Tiếp bước Trump, TT Brazil sẽ dời sứ quán ở Israel tới Jerusalem

"Như đã từng nói trong chiến dịch tranh cử, chúng tôi dự định di dời sứ quán Brazil từ Tel Aviv đến Jerusalem. Israel là một quốc gia có chủ quyền và chúng tôi sẽ tôn trọng điều đó một cách thích đáng", ông Bolsonaro viết trên Twitter hôm 1/11.

Nếu thực hiện việc này, Brazil sẽ là nước lớn nhất về diện tích sau Mỹ đặt sứ quán tại Jerusalem, nơi mà người Palestine vốn coi là thủ đô tương lai cho nhà nước của họ, theo AFP.

Tổng thống đắc cử của Brazil Jair Bolsonaro. Ảnh: AFP.

Đây là tuyên bố gây tranh cãi mới nhất của ông Bolsonaro, cựu chỉ huy quân đội, người đang cho thấy ông không muốn lãng phí bất kỳ giây phút nào trong việc triển khai chương trình nghị sự mang tính bảo thủ, cứng rắn của ông, sau chiến thắng trong cuộc bầu cử cuối tuần qua.

Về mặt ngoại giao, việc di dời sứ quán chắc chắn đưa ông Bolsonaro, một người theo đường lối cực hữu, vào chung hàng ngũ với tổng thống Mỹ, củng cố hình ảnh "Trump Nhiệt đới" của ông.

Địa vị của Jerusalem, nơi linh thiêng với tín đồ của cả 3 tôn giáo - đạo Cơ Đốc, đạo Hồi và đạo Do Thái, từ lâu đã là điểm nóng trong tranh chấp giữa Israel và Palestine. Israel xem toàn bộ Jerusalem là thủ đô của nước này, trong khi chính quyền Palestine coi phần phía đông thành phố là thủ đô nhà nước tương lai.

Vì vấn đề này, hầu hết quốc gia có quan hệ ngoại giao với Israel đều đặt sứ quán ở Tel Aviv, thành phố đông dân thứ hai và là trung tâm kinh tế, công nghệ của đất nước Do Thái.

Tháng 12/2017, Tổng thống Trump tuyên bố công nhận toàn bộ Jerusalem là thủ đô hợp pháp của Israel và sẽ dời sứ quán từ Tel Aviv đến Jerusalem. Quyết định này vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ chính quyền Palestine cũng như cộng đồng quốc tế, dẫn đến các vụ biểu tình biến thành bạo lực đẫm máu ở nhiều khu vực thuộc lãnh thổ Palestine.

Jerusalem, nơi linh thiêng với tín đồ của cả 3 tôn giáo - đạo Cơ Đốc, đạo Hồi và đạo Do Thái. Ảnh: Wikimedia Commons.

Chính quyền Trump đã thực hiện việc di dời sứ quán vào ngày 14/5. Guatemala và Paraguay cũng tiếp bước ông Trump, dù Paraguay hồi tháng trước cho hay nước này sẽ đưa sứ quán về lại Tel Aviv.

"Tôi chúc mừng người bạn của tôi, tổng thống đắc cử của Brazil Jair Bolsonaro, vì ý định di dời sứ quán Brazil đến Jerusalem, một bước đi lịch sử, đúng đắn và thú vị", Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói trong một thông cáo.

Những chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Bolsonaro sẽ là đi đến Israel, Mỹ và Chile - những nước "có chung thế giới quan với chúng ta", theo lời ông Onyx Lorenzoni, người sẽ trở thành chánh văn phòng của ông Bolsonaro.

Biên giới Israel - Palestine trong ngày bạo lực đẫm máu Biểu tình hôm 14/5 biến thành cuộc bạo lực đẫm máu nhất nhiều năm qua tại dải Gaza. Palestine tố cáo Israel nổ súng vào người biểu tình gây thương vong cho hàng nghìn người.

Đông Phong