Thương chiến Trung - Mỹ: Khởi động vòng thuế quan mới

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói chuyện với các phóng viên trước khi lên máy bay Air Force One để trở về Washington từ sân bay ở Morristown, New Jersey, Mỹ ngày 18/8/2019. Ảnh: REUTERS / Jonathan Ernst

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết các bên vẫn sẽ gặp nhau để đàm phán vào cuối tháng này.

Ông Trump, viết trên trang Twitter cá nhân, cho biết mục tiêu của ông là giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc và ông một lần nữa kêu gọi các công ty Mỹ tìm nhà cung cấp thay thế bên ngoài Trung Quốc.

Một đợt thuế quan mới có hiệu lực từ 0401 GMT (12:01 sáng EDT) với mức thuế bổ sung 5% của Bắc Kinh đối với dầu thô Mỹ, đánh dấu lần đầu tiên nhiên liệu được nhắm làm mục tiêu áp thuế kể từ khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới bắt đầu cuộc chiến thương mại hơn một năm trước đây.

Chính quyền Trump hôm 1/9 bắt đầu đánh thuế 15% đối với hơn 125 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc, bao gồm loa thông minh, tai nghe Bluetooth và hàng may mặc.

Một loạt các nghiên cứu cho thấy mức thuế mới sẽ khiến các hộ gia đình ở Mỹ phải trả thêm 1.000 USD/ năm và mức thuế quan mới nhất sẽ ảnh hưởng đến một số lượng đáng kể hàng tiêu dùng của nước này.

Để trả đũa, Trung Quốc bắt đầu áp dụng thuế bổ sung đối với một số hàng hóa của Mỹ trong danh sách mục tiêu trị giá 75 tỷ USD. Bắc Kinh đã không đưa ra cụ thể giá trị của hàng hóa phải đối mặt với mức thuế cao hơn từ 1/9.

Mức thuế bổ sung 5% và 10% được đánh vào 1.717 mặt hàng trong tổng số 5.078 sản phẩm có nguồn gốc từ Mỹ. Bắc Kinh sẽ bắt đầu thu thuế bổ sung đối với phần còn lại từ ngày 15/12.

Steve Lamar, phó chủ tịch điều hành của Hiệp hội May Mặc và Giày dép Mỹ (AAFA), hôm 1/9 cho biết, “mức thuế mới đến đúng lúc cho mùa bán hàng quan trọng nhất trong năm của chúng tôi. Chính phủ cho rằng họ đang làm Trung Quốc thiệt hại, nhưng thực tế, chúng tôi mới là người phải gánh chịu thiệt hại. Giá cả sẽ tăng, doanh số sẽ giảm, người dân sẽ mất việc làm.”

Ông nhấn mạnh Mỹ có thể đạt được tiến triển với Trung Quốc khi cả hai bên tham gia đàm phán một cách bình tĩnh, hữu ích, chứ không phải khi người Mỹ phải trả nhiều hơn cho quần áo.

Tổng thống Trump hôm 1/9 đã dẫn ý kiến từ nhà kinh tế Mỹ Peter Morici, người nói rằng thuế quan sẽ không ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ vì đã đồng nhân dân tệ đã rớt giá đáng kể, và Tổng thống kêu gọi các công ty Mỹ tìm nhà cung cấp khác.

“Chúng tôi không muốn làm người giúp việc cho người Trung Quốc!” Ông Trump nói. “Đây là về Tự do Mỹ. Chuyển hướng chuỗi cung ứng. Không có lý do gì chúng ta phải mua mọi thứ từ Trung Quốc!”

Sau đó, ông nói với các phóng viên rằng các cuộc đàm phán với Trung Quốc vẫn đang tiếp tục và hai bên sẽ gặp nhau vào tháng 9 này.

“Chúng tôi đang nói chuyện với Trung Quốc, cuộc họp vẫn đang diễn ra, như bạn đã biết, vào tháng 9,” ông nói. “Chúng tôi sẽ theo dõi tình hình, nhưng không thể cho phép Trung Quốc tiếp tục lừa dối quốc gia này nữa”.

Cùng ngày, Chủ tịch tổ chức công đoàn AFL-CIO lớn hàng đầu ở Mỹ Richard Trumka nói với tờ Fox News, ông Trump đã đúng khi đối đầu với Trung Quốc, nhưng không may, ông đã làm điều đó sai cách. Để đối đầu với Trung Quốc, cần phải có một cách tiếp cận đa phương.”

Phản ứng của Trung Quốc

Các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đã đưa một lưu ý đầy thách thức.

“Mỹ nên học cách cư xử như một cường quốc toàn cầu có trách nhiệm và ngừng hành động như một kẻ bắt nạt trong trường học đi,” theo Tân Hoa Xã.

“Với tư cách là một siêu cường duy nhất của thế giới, Mỹ cần phải gánh vác trách nhiệm của mình và tham gia cùng các quốc gia khác để biến thế giới này thành một nơi tốt đẹp và thịnh vượng hơn. Chỉ sau đó, nước Mỹ mới có thể trở nên vĩ đại trở lại.”

Thuế quan không thể cản trở sự phát triển của Trung Quốc, tờ Daily People nhấn mạnh, nền kinh tế đang bùng nổ của Trung Quốc đã biến nước này thành một mảnh đất đầu tư màu mỡ mà các công ty nước ngoài không thể bỏ qua, trong một bài bình luận của tác giả có tên 'Zhong Sheng, hay 'Tiếng nói của Trung Quốc ', thường được sử dụng để nêu quan điểm của tờ báo này về các vấn đề chính sách.

Tháng trước, Tổng thống Trump cho biết ông đã tăng mức thuế hiện tại và lên kế hoạch thêm 5% đối với hàng nhập khẩu trị giá khoảng 550 tỷ USD của Trung Quốc sau khi Bắc Kinh tuyên bố mức thuế trả đũa riêng đối với hàng hóa của Mỹ.

Thuế quan 15% trên điện thoại di động, máy tính xách tay, đồ chơi và quần áo sẽ có hiệu lực vào ngày 15/12.

Văn phòng đại diện thương mại Mỹ cho biết hôm 29/8 sẽ bắt đầu thu thập ý kiến của người dân cho đến ngày 20/9 về việc tăng thuế theo kế hoạch lên 30% trong danh sách hàng hóa trị giá 250 tỷ USD vốn sẽ bị áp thuế 25% vào ngày 1/10.

Các nhóm đàm phán thương mại từ Trung Quốc và Mỹ tiếp tục nói chuyện và sẽ gặp nhau vào tháng 9.

Trong hai năm, chính quyền của ông Trump đã tìm cách gây áp lực để Trung Quốc thực hiện các thay đổi sâu rộng trong chính sách bảo vệ sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ cho các công ty Trung Quốc, trợ cấp công nghiệp và tiếp cận thị trường.

Tổng thống Trump cũng đã liên kết các cuộc đàm phán thương mại và các cuộc biểu tình ở Hồng Kông, nói rằng ông tin rằng các cuộc đàm phán với Mỹ đã khiến Bắc Kinh bị hạn chế hơn trong phản ứng với các cuộc biểu tình ở Hồng Kông./.

Mai Anh (theo Reuters)