Thương chiến Mỹ-Trung: Đòn quyết định hạ gục Trung Quốc?

Bài viết của Sputnik cho biết, phát biểu trước các nhà báo tuần này tại Văn phòng Bầu dục trong Nhà Trắng, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhắc lại lời hứa tăng thuế với hàng nhập khẩu của Trung Quốc thêm 267 tỷ USD, nếu như Bắc Kinh không chịu nhượng bộ.

Trong bình luận mang tính chất đe dọa của Washington gần đây nhất, ông Trump nhấn mạnh rằng, cuối cùng Mỹ sẽ có thể áp đặt biểu thuế với hàng hóa Trung Quốc trị giá tới hơn 500 tỷ USD, tức là gần bằng tổng nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Trung Quốc hồi năm ngoái.

Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung ngày càng leo thang

Trong bài bình luận dành riêng cho Sputnik, chuyên gia quân sự Nga Vasily Kashin phân tích những nguyên nhân của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và bản chất của nó.

Theo ông, khởi đầu chiến tranh thương mại của Hoa Kỳ chống Trung Quốc còn hiện hữu cái nhìn mơ hồ cho rằng, nguyên nhân xung đột là bởi sự mất cân bằng thương mại mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã liên tiếp phàn nàn trong thời gian qua, còn mục tiêu của Trump là nhắm tới "giao kèo tốt" kế tiếp dành cho các cử tri Mỹ của ông.

Tuy nhiên, nếu xét đến mức độ leo thang của cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ, rõ ràng sự việc không hẳn đã là như vậy.

Trong chặng dài tất cả những tháng xung khắc vừa qua, Trung Quốc sẵn sàng tìm kiếm thỏa thuận về biểu thuế và thương mại, cũng như sẵn sàng đi đến những nhượng bộ đơn phương đáng kể, với số tiền khổng lồ lên đến hàng chục tỷ USD một năm.

Mỹ đang quyết tâm hạ gục đối thủ cạnh tranh về thương mại là Trung Quốc

Vào thời điểm nào đó, thậm chí nảy sinh ảo tưởng rằng thỏa hiệp giữa hai bên dã sắp diễn ra. Tháng 5/2018, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin đã ký thỏa thuận ở Washington. Văn kiện này khi đó được xem như bước đột phá lớn nhất, có thể ngăn chặn chiến tranh thương mại.

Trong khuôn khổ thỏa thuận khung này, các bên cam kết sẽ nghiên cứu câu hỏi tái cân bằng thương mại của mình. Trong đó, Trung Quốc sẵn lòng gia tăng đáng kể mức mua khí thiên nhiên hóa lỏng, sản phẩm nông nghiệp, kim loại và máy bay dân dụng từ Hoa Kỳ.

Đây là những mối lợi to lớn cho thương mại Mỹ, kể cả cho các cử tri của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, chẳng mấy chốc sau đó Hoa Kỳ đã bỏ rơi thỏa thuận này.

Phía Mỹ liên tục thay đổi những đòi hỏi của mình và liên tục thực hiện những biện pháp leo thang chiến tranh thương mại khiến cho đối thoại trở thành bất khả thi.

Để khôi phục đàm phán, Bắc Kinh buộc phải chịu sự hạ nhục và mời chào nhượng bộ, trong khi tiếp tục nhận những đòn giáng thương mại mới, mà những cố gắng này thậm chí rất có thể cũng không mang lại kết quả gì trước thái độ ngày càng cứng rắn của Mỹ.

Bản chất thực của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung

Theo chuyên gia Vasily Kashin, mục tiêu của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung thực ra không phải là cân bằng thương mại, mà là kiềm chế và phá hoại nền công nghiệp-công nghệ hùng mạnh của Trung Quốc. Bằng cách như vậy, Hoa Kỳ trông đợi loại bỏ được Trung Quốc như một đối thủ cạnh tranh toàn cầu.

Lập luận rằng Trung Quốc "ăn cướp" Hoa Kỳ chỉ là khẩu hiệu đao to búa lớn nhưng trống rỗng. Và hậu quả hợp lý tiếp theo của chính sách như vậy là việc Hoa Kỳ phá vỡ các chuỗi sản xuất xuyên quốc gia, có sự tham gia của Trung Quốc, trước hết là trong ngành công nghiệp điện tử.

Chúng ta đang thấy một loạt những cáo buộc có thể phân thành hai nhóm chính như sau:

Thứ nhất là cáo buộc gián điệp công nghệ:

Đó là cáo buộc của Mỹ cho rằng, các công ty Trung Quốc lợi dụng vai trò của họ như là nhà sản xuất lớn và sàn lắp ráp các sản phẩm điện tử để phục vụ cho mục đích gián điệp.

Hoa Kỳ đã đạt kết quả trong việc hạn chế sự hiện diện của các công ty như Huawei và ZTE trên thị trường Mỹ, mà công việc kinh doanh của ZTE lúc đó cũng đã bị phá hoại bởi biện pháp trừng phạt do hợp tác với Iran.

Từ đầu tháng 10, bùng ra vụ scandal về việc các nhà sản xuất Trung Quốc cài đặt "chip gián điệp" của họ trong máy chủ mà các công ty lớn của Mỹ sử dụng, kể cả Apple và Amazon. Điều đáng chú ý là bản thân các công ty nói trên đã phản bác phương án này.