Tìm ra 'thủ phạm' nghi gây bệnh cho các nhà ngoại giao Mỹ, Canada tại Cuba

Sự cố “tấn công bằng sóng âm” khiến Washington rút một nửa nhân viên tại Đại sứ quán Mỹ ở Havana về nước - Ảnh: AFP

Nghiên cứu mới cho thấy việc khử trùng chống muỗi ở Cuba, chứ không phải “các cuộc tấn công bằng sóng âm”, là nguyên nhân khiến khoảng 40 nhà ngoại giao Mỹ và Canada ở Havana đổ bệnh.

Reuters ngày 20.9 đưa tin các nhà khoa học thuộc Trung tâm phục hồi não tại Đại học Dalhousie và Cơ quan y tế tỉnh bang Nova Scotia (Canada) rút ra kết luận trên sau khi nghiên cứu các nạn nhân Canada.

Nhóm chuyên gia cho hay họ đã phát hiện các mức độ tổn thương não khác nhau ở khu vực dễ bị nhiễm chất độc thần kinh và gây ra một loạt triệu chứng như mô tả từ những nhà ngoại giao. Sau đó, họ kết luận rằng cholinesterase - một loại enzyme quan trọng cần thiết cho hệ thần kinh hoạt động thông suốt - đã bị chặn ở đó.

Theo các nhà khoa học, một số loại thuốc diệt côn trùng hoạt động bằng cách ức chế cholinesterase và trong giai đoạn từ năm 2016-2018 khi các nhà ngoại giao đổ bệnh, chính quyền Cuba đang đẩy mạnh hoạt động phun thuốc diệt muỗi do dịch bệnh Zika bùng phát ở quốc gia này.

Nghiên cứu cũng cho thấy các nhà ngoại giao đổ bệnh vào thời điểm chiến dịch phun thuốc diệt muỗi gia tăng quanh khu vực họ cư trú.

Trong thư gởi tới hãng Reuters, một trong những tác giả của nghiên cứu, Giáo sư Alon Friedman khẳng định cả chính quyền Canada và Cuba khi đó đều đẩy mạnh hoạt động phun thuốc diệt muỗi.

“Chúng tôi công bố bằng chứng lâm sàng, hình ảnh và sinh hóa phù hợp với giả thuyết phơi nhiễm quá mức với chất ức chế cholinesterase chính là nguyên nhân gây chấn thương não”, nghiên cứu kết luận. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo không loại trừ những nguyên nhân khác và cần nghiên cứu thêm về vấn đề này.

Vụ việc xảy ra từ cuối năm 2016 đến năm 2018, khiến chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump lên tiếng cáo buộc rằng các nhà ngoại giao đã bị tấn công bằng một loại vũ khí bí mật.

Nhiều nghiên cứu khoa học khác nhau sau đó vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra các bệnh về nhận thức của các nhà ngoại giao, từ chóng mặt, mờ mắt đến mất trí nhớ và khó tập trung... Giới chức Canada, Mỹ, Cuba hiện chưa bình luận về thông tin trên.

MỸ CẢNH BÁO “TẤN CÔNG SÓNG ÂM” Ở TRUNG QUỐC - Ảnh:

Danh Toại