Thực hiện hiệu quả hướng dẫn công tác xét xử, thu hồi tài sản tham nhũng

Chiều ngày 17/5, Đoàn kiểm tra số 1 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng do đồng chí Trương Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, Trưởng đoàn kiểm tra đã chủ trì Hội nghị công bố dự thảo Báo cáo kết quả kiểm tra công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế tại Ban Cán sự đảng Tòa án nhân dân tối cao.

Theo dự thảo báo cáo của Đoàn kiểm tra, thời gian qua, Ban Cán sự đảng Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) đã kịp thời tổ chức quán triệt các Nghị quyết, Chỉ thị, kết luận của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, trong đó có nhiều nội dung liên quan đến công tác thu hồi tài sản tham nhũng bị thất thoát, chiếm đoạt; chỉ đạo kịp thời công tác tổ chức xét xử các vụ án liên quan đến tội phạm tham nhũng, kinh tế được dư luận quan tâm.

Công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế đã đạt những kết quả đáng ghi nhận; trong hoạt động xét xử của Tòa án, yêu cầu của việc thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt ngày càng được chú trọng, quan tâm. Có những vụ án khi Tòa án xét xử, xác định thiệt hại của tội phạm và trách nhiệm bồi thường, hoàn trả của các bị cáo hoặc quyết định tịch thu tài sản thì số tài sản đã được kê biên để đảm bảo việc thi hành án về dân sự có giá trị ngang bằng như: vụ án Giang Kim Đạt và đồng phạm, vụ án Hứa Thị Phấn và đồng phạm.

Đồng chí Trương Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, Trưởng đoàn kiểm tra phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: TH.

Quá trình xem xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị, Tòa án cấp giám đốc thẩm, tái thẩm đã thực hiện tốt vai trò của mình khi xem xét lại việc hủy quyết định kê biên không có căn cứ của Tòa án cấp phúc thẩm, đề nghị điều tra làm rõ các tài sản có liên quan để kê biên và đảm bảo thi hành án, khắc phục các sai sót của giai đoạn xét xử phúc thẩm.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Báo cáo của Đoàn kiểm tra cũng nêu lên những khó khăn, vướng mắc cần khắc phục. Đó là: việc kiểm tra, giám sát chuyên đề về công tác thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế thực hiện còn ít, chưa thường xuyên; trong một số vụ án, Hội đồng xét xử chưa quan tâm đúng mức đến việc truy thu tiền, tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong vụ án; có trường hợp Tòa án chậm giải thích bản án khi cơ quan thi hành án đề nghị; có trường hợp Tòa án tuyên không rõ ràng, khó thi hành.

Mặt khác, việc chứng minh đồng phạm và xác định tội danh của các bị cáo trong một số vụ án gặp nhiều khó khăn do diễn biến hành vị tội phạm của các bị cáo rất phức tạp, liên quan đến nhiều người, nhiều công đoạn, pháp luật hiện hành chưa có quy định hoặc quy định chưa chặt chẽ, rõ ràng, cụ thể. Công tác giám định tư pháp, nhất là giám định về tài chính, kế toán, xây dựng còn nhiều bất cập, vướng mắc. Nhiều vụ án tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng có yếu tố nước ngoài phải yêu cầu tương trợ tư pháp, song việc yêu cầu nước ngoài, nhất là những nước chưa ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp gặp nhiều khó khăn...

Theo đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự Đảng, Chánh án TANDTC: Trong thời gian qua, Tòa án các cấp đã quán triệt việc xét xử nghiêm các vụ án tham nhũng, kinh tế , tinh thần thu hồi triệt để các tài sản tham nhũng. Công tác kiểm tra xét xử được đẩy mạnh với hơn 400 đợt kiểm tra. Qua công tác kiểm tra nhằm chấn chỉnh, phát hiện các sai sót, lập lại kỷ cương, kỷ luật, nhiều bản án được kịp thời kháng nghị.

“Trong thời gian tới, sẽ tiếp tục quán triệt, nâng cao hơn nữa nhận thức của cán bộ, công chức trong ngành về công tác thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế”, Chánh án khẳng định.

Phát biểu tại cuộc làm việc, đồng chí Trương Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Phó Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, Trưởng đoàn kiểm tra số 1 nhấn mạnh: Qua đánh giá tình hình cho thấy công tác phát hiện hành vi tham nhũng của cả hệ thống chính trị những năm gần đây có những chuyển biến tích cực, được dư luận đánh giá cao. Tuy nhiên, công tác thu hồi tài sản tham nhũng chưa đáp ứng được yêu cầu, từ đó ảnh hưởng xấu và giảm hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng. Thông qua công tác kiểm tra này sẽ giúp cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng đánh giá đúng thực trạng, tìm ra nguyên nhân tại sao đã có những quyết tâm, quyết liệt trong chỉ đạo nhưng kết quả thu hồi tài sản tham nhũng chưa đạt yêu cầu, tỷ lệ còn thấp. Đồng thời, qua kiểm tra, sẽ chỉ ra những cơ chế, chính sách nào còn thiếu, bất cập, khó thực hiện để kiến nghị Ban Chỉ đạo về phòng chống tham nhũng chỉ đạo tháo gỡ hoặc kiến nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư có giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu hồi tài sản tham nhũng. Đây là những vấn đề chủ yếu mà Đoàn kiểm tra và Ban Cán sự đảng TANDTC tập trung rà soát, đánh giá qua công tác kiểm tra.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nêu rõ, sau khi có báo cáo chính thức của Đoàn kiểm tra gửi Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, Ban Cán sự đảng TANDTC cần ban hành kế hoạch triển khai thực hiện có hiệu quả các kiến nghị của Đoàn kiểm tra, nhất là kiến nghị liên quan đến việc hướng dẫn công tác xét xử và thu hồi tài sản tham nhũng; sớm trả lời một số kiến nghị của cơ quan thi hành án dân sự để thi hành phần tài sản liên quan đến bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật liên quan đến thu hồi tài sản tham nhũng…/.

Thu Hằng