Tìm hướng đi cho dược liệu bản địa

Lý Tà Giang bên quầy trưng bày sản phẩm tại cuộc thi. Ảnh: Nguyễn Lang

Công ty Cao Nguyên Đá được thành lập tháng 2-2017 từ việc hợp tác giữa năm hợp tác xã chuyên về dược liệu tại huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang (2). Ngày 22-9, công ty thành lập cửa hàng đầu tiên tại khu vực cổng trời Quản Bạ để kinh doanh những sản phẩm được chế biến từ dược liệu địa phương như cao bổ khí ích não, Cao atiso, trà gừng Cao Nguyên Đá, Mạnh gân hoạt cốt cao... Đối tượng khách hàng hướng đến là du khách. Đây cũng chính là những sản phẩm được đem giới thiệu tại vòng chung kết cuộc thi khởi nghiệp nông nghiệp vào cuối tuần qua tại TPHCM.

Trong phần thuyết trình dự án, Giàng chia sẻ anh mong muốn tìm kiếm sự hỗ trợ về kiến thức bán hàng, quản trị cùng nguồn vốn, qua đó, mở rộng thị trường đưa sản phẩm đến người tiêu dùng. Theo kế hoạch, trong năm tiếp theo, Công ty Cao Nguyên Đá sẽ mở thêm một vài cửa hàng tại đại phương.

Bài thuyết trình của Giàng so với những dự án khác, xét về kỹ thuật, không có gì nổi trội. Tuy vậy, về nội dung, yếu tố dược liệu bản địa thu hút nhiều sự quan tâm, góp ý, chia sẻ từ phía ban giám khảo.

Ông Hà Việt Quân, Tổ trưởng Tổ Công tác 569 (chuyên về hỗ trợ khởi nghiệp cho đồng bào dân tộc thiểu số) thuộc Ủy ban Dân tộc, chia sẻ nếu như người Mông được xem như những kỹ sư tài ba thì người Dao là những thầy lang chuyên về thảo dược. Họ có khoảng chừng 180 bài thuốc cổ truyền giá trị. “Với nhiều người, có thể họ nhìn người Mông là người Mông, người Dao là người Dao nhưng với chúng tôi, mỗi dân tộc như một “thương hiệu” riêng với nhiều sản phẩm độc đáo mà nếu biết khai thác sẽ mang lại nhiều giá trị”, theo ông Quân.

Cẩn trọng khi phát triển dược liệu

Vậy khai thác thế nào để mang lại giá trị? Về điểm này, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan gợi ý trước tiên cần cố gắng bảo tồn các bài thuốc cổ, kế đến nên chứng minh hiệu quả trên cơ sở khoa học, và tiếp theo là tính toán rộng hơn về thị trường thay vì chỉ loanh quanh tập trung tại địa phương. Ở góc nhìn của người tiêu dùng, bà Chi Lan nói thêm, bài thuốc tắm của người Dao rất được khách hàng ưa chuộng và đây là một sản phẩm nên lưu tâm.

Chuyên gia về nhượng quyền và bán lẻ Nguyễn Phi Vân (3) cũng chia sẻ bà rất thích bài thuốc tắm cổ truyền của người Dao đỏ. Thế nhưng ở TPHCM, khi cần mua dùng, bà không biết tìm ở đâu. Theo bà Vân, thay vì bán dàn trải nhiều sản phẩm như hiện nay, Lý Tà Giang có thể cân nhắc việc tập trung khai thác những bài thuốc giúp chữa những bệnh thông dụng mà người thành phố thời nay hay gặp phải, như nhức mỏi, đau đầu, các vấn đề về dạ dày - tiêu hóa... Bà Vân cho rằng đây là những thị trường tiềm năng. Bản thân bài thuốc của người Dao đã là một thương hiệu mang giá trị bản địa; phần còn lại cần chú trọng chăm sóc về bao bì và điều chỉnh sản phẩm nhằm đem lại sự tiện dụng cho người dùng.

Kết thúc cuộc thi, dự án của Giàng đạt giải khuyến khích với phần thưởng 10 triệu đồng, kèm theo đó là một suất học bổng tham dự khóa học “Tăng cường năng lực kinh doanh” và một chuyến tham quan học tập mô hình mỗi làng một sản phẩm tại Thái Lan cùng các đội đạt giải thưởng khác tại cuộc thi. Đây có thể xem là một kết quả đáng khích lệ với Giàng. Cuộc thi khép lại, những cơ hội mới mở ra. Giàng cho biết sắp đến, anh dự định sẽ tham gia bán hàng tại Phiên Chợ Xanh tử tế ở TPHCM để giới thiệu sản phẩm đến với người dùng.

Nhận xét về ý nghĩa của dự án mà Giàng theo đuổi, ông Hà Việt Quân cho rằng những người trẻ như Giàng là những cầu nối đưa giá trị dược liệu bản địa của các địa phương kết nối với người dùng. Qua đó, người dùng có thêm sự lựa chọn; người dân địa phương có thêm thu nhập, cải thiện đời sống. Điều quan trọng hơn, khi có nhiều người trẻ cùng làm, họ thu hút được sự chú ý của cộng đồng về giá trị dược liệu và những bài thuốc cổ truyền của các dân tộc trên đất nước chúng ta. Một khi có sự quan tâm chú ý, ta có cơ hội để bảo tồn và phát triển.

(1) Dự án khởi nghiệp nông nghiệp là cuộc thi thường niên bắt đầu từ năm 2015 do Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổ chức.

(2) Năm hợp tác xã (HTX) hình thành nên Công ty cổ phần Thảo dược Cao Nguyên Đá gồm: HTX Cộng đồng Nặm Đăm, HTX Dược liệu Nà Chang, HTX Dược liệu Tùng Vài Phìn, HTX Dược liệu Thanh Long, HTX Dược liệu Bình Dương.

Nguyễn Lang