Thúc đẩy ý thức tự giác, chủ động tìm hiểu pháp luật của nhân dân

Hội nghị đã thông qua báo cáo chuyên đề, 6 tham luận và 8 ý kiến tham luận của Vụ PBGDPL Bộ Tư pháp; Hội đồng PBGDPL các địa phương, ban, ngành về những nội dung cơ bản của Kết luận số 80 và Quyết định số 1521.

Tại báo cáo chuyên đề Những nội dung cơ bản, giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL theo tinh thần, nội dung kết Kết luận số 80-KL/TƯ của Ban Bí thư và Quyết định số 1521/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có nêu rõ: Công tác PBGDPL đang đứng trước những đòi hỏi, thách thức mới cần phải có sự thay đổi một cách toàn diện, sâu sắc từ tư duy, nhận thức đến cách làm.

Kết luận số 80-KL/TW đã tiếp tục khẳng định PBGDPL là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cũng như vai trò nòng cốt của Nhà nước trong công tác PBGDPL, thể hiện sự nhất quán trong định hướng, lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện tổ chức thực hiện PBGDPL.

Các đại biểu tham dự Hội nghị trực tuyến tại điểm cầu Bộ Tư pháp. Ảnh: H.L

Kết luận đã bổ sung quy định về việc đa dạng hóa, huy động mạnh mẽ các nguồn lực trong xã hội tham gia công tác PBGDPL, phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam, các tổ chức xã hội và toàn thể người dân tham gia. Quy định này nhằm tạo sự cân bằng cần thiết, hài hòa giữa trách nhiệm của Nhà nước và trách nhiệm của xã hội, của các tổ chức, DN, người dân trong tham gia PBGDPL; thúc đẩy ý thức tự giác, chủ động tìm hiểu, học tập pháp luật nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi cá nhân công dân. Định hướng này cũng tiệm cận và phù hợp với xu thế chung của sự vận động và phát triển, khi dân trí từng bước được nâng cao, Nhà nước cần giảm dần vai trò chủ động triển khai PBGDPL cũng như việc bố trí nguồn lực thực hiện. Thay vào đó là sự tham gia của xã hội để chia sẻ, đồng hành, hỗ trợ với Nhà nước vì lợi ích công.

Một điểm mới quan trọng thể hiện sự thay đổi trong tư duy, quan điểm về công tác PBGDPL trong Kết luận số 80-KL/TW là chủ trương kết hợp chặt chẽ công tác PBGDPL với xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật. Quan điểm này định vị đúng vị trí, vai trò của công tác PBGDPL trong mối quan hệ với xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật theo hướng PBGDPL là khâu đầu tiên đưa pháp luật vào cuộc sống, thúc đẩy việc thực thi pháp luật; đồng thời qua công tác PBGDPL, nắm bắt, tổng hợp vướng mắc, bất cập của pháp luật trong quá trình thực thi để đề xuất hoàn thiện pháp luật, giúp Nhà nước phản ứng chính sách linh hoạt và hiệu quả hơn.

Cụ thể hóa quan điểm của Kết luận số 80-KL/TW, Quyết định số 1521/QĐ-TTg đã xác định giao trách nhiệm cho Thủ trưởng các Bộ, ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng, toàn diện nội dung Kết luận số 80-KL/TW bằng hình thức phù hợp đến các cơ quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý; ban hành hoặc tham mưu cấp ủy cùng cấp ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Kết luận nhằm phát huy vai trò, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PBGDPL và hoạt động phối hợp giữa các ngành, các cấp trong công tác này.

Ngoài ra báo cáo cũng đề cập đến các nội dung: Thực hiện đầy đủ thể chế, chính sách về PBGDPL hiện hành; đồng thời hoàn thiện thể chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực này đáp ứng yêu cầu yêu cầu nhiệm vụ. Đổi mới tổ chức và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong công tác PBGDPL, huy động các nguồn lực xã hội tham gia công tác PBGDPL. Triển khai công tác PBGDPL toàn diện, rộng khắp đến các đối tượng, địa bàn và có trọng tâm, trọng điểm, hướng mạnh về cơ sở. Đổi mới, đa dạng hóa các hình thức, cách thức PBGDPL, bảo đảm phù hợp với nhu cầu xã hội và từng nhóm đối tượng và đổi mới đánh giá hiệu quả công tác PBGDPL…

Tham gia đóng góp tại Hội nghị còn có những ý kiến thiết thực, thể hiện sáng kiến, vai trò nòng cốt của các đơn vị, Bộ, ngàng, địa phương trong thực hiện công tác PBGDPL theo tinh thần Kết luận 80 và Quyết định 1521 như: Phát huy vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong tham gia PBGDPL đáp ứng yêu cầu tình hình mới (của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam); Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phát huy vai trò của cán bộ, chiến sỹ trong toàn quân tham gia công tác PBGDPL (của Bộ Quốc phòng); Tăng cường vai trò của Hội đồng phối hợp PBGDPL và tổ chức pháp chế trong tham mưu, tư vấn thực hiện công tác PBGDPL (của Hội đồng phối hợp PBGDPL Bộ Công an); Các giải pháp để huy động sự tham gia của các DN trong thực hiện PBGDPL (của Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam)…

Qua các ý kiến, tham luận, chuyên đề, các đại biểu đều nhất trí, đồng tình với các biện pháp giải pháp; thể hiện sự quyết tâm thực hiện có hiệu quả Kết luận 80 để đưa công tác PBGDPL đạt hiệu quả, thực chất, đáp ứng yêu cầu tổ chức thi hành pháp luật; tạo dựng, lan tỏa tinh thần thượng tôn pháp luật trong cán bộ và nhân dân để pháp luật thực sự là công cụ quản lý Nhà nước, quản lý xã hội, bảo hộ quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương Nguyễn Thanh Tịnh đề nghị: Để tiếp tục tổ chức thực hiện hiệu quả công tác PBGDPL trong thời gian tới, các ban, Bộ, ngành, đoàn thể TƯ và các cấp ủy, chính quyền địa phương cần tiếp tục quan tâm, coi công tác này là nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ chuyên môn thường xuyên; căn cứ Quyết định 1521 của Thủ tướng chính phủ, xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện; hàng năm có tổng kết, đánh giá hiệu quả, đưa ra biện pháp, cách thức tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác PBGDPL...

Linh Anh