Thưởng thức 'lén' tác phẩm mới của nhà thơ gốc Việt nổi tiếng

Nhà thơ trẻ Ocean Vương từng đoạt nhiều giải thưởng đã “lấn sân” với cuốn tiểu thuyết mới On Earth We’re Briefly Gorgeous.

Cây viết Kevin Nguyễn của tờ New York Times gần đây đã có một bài viết về tác giả Ocean Vương và cuốn sách mới của anh - On Earth We’re Briefly Gorgeous.

Trước khi ra mắt cuốn tiểu thuyết đầu tiên này, Ocean Vương là một nhà thơ từng gây được tiếng vang. Anh sinh ra tại TP.HCM năm 1988, sang Mỹ năm 2 tuổi. Ocean Vương được mẹ và bà ngoại chăm sóc tại Hartford, bang Connecticut. Sau khi từ bỏ một ngôi trường về kinh doanh, anh đã theo học ngành văn học Mỹ tại Đại học Brooklyn. Một trong những giáo viên của anh là nhà thơ kiêm nhà văn Ben Lerner.

“Không rõ Ocean có nhận thức được tài năng lớn của anh ấy không, nhưng nhiều người xung quanh anh đều cảm nhận được như vậy”, ông Lerner nói.

Ocean Vương. Ảnh: nytimes.

Khi còn là sinh viên, Ocean Vương cho ra tập thơ Night Sky With Exit Wounds (đã xuất bản tại Việt Nam với tên Trời đêm những vết thương xuyên thấu). Những bài thơ mang đậm dấu ấn cá nhân, là sự vật lộn trong tâm tưởng của tác giả về cuộc hành trình, sự lạ lùng và ký ức của chính mình. Và những trải nghiệm này đã giúp anh đến với giải thưởng TS Eliot và giải Whites Award.

Sau nhiều lời khen ngợi dành cho thơ, cuốn tiểu thuyết On Earth We’re Briefly Gorgeous đã ra đời như một thử nghiệm - một điều Vương chưa lên kế hoạch hoàn tất. Tên tiểu thuyết trùng với nhan đề một bài trong tập thơ đầu tay của Vương.

Khi anh giới thiệu cuốn sách mới với các nhà xuất bản, nó đã khiến một số biên tập viên ngạc nhiên.

Sách On Earth We're Gorgeous.

Trong cuốn tiểu thuyết, sự nghèo khó được miêu tả không phải bằng tính bi kịch mà thông qua những khoảnh khắc thú vị hiếm có của nó. Trong khi hoàn cảnh khó khăn thường được sử dụng trong các cuốn tiểu thuyết như một cơ chế triển khai cốt truyện, Ocean Vương viết về điều này như một kết cấu, một thực tế của cuộc sống.

Trải qua nhiều lần chỉnh sửa, cuốn tiểu thuyết có hình thức là một lá thư gửi cho mẹ của Ocean Vương - một phụ nữ không biết chữ. Tác phẩm sử dụng một cấu trúc kể chuyện được gọi là kishōtenketsu, thường thấy trong tác phẩm của nhà làm phim Hayao Miyazaki. Cách viết này không triển khai xung đột để xây dựng diễn biến câu chuyện. Không có nhân vật phản diện, không có nạn nhân hay không có vòng quan hệ rõ ràng.

Là nhà văn, Ocean Vương tin rằng việc nói được tiếng Việt mang đến cho anh một lợi thế. Đây là một ngôn ngữ có âm sắc, đòi hỏi người nghe phải chú ý. Anh đưa ra một ví dụ: má, mả, ma. Trong tiếng Việt, chúng có nghĩa cực kỳ khác nhau: mẹ, ngôi mộ, con ma. Đối với anh, anh nghe những âm thanh khác biệt này và chuyển chúng sang hình thức viết với mức độ chính xác tương tự.

Để đọc cuốn sách này, độc giả phải đóng vai giống như đang nghe lén từ vị trí của một khán giả thứ cấp trong cuộc trò chuyện giữa hai người Việt Nam.

Sự tĩnh tại và nỗi buồn lớn của Ocean Vương

Ocean Vương, 30 tuổi, hiện sống trong ngôi nhà một tầng ở Northampton, Massachuset. Anh dạy sáng tác tại Đại học Massachusetts. Căn nhà có những cuốn sách như: Beloved (Yêu dấu), Gilead (Gia hương), Moby Dick (Cá voi trắng) và nhiều tác phẩm khác đã truyền cảm hứng cho anh.

Tác giả gốc Việt thích nhịp sống yên tĩnh, tự tại. Trước đây, anh đã sống ở Long Island, đi lại hai tiếng rưỡi mỗi lượt để dạy về thơ tại Đại học New York. Anh sống cùng những người bạn cùng phòng và các em nhỏ. Đó là một ngôi nhà ồn ào, nên Vương đã sáng tác khi ngồi trong tủ quần áo của mình.

Vương sống đối diện với một nghĩa trang, nơi buổi sáng anh đi tới để thực hiện nghi thức thiền, suy ngẫm về cái chết. Anh đã làm điều đó từ khi 15 tuổi. Ngồi giữa những ngôi mộ, anh nhớ về những suy nghĩ buồn bã nhất, chán nản nhất như một cách để thanh lọc tâm trí.

Nhà thơ Ocean Vương. Ảnh: Tom Hines.

Gần đây, anh đang đối mặt với một nỗi buồn lớn. Mẹ Vương được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú giai đoạn bốn. Tế bào ác tính đã lan đến cột sống.

Bác sĩ giải thích điều này cho Vương và anh đã khóc nức nở trong phòng cấp cứu. Mẹ anh hỏi anh chuyện gì đang xảy ra. Bà không thể hiểu được tiếng Anh của bác sĩ, nên Vương nói với bà bằng tiếng Việt.

“Mẹ tôi bị ung thư. Bà được chẩn đoán là sắp qua đời. Cuốn sách, ra mắt công chúng, tất cả chỉ là quá nhỏ”, Ocean Vương nói. Còn mẹ của Ocean Vương đã rất vui, tự hào với sự nghiệp của con trai.

Sau khi biết tin về sức khỏe của mẹ, Ocean Vương đã hủy tour quảng bá sách của mình.

Minh Hoa