của ứng cử viên của đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng Joe Biden rằng, Nga là mối đe dọa lớn nhất với an ninh Mỹ, Điện Kremlin đã bác bỏ bình luận này, đồng thời cho rằng, những nhận định của ông Biden kích động sự thù hận nhằm vào Moscow. (Reuters)

Mỹ-Ấn Độ

Bộ Ngoại giao Mỹ 'hoan nghênh sự trỗi dậy Ấn Độ'

Ngày 26/10, hãng thông tấn PTI đưa tin, Bộ Ngoại giao Mỹ đã hoan nghênh sự trỗi dậy của Ấn Độ với tư cách là "quyền lực hàng đầu khu vực và toàn cầu".

Trong một tuyên bố trước chuyến công du của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Mark Esper lên đường tới Ấn Độ dự đối thoại 2 + 2, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Washington mong muốn hợp tác với New Delhi trong nhiệm kỳ sắp tới tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Bên cạnh đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết thêm, hai nước có mối quan hệ song phương đang phát triển mạnh mẽ được xây dựng dựa trên các giá trị chung và cam kết về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho biết, việc tổ chức Đối thoại 2 + 2 lần thứ ba thể hiện cam kết cấp cao các mục tiêu ngoại giao và an ninh chung giữa hai bên. (PTI)

Bầu cử Mỹ 2020

Tăng tốc trong những ngày cuối cùng, hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ phủ sóng mọi mặt trận

Hai ứng viên Tổng thống Mỹ đang tận dụng mọi cơ hội để vận động trong những ngày cuối cùng trước bầu cử nhưng bằng chiến lược và tầm nhìn hoàn toàn khác nhau.

Theo kế hoạch, hôm nay 26/10, chỉ 8 ngày trước bầu cử, Tổng thống Donald Trump sẽ tới Pennsylvania, một trong những bang chiến trường có thể quyết định kết quả bầu cử năm nay. Ông Trump được cho là sẽ tổ chức nhiều cuộc mít tinh ở Pennsylvania, Michigan, Wisconsin cũng như Nebraska, Arizona và Nevada trong tuần này.

Trong khi đó, ông Biden hôm nay sẽ tiếp tục ở lại bang quê nhà Delaware và dự kiến tới Georgia vào ngày mai. Chiến dịch của ông Biden được hỗ trợ đáng kể bởi cựu Tổng thống Barack Obama khi ông Obama liên tiếp những ngày gần đây đích thân vận động tranh cử cho cựu “phó tướng”. Theo kế hoạch, ông Obama sẽ đến Orlando, Florida vào ngày mai.

Ngoài việc di chuyển đến các bang quan trọng, hai ứng viên cũng quan tâm đến việc vận động qua truyền hình. Cả ông Trump và ông Biden tuần qua đều có cuộc trả lời phỏng vấn với chương trình "60 Minutes" của hãng tin CBS News. Tuy nhiên, họ cho thấy sự đối lập rõ rệt cả về bản chất và phong thái khi nói về các vấn đề, kinh tế, đối nội, đối ngoại.

Mặc dù vậy, trả lời câu hỏi liệu ông Trump vẫn có thể tái đắc cử hay không, ông Biden thừa nhận điều này là có thể.

Pháp-Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng thống Erdogan công kích người đồng cấp Pháp, Paris triệu hồi Đại sứ, EU lên tiếng

Ngày 25/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho rằng người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron đã “lạc lối”. Đây là lời chỉ trích gay gắt lần thứ 2 của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào nhà lãnh đạo Pháp trong 2 ngày qua về cách đối xử với các tín đồ Hồi giáo.

Trước đó hôm 24/10, Tổng thống Erdogan tuyên bố ông Macron có vấn đề với các tín đồ Hồi giáo và "cần kiểm tra tâm thần". Pháp đã ngay lập tức lên án những bình luận "không thể chấp nhận" của ông Erdogan, đồng thời Paris đã triệu hồi Đại sứ tại Ankara để tham vấn.

Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cũng đã chỉ trích bình luận của ông Erdogan về Tổng thống Pháp là "không chấp nhận được", đồng thời "kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt vòng xoáy đối đầu nguy hiểm này". (AFP, Reuters)