Thực phẩm và 'thuốc' từ mướp đắng

Mướp đắng không dễ ăn, nhưng những người đã quen dùng thì đây là một món ăn rất ngon và mát. Khi ăn ta thấy có vị đắng, sau đó là vị ngọt khó quên. Mướp đắng có tác dụng bồi bổ cơ thể, đồng thời là một trong những loại thực phẩm giúp giảm cân hiệu quả.

Quả mướp đắng khi còn xanh chứa 188mg vitamin C trong 100g phần ăn được. Nếu để mướp chín, hàm lượng này giảm còn một nửa. Nếu ăn sống thì mướp đắng có hàm lượng vitamin C cao, khi nấu chín sẽ mất đi 40% lượng vitamin C.

Mướp đắng có 2 thành phần quan trọng nhất là: Morordicin là một glucozid vị đắng có tác dụng hỗ trợ diệt vi khuẩn và siêu vi khuẩn giúp cơ thể chống lại tế bào ung thư đang phát triển và hỗn hợp Charantin gắn với protein trong mướp đắng có cấu trúc giống insulin nên có tác dụng hạ đường huyết cao trong máu từ từ, rất an toàn cho người bệnh.

Ngoài ra, trong mướp đắng còn có thành phần đặc biệt được gọi là “Sát thủ dầu mỡ” có thể hấp thụ được khoảng 10% đến 60% lượng mỡ và đường dư thừa giúp đào thải chúng ra ngoài. Đồng thời, mướp đắng có nhiều tác dụng như:

- Mướp đắng chứa nhiều vitamin và khoáng chất bổ dưỡng có lợi cho sức khỏe.

- Mướp đắng có lượng calo ít, lượng chất xơ cao, có tác dụng hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể đồng thời giúp cơ thể ngăn ngừa sự tích tụ mỡ một cách hiệu quả.

- Acid amin tự nhiên có trong thành phần của mướp đắng sẽ giúp trung hòa lượng chất béo trong thức ăn hằng ngày, ngăn chặn quá trình tích tụ mỡ dưới da hiệu quả.

- Mướp đắng chứa hàm lượng nước cao, có thể ngăn chặn cảm giác đói.

Mướp đắng có thể chế biến thành nhiều món ăn, nước giải khát. Mướp đắng ép dùng làm nước sinh tố hoặc mướp sắc có tác dụng: Hỗ trợ chữa tiểu đường tuýp II mới mắc, phòng chống bệnh tim mạch, thần kinh, ung thư, tiểu đường, lão hóa, phối hợp với xạ trị chữa ung thư và giảm tác hại của tia xạ với người bệnh.

Một số sản phẩm chế biến từ mướp đắng thường dùng như:

Nước ép:

Mỗi ngày có thể uống 1 ly hoặc ½ ly nước ép mướp đắng giúp ngăn chặn quá trình tích tụ mỡ dưới da và giảm cân hiệu quả. Chúng ta có thể cho thêm vào nước ép mướp đắng một ít nước lọc, hoặc một ít chanh... cho hợp khẩu vị vì nước ép này rất đắng.

Trà mướp:

Cắt mướp đắng thành những miếng mỏng 1-2 mm rồi cho lên chảo sấy, đảo đều cho khô nước. Mướp khô chuyển thành nàu nâu trắng, để nguội cho vào hộp đậy kín, bảo quản trong ngăn lạnh của tủ lạnh, có thể để được 2 tháng. Khi dùng lấy một ít bỏ vào nước nóng pha như pha trà. Ngoài ra, người ta cũng có thể cắt mướp đắng thành những miếng mỏng, đem phơi khô, rồi sấy, bảo quản và dùng như pha trà.

Canh mướp:

Mướp đắng có thể nấu canh với thịt nạc, tôm nõn hoặc canh mướp đắng nhồi thịt sẽ cho những bát canh vừa ngon vừa mát bổ, chống viêm nhiệt.

Mướp đắng ướp lạnh, mướp đắng xào...

Món mướp đắng ướp lạnh, mướp đắng sơ chế sạch, thái nhỏ, để trên lớp đá, giữa đá và mướp ngăn cách bởi lớp ni lông, cho vào ngăn mát tủ lạnh, khi ăn cho thêm một ít ruốc.

Các món mướp đắng xào, mướp đắng thái nhỏ có thể xào với trứng, thịt bò...

ThS Nguyễn Văn Tiến (Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia)