Thuốc trị bệnh tiểu đường typ 2 mới có lợi cho bệnh tim và thận

Theo một tuyên bố khoa học mới từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho biết, dựa trên phân tích các thử nghiệm lâm sàng được thực hiện đến tháng 3 năm 2020 của một nhóm các chuyên gia hàng đầu về bệnh tiểu đường, suy tim, bệnh thận và các bệnh về chuyển hóa tim, những loại thuốc này nên được xem xét cho những người bị bệnh thận mạn và bệnh tiểu đường typ 2 để bảo vệ chống lại bệnh tim và thận và các biến chứng nghiêm trọng khác…

Tuyên bố xem xét bằng chứng từ nhiều thử nghiệm quốc tế lớn, đối chứng ngẫu nhiên, về hai nhóm thuốc kiểm soát đường huyết: Chất ức chế đồng vận chuyển natri glucose 2 (SGLT2) và chất chủ vận thụ thể peptide-1 (GLP-1 RAs), trong bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường typ 2, bệnh thận mãn tính và những người có nguy cơ hoặc đã mắc bệnh tim mạch. Kết quả tổng hợp các thử nghiệm phát hiện ra rằng các chất ức chế SGLT2 và GLP-1 RAs là an toàn và có thể làm giảm đáng kể nguy cơ tai biến tim mạch và tử vong, giảm nhập viện và làm chậm sự tiến triển của bệnh thận mãn tính, bao gồm cả những rủi ro của việc lọc máu, cấy ghép hoặc tử vong.

Các nhà khoa học nhận thấy, khi được chỉ định điều trị bằng hai loại thuốc này có thể tăng thêm nhiều năm không mắc bệnh tim và thận và kéo dài thời gian sống sót cho những người mắc bệnh tiểu đường typ 2.

Báo cáo khoa học cung cấp hướng dẫn chi tiết, thiết thực cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe để nhận biết và điều trị những bệnh nhân có thể được hưởng lợi từ thuốc ức chế SGLT2 và GLP-1 RA. Phân tích các kết quả thử nghiệm lâm sàng các nhà khoa học đã đưa ra các khuyến nghị sau:

-Đánh giá sớm và liên tục các rủi ro đối với bệnh thận và tim có thể giúp xác định những bệnh nhân có thể được hưởng lợi từ tác dụng bảo vệ và phòng ngừa của các loại thuốc này.

-Lựa chọn, điều chỉnh thuốc để đáp ứng nhu cầu của từng bệnh nhân.

-Theo dõi và kiểm soát tăng huyết áp.

-Xác định các nguy cơ hạ đường huyết và giáo dục bệnh nhân về các dấu hiệu để họ có thể nhanh chóng tìm cách điều trị.

-Điều chỉnh tất cả các loại thuốc song song với những loại thuốc này và cân nhắc gánh nặng của "đa phương pháp", nghĩa là dùng 5 loại thuốc trở lên mỗi ngày cho nhiều bệnh lý, điều này thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường typ 2.

-Bệnh nhân nên được tư vấn về các nguy cơ và triệu chứng của nhiễm toan ceton không kèm tăng đường huyết (euglycemic DKA), khi dùng các chất ức chế SGLT2 cũng như DKA "cổ điển" (là tăng đường huyết, tăng keton và nhiễm toan) nghiêm trọng và có thể gây tử vong.

Hướng dẫn bệnh nhân cách chăm sóc bàn chân ở người bệnh tiểu đường.

-Đội ngũ chuyên gia chăm sóc sức khỏe nên thường xuyên sàng lọc và tư vấn cho bệnh nhân cách chăm sóc bàn chân thường xuyên để ngăn ngừa các vết loét hoặc mụn nước ở bàn chân có thể nhanh chóng bị nhiễm trùng và dẫn đến cắt cụt chi.

Các nhà khoa học đã xác định hai phân nhóm bệnh nhân bổ sung có thể được hưởng lợi từ thuốc ức chế SGLT2 và GLP-1 RAs. Đó là, những người bị suy tim với giảm phân suất tống máu (HFrEF) có hoặc không kèm theo bệnh tiểu đường typ 2; và những người bị bệnh thận mãn tính không mắc bệnh tiểu đường typ 2. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ có thêm dữ liệu để xác nhận việc sử dụng thuốc ức chế SGLT2 và thuốc GLP-1 RA cho những bệnh nhân có nguy cơ này.

GLP-1 RAs đã nhận được sự chấp thuận ban đầu của FDA để sử dụng trong kiểm soát đường huyết vào năm 2005, và các chất ức chế SGLT2 đã được phê duyệt vào năm 2013, và chúng đã được chấp thuận để điều trị cho những người mắc bệnh tiểu đường typ2.

Hai nhóm thuốc này hoạt động theo những cách khác nhau: Nhóm thuốc ức chế SGLT2 là một loại thuốc ức chế tái hấp thu glucose, bài tiết lượng đường dư thừa vào nước tiểu và làm giảm lượng đường trong máu. Các nghiên cứu về thuốc thuộc nhóm này đã chỉ ra rằng chúng cũng có thể làm giảm nguy cơ suy tim, làm chậm sự tiến triển của bệnh thận mãn tính và giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

GLP-1 RAs hoạt động bằng cách mô phỏng chức năng của hormone incretin tự nhiên của cơ thể, giúp giảm lượng đường trong máu sau bữa ăn. Các loại thuốc trong nhóm này đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ do thiếu máu cục bộ và / hoặc tử vong do tim mạch.

Câu hỏi quan trọng nhất cần được giải quyết trong tương lai là việc triển khai thực tế các loại thuốc này trong thực hành lâm sàng: Xác định những bệnh nhân có nguy cơ cao và đảm bảo phân phối đúng mục tiêu các liệu pháp này, để có thể làm giảm đáng kể gánh nặng về bệnh tim và thận cho hàng triệu người mắc bệnh tiểu đường typ 2. Mục tiêu chính là cải thiện sức khỏe tim mạch và thận; giảm tỷ lệ mắc bệnh, tử vong và chi phí chăm sóc sức khỏe cho người bệnh.

Bệnh thận mãn tính (CKD) là một biến chứng lâu dài phổ biến của bệnh tiểu đường typ 2 và là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn ở Hoa Kỳ. Hai nguyên nhân hàng đầu của bệnh thận mãn tính là bệnh tiểu đường typ 2 và tăng huyết áp. Có 26 triệu người ở Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường và thêm 9,45 triệu người không được chẩn đoán. Ở Mỹ, 108 triệu (45%) người trưởng thành bị tăng huyết áp (130/80 mmHg trở lên) hoặc đang dùng thuốc huyết áp. Ước tính có khoảng 37 triệu người Mỹ trưởng thành mắc bệnh thận. Hầu hết bệnh nhân bị bệnh thận giai đoạn cuối đều mắc bệnh tiểu đường typ 2 và những người mắc bệnh tiểu đường typ 2 có nhiều nguy cơ bị cao huyết áp, bệnh tim mạch (CVD) bao gồm đau tim, suy tim và đột quỵ.

Bích Ngọc

(Theo Medicalxpress 9/2020)