Tiềm năng 'trẻ mãi không già' từ... hạt nho

GD&TĐ - Khi con người già đi, một loạt thay đổi tâm sinh lý xảy ra. Các nếp nhăn trên da xuất hiện, động mạch và mạch máu cứng lại, trí nhớ giảm sút và mật độ xương giảm.

Trái nho mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Nhìn chung, những thay đổi này đánh dấu một thực tế không thể tránh khỏi của tuổi già và những rủi ro về sức khỏe đi kèm. Tuy nhiên, mới đây các nhà khoa học đã tiết lộ một chất có thể thay đổi gốc rễ những suy giảm trên.

Quá trình lão hóa của tế bào và thuốc tiêu huyết thanh

Bằng cách can thiệp vào hoạt động của một số tế bào có hại thúc đẩy bệnh tật của chuột, một thành phần quan trọng của hạt nho là metabolism được gọi là PCC1 có thể làm tăng sức khỏe và tuổi thọ của chúng.

Các nhà khoa học vẫn chưa thể khai thác được hợp chất này để làm công cụ giúp con người sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Nature và Metabolism cho thấy một bước tiến mới trong việc hiểu các cơ chế thúc đẩy quá trình lão hóa và vận dụng chúng để mang lại lợi ích cho chúng ta.

Một số thay đổi liên quan đến tuổi tác có thể nhìn thấy bằng mắt, nhưng những thay đổi khác diễn ra sâu trong mạch tế bào phức tạp của cơ thể thì khó phát hiện. Một trong những dấu hiệu như vậy được gọi là quá trình lão hóa tế bào.

Sự lão hóa của tế bào diễn ra khi bệnh tật, căng thẳng và chấn thương có thể làm hỏng tế bào. Thông thường, hệ thống miễn dịch rất giỏi trong việc loại bỏ các tế bào bị rối loạn chức năng thông qua một quá trình gọi là apoptosis.

Tế bào già nua cũng xuất hiện khi con người già đi. Những tế bào bị hỏng và rối loạn chức năng tích tụ lại, gây viêm và góp phần gây ra một loạt bệnh liên quan tới tuổi tác.

Các tế bào già đi có liên quan tới một danh sách dài các bệnh của tuổi già như ung thư, tiểu đường, loãng xương, bệnh tim, đột quỵ, bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ và viêm xương khớp.

Đồng tác giả của nghiên cứu trên, nhà khoa học Yu Sun tại Học viện Khoa học Trung Quốc giải thích, lão hóa thường được chấp nhận là yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với hầu hết các chứng rối loạn mãn tính chính.

Mặc dù chúng ta sở hữu một kho các loại thuốc điều trị nhiều loại bệnh một cách độc lập, nhưng tác dụng tổng hợp của chúng còn khiêm tốn trong việc giảm thiểu bệnh tật và tử vong sớm.

Các nhà khoa học đã xem xét một nhóm thuốc mới được gọi là tiêu huyết thanh, nhằm tác động đến sự lão hóa của tế bào và ngăn chặn đồng thời nhiều tình trạng bệnh. Thay vì điều trị từng chứng rối loạn cụ thể, thuốc tiêu huyết thanh tiêu diệt các tác nhân xấu của tế bào để ngăn chặn nhiều bệnh.

Đồng tác giả nghiên cứu, bác sĩ lão khoa James Kirkland tại Phòng khám Mayo (Mỹ) giải thích, sự già đi của tế bào là một quá trình lão hóa cơ bản. Bằng cách nhắm vào quá trình này, chúng ta có thể trì hoãn, ngăn ngừa hoặc làm giảm bớt phần lớn các bệnh hay chứng rối loạn gây ra hầu hết các bệnh tật, tử vong và chi phí y tế.

Các thử nghiệm ban đầu về thuốc tiêu huyết thanh cho thấy chúng có thể làm giảm các tế bào già, giảm viêm và giảm bớt tình trạng yếu ớt ở người. Hàng chục thử nghiệm lâm sàng bao gồm động vật và người mắc bệnh tiểu đường, bệnh Alzheimer, viêm xương khớp và Covid-19 đang được tiến hành để xác định cách thức các chất phân giải huyết thanh có thể ảnh hưởng đến sự tiến triển của bệnh.

Ông Kirkland nói, đây không phải là một loại thuốc, một mục tiêu, một phương pháp tiếp cận bệnh tật mà các nhà khoa học đang theo đuổi một loại tế bào, giống như thuốc kháng sinh, biết tìm kiếm vi khuẩn.

Các nhà nghiên cứu đang xem xét khả năng chống lão hóa của chiết xuất hạt nho.

Tiềm năng chống lão hóa từ hạt nho

Để thu hẹp các liệu pháp có thể nhắm đến sự lão hóa của tế bào, các nhà nghiên cứu đã xem xét 46 chiết xuất thực vật và so sánh khả năng chống lão hóa của chúng. Trong những thử nghiệm ban đầu, một hợp chất có nguồn gốc thực vật đã thể hiện “tiềm năng vượt trội” và đó chính là chiết xuất hạt nho.

Cụ thể, một trong những thành phần quan trọng của nó được gọi là procyanidin C1 (PCC1). Trong các tế bào tuyến tiền liệt của con người, PCC1 dường như giết chết một cách chọn lọc các tế bào tuổi già có khả năng gây hại trong khi vẫn giữ nguyên các tế bào bình thường.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu ảnh hưởng của PCC1 đối với động vật sống. Cụ thể, họ đã cho chuột tiếp xúc với bức xạ và thử nghiệm tác động của PCC1 đối với các tế bào già được tạo ra. Trong các thí nghiệm này, việc tiêm PCC1 làm giảm số lượng tế bào già nua và dẫn đến cải thiện sức khỏe ở chuột.

Để hiểu rõ hơn về tác dụng của PCC1 đối với tuổi thọ, nhóm nghiên cứu đã thí nghiệm 91 con chuột già, trong đó có 48 chuột đực và 43 chuột cái, tuổi đời từ 24-27 tháng, tương đương với độ tuổi 75- 90 ở người.

2 tuần một lần, họ tiêm PCC1 cho nhóm chuột trên. Liệu pháp này đã tăng tuổi đời còn lại của những con chuột lên hơn 60% và tăng tuổi thọ tổng thể của chúng lên khoảng 9%.

Cần nghiên cứu thêm

Tổng hợp lại, những phát hiện này cho thấy chiết xuất hạt nho có thể là một chất làm tiêu huyết thanh hiệu quả với tác dụng chống lão hóa và chống ung thư, ít nhất là ở chuột.

Ông Sun gợi ý, việc sử dụng một cách ngắt quãng PCC1 từ hạt nho có thể làm giảm đáng kể số lượng tế bào già ở nhiều loại mô và cơ quan, đồng thời dẫn đến cải thiện sức khỏe. Hạt nho là một lựa chọn điều trị thuận lợi, chúng vốn là vi chất dinh dưỡng lành mạnh tương đối rẻ và dễ tiếp cận.

Ông Sun cho biết thêm, trong nhiều năm, mọi người đã sử dụng chiết xuất hạt nho như một tác nhân chống oxy hóa, chống viêm hoặc chống ung thư, giúp cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, mọi người không biết nhiều về hiệu quả chống lão hóa của nó. Giờ đây các nhà khoa học đã hiểu rõ hơn về tác dụng của các hợp chất này trong việc chống lại sự lão hóa.

Mặc dù chiết xuất hạt nho cho thấy hứa hẹn trong việc cản trở cơ chế lão hóa cơ bản, nhưng vẫn còn quá sớm để nói rằng mọi người nên kết hợp chất này vào cuộc sống hàng ngày. Cần có các thử nghiệm lâm sàng trên người để xác định lượng chiết xuất hạt nho cần thiết để mang lại lợi ích chống lão hóa hoặc chống ung thư.

Theo ông Kirland, việc tiêu thụ một lượng vừa phải hạt nho hoặc dầu hạt nho sẽ không gây hại và có thể cung cấp chất chống oxy hóa và chống viêm quan trọng. Tuy nhiên, cần thêm các nghiên cứu trong tương lai để tiếp tục khẳng định điều này.

Theo Inverse