Tiêu chảy ở trẻ nhỏ nên dùng thuốc hay men vi sinh?

Tiêu chảy ở trẻ là gì?

Tiêu chảy là tình trạng tăng tần suất đi đại tiện hơn 3 lần trong ngày với đặc tính phân lỏng hoặc tóe nước. Đây là một tình trạng rất thường gặp và có thể tự khỏi sau 1 – 2 ngày. Nếu tiêu chảy kéo dài trên 2 ngày, bé có thể có những vấn đề nghiêm trọng và cha mẹ cần lưu ý.

Tiêu chảy có 2 dạng:

- Tiêu chảy tức thời: thường chỉ kéo dài 1 – 2 ngày, gây ra bởi thực phẩm, nước uống bị nhiễm khuẩn hoặc cũng có thể xảy ra khi trẻ bị ốm do virus.
- Tiêu chảy kéo dài: có thể kéo dài tới vài tuần. Tình trạng này có thể là triệu chứng của bệnh lý khác như hội chứng ruột kích thích hoặc các bệnh lý đường ruột khác.

Nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ là gì?

Tiêu chảy có thể bị gây ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

- Nhiễm vi khuẩn, virus
- Cơ thể không thể tiêu hóa được một số loại thức ăn
- Do đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với một số loại thực phẩm nhất định (tình trạng dị ứng)
- Ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể qua thức ăn, nước uống hoặc sữa
- Tác dụng không mong muốn của thuốc, điển hình là thuốc kháng sinh
- Bệnh lý đường ruột như viêm ruột.

Nguyên nhân tiêu chảy thường do ăn phải thức ăn nhiễm vi sinh vật

Triệu chứng tiêu chảy ở trẻ

Biểu hiện đầu tiên của bệnh tiêu chảy ở trẻ thường là đi tiêu nhiều lần, phân lỏng nước, mùi hôi tanh. Trẻ mệt mỏi, ít chơi, quấy khóc nhiều, nôn... Trẻ thường xuyên thấy đau quặn bụng hoặc đau âm ỉ vùng bụng dưới, đầy hơi, khó ngủ khi bị tiêu chảy.

Nếu trẻ bị tiêu chảy với tần suất quá nhiều hoặc kéo dài trên 2 ngày, trẻ dễ bị rơi vào tình trạng mất nước nguy hiểm
Cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến tình trạng của trẻ và thời gian bệnh của trẻ. Ngoài việc theo dõi, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để xác định đúng bệnh, nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em.

Điều trị tiêu chảy ở trẻ

Bệnh tiêu chảy có thể gây ra tình trạng mất nước mất điện giải, do đó bù nước và điện giải được coi là tối quan trọng.

* Bù nước và điện giải

Bổ sung dung dịch chứa đường – điện giải cho trẻ để bù lại lượng đã mất qua phân và dịch nôn. Mẹ có thể sử dụng các loại oresol gói bột pha hoặc chai pha sẵn để dùng cho trẻ.

Cách uống: cho trẻ uống chậm, uống thay nước, thường uống từ 50 - 100ml sau mỗi lần trẻ đi ngoài.Nếu trẻ từ chối uống hoặc bị ói ngay sau khi uống thì cần phải theo dõi sát tình trạng mất nước của trẻ.

* Sử dụng thuốc và các sản phẩm bổ trợ

Nếu trẻ bị tiêu chảy do virus thì thường sẽ tự khỏi và không cần điều trị đặc hiệu. Trường hợp trẻ tiêu chảy do nhiễm khuẩn hoặc ký sinh trùng thì trẻ cần được điều trị tương ứng với nguyên nhân gây bệnh.

Thuốc cầm tiêu chảy: việc sử dụng những thuốc này cần được cân nhắc kỹ vì có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Bởi thuốc có thể che mất các triệu chứng, đồng thời giữ lại vi sinh vật gây hại trong đường tiêu hóa, ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của trẻ.

Men vi sinh (Probiotics): bổ sung lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Do đó, men vi sinh có thể giúp giảm triệu chứng và thời gian trẻ bị tiêu chảy.

Kẽm: Việc bổ sung kẽm có thể góp phần đẩy nhanh tốc độ phục hồi của trẻ bị tiêu chảy. Ngoài ra kẽm còn có tác dụng làm giảm tái phát đợt tiêu chảy tiếp theo trong nhiều tháng sau đó.

Sử dụng men vi sinh giúp rút ngắn thời gian mắc tiêu chảy ở trẻ

Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị tiêu chảy

- Không nên thay thế oresol bằng các loại nước ép, nước uống có ga.
- Với trẻ dưới 1 tuổi, không bù dịch bằng nước trắng thông thường, thay vào đó, cho trẻ bú thêm sữa mẹ hoặc uống sữa công thức với lượng tăng hơn so với bình thường.
- Với trẻ ở bất kỳ độ tuổi nào: không cho trẻ uống quá nhiều nước trắng thường khi trẻ bị tiêu chảy bởi có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất điện giải ở trẻ
- Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ. Cha mẹ có thể chia thành nhiều bữa nhỏ để con có thể ăn đủ thức ăn nếu bé biểu hiện chán ăn hay nôn ói nhiều.
- Các loại thức ăn có nhiều chất xơ cũng không được khuyến khích dùng cho trẻ bị tiêu chảy.
- Cha mẹ cần lưu ý rửa sạch tay sau mỗi lần thay tã hoặc cho trẻ đi vệ sinh.

Cho trẻ ăn thành nhiều bữa nhỏ để đảm bảo dinh dưỡng khi trẻ bị tiêu chảy

Lựa chọn men vi sinh cho trẻ khi bị tiêu chảy

Trên thị trường có rất nhiều loại men vi sinh, nhưng không phải loại nào cũng phù hợp và mang lại hiệu quả khi trẻ bị tiêu chảy. Chủng vi khuẩn Bacillus clausii là một trong những chủng lợi khuẩn được khuyến cáo dùng cho trẻ bị tiêu chảy giúp rút ngắn số ngày trẻ mắc bệnh. Đặc biệt dạng bào tử của Bacillus clausii có độ bền rất cao với môi trường bên ngoài và môi trường acid trong dạ dày nên đảm bảo được toàn bộ lượng vi khuẩn sống sót để phát huy tác dụng tại ruột non, giúp giảm tiêu chảy hiệu quả.

DS Phạm Hảo - Theo Đời sống Plus/GĐVN