Tiếp sức các hợp tác xã nông nghiệp mới

Trồng rau thủy canh không tốn diện tích, phù hợp nông nghiệp đô thị

Nhu cầu thực tế

Đầu năm 2018, UBND quận Bình Tân vừa thành lập HTX Nông nghiệp hữu cơ - thương mại - dịch vụ Huy Hoàng (HTX Huy Hoàng) sản xuất trồng rau hữu cơ theo phương pháp thủy canh. Với quy mô 700m2, HTX cung cấp 7 sản phẩm, bình quân 50 - 60kg/ngày, cung ứng cho nhà hàng Nhật Bản, Hàn Quốc và các siêu thị. Ngoài cung ứng thị trường, HTX còn chuyển giao kỹ thuật trồng tại nhà cho hơn 50 hộ dân, cung cấp khoảng 5.000 cây con giống/tháng cho hộ gia đình.

Theo ông Nguyễn Đình Tuyến, Giám đốc HTX Huy Hoàng, từ việc không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nhất là rau củ quả, do lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, lãnh đạo HTX tìm hiểu phương pháp trồng rau thủy canh từ năm 2014. Sau đó tiếp tục tìm hiểu các mô hình sản xuất của Nhật Bản để hoàn thiện công nghệ canh tác. Sau khi về nước, Hội Nông dân quận Bình Tân hỗ trợ thuê mặt bằng sản xuất trồng rau thủy canh. Bước đầu thành lập HTX, UBND quận hỗ trợ mặt bằng trưng bày sản phẩm quảng bá, giới thiệu mô hình trồng rau sạch thủy canh cho cán bộ, hội viên, nông dân trên địa bàn. Ngược lại, HTX phối hợp với Hội Nông dân quận chuyển giao kỹ thuật.

Xã Bình Lợi (huyện Bình Chánh) có 249ha trồng mai vàng với 147 hộ. Hầu hết, các hộ trồng mai trên luống theo kiểu trồng tỉa và tạo dáng, một số hộ trồng trên chậu. Dịp tết cổ truyền, trung bình toàn xã cung ứng khoảng 500.000 cây mai thương phẩm. Năm 2017, UBND xã thành lập câu lạc bộ và tổ hợp tác trồng mai vàng với hơn 25 hộ tham gia. Năm 2018, việc tiêu thụ mai ổn định, sản lượng tiêu thụ dịp tết khoảng 70ha với tổng doanh thu đạt gần 20 tỷ đồng. Từ bước phát triển này, UBND xã nâng lên thành lập HTX Mai vàng Bình Lợi.

UBND xã họp các thành viên dự kiến tham gia HTX thảo luận điều lệ, phương án kinh doanh, tỷ lệ góp vốn. Sau đó, HTX thống nhất phương án kinh doanh, điều lệ, tỷ lệ vốn góp rồi gửi hồ sơ về Phòng Kinh tế huyện Bình Chánh đăng ký thành lập HTX. Tháng 10-2018, HTX Mai vàng Bình Lợi chính thức thành lập với 8 xã viên chuyên cung cấp mai giống các loại; cung cấp dịch vụ chuyên cắt tỉa tạo dáng mai và bonsai; cung cấp phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho thành viên.

Chuyển giao công nghệ, tìm đối tác

Từ cây giống, nhưng thị trường tiêu thụ chủ yếu trong nước, thông qua thương lái thu mua nên đầu ra không ổn định. Điều thành viên HTX mong muốn là mở rộng thị trường để tăng sản phẩm được tiêu thụ. Theo ông Trương Thái Ngọc, Chủ tịch UBND xã Bình Lợi, HTX ra đời nhằm phát triển và xây dựng thương hiệu cây mai vàng xã Bình Lợi. UBND xã phối hợp với Sở NN-PTNT để quy hoạch, giúp người dân tiếp cận các tiến bộ khoa học trong việc ươm trồng. Sở NN-PTNT lập trang www.maivangbinhloi.com.vn giao HTX quản lý. UBND xã làm cổng chào HTX Mai vàng Bình Lợi nhằm thu hút việc tham quan du lịch, nhưng cơ sở hạ tầng còn thiếu nhiều như chưa có nhà kho, nhà lưới, nhà trưng bày, hội trường, nên HTX kiến nghị các sở ngành tạo điều kiện để có thể xây dựng trên đất nông nghiệp nhằm ổn định và phát triển sản xuất cũng như xây dựng thương hiệu. HTX đề xuất Sở NN-PTNT hỗ trợ vốn, cây giống mới, phân bón năm đầu tiên cũng như đầu tư cơ sở hạ tầng, như điện sản xuất, máy bơm chống ngập úng, hỗ trợ xây dựng mô hình điểm về nhà lưới và cơ giới hóa trên mai vàng.

Theo lãnh đạo quận Bình Tân, HTX Huy Hoàng trồng theo phương pháp thủy canh là mô hình sản xuất và chuyển giao kỹ thuật phù hợp với nông nghiệp đô thị ứng dụng công nghệ cao. Quận tiếp tục phối hợp với HTX nhân rộng mô hình trồng thủy canh để cung cấp rau an toàn cho người dân. Giới thiệu HTX tham gia trưng bày, bán sản phẩm tại các chợ phiên nông sản, hội chợ giống cây trồng do TPHCM tổ chức; giới thiệu sản phẩm, có dịp giao lưu, học hỏi, xúc tiến hợp đồng thương mại giữa HTX và doanh nghiệp. Qua đó, HTX mở rộng sản xuất, nâng thu nhập cho thành viên, góp phần giải quyết vấn đề an toàn thực phẩm.

Theo Sở NN-PTNT TPHCM, nhằm khuyến khích các HTX mạnh dạn đầu tư vào sản xuất nông nghiệp đô thị, Sở NN-PTNT TPHCM triển khai một số chính sách như hỗ trợ cơ sở vật chất ban đầu cho các HTX nông nghiệp - dịch vụ thành lập mới; hỗ trợ cán bộ có trình độ đại học, cao đẳng công tác tại các HTX nông nghiệp; khuyến khích chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đô thị. Ngoài ra, còn có Nghị định 98-2018/NĐ-CP về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Đến tháng 11-2018, TPHCM có 12 HTX nông nghiệp được thành lập, gồm: HTX Nông nghiệp CNC Việt Úc, HTX Nông nghiệp SX - TM - DV Củ Chi, HTX Nông nghiệp công nghệ xanh Bình Minh, HTX Hải Nông, HTX Nông nghiệp Củ Chi, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Củ Chi (huyện Củ Chi); HTX Sản xuất thương mại, nông thủy sản Cánh Buồm Vàng, HTX Mai vàng Bình Lợi, HTX Hoa lan Việt (Bình Chánh), HTX Đất Phù Sa (Hóc Môn), HTX Nông nghiệp CNC Kỹ Nguyên Xanh (Gò Vấp) và Nông nghiệp Huy Hoàng (Bình Tân).

THANH HẢI