Thúc đẩy xuất khẩu nông sản sang thị trường EU

Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng nhấn mạnh: Liên minh châu Âu (EU) là khu vực kinh tế thịnh vượng với GDP chiếm khoảng 23% GDP danh nghĩa thế giới, thu nhập bình quân đầu người lên tới 40.890 USD/người/năm. Với 28 nước thành viên, tổng dân số EU đạt khoảng 516 triệu dân, EU trở thành khu vực có nhu cầu nhập khẩu rất nhiều hàng hóa từ khắp các nước trên thế giới, trong đó mặt hàng nông sản có tiềm năng tiêu thụ vô cùng lớn tại khu vực này.

Tính đến hết quý II/2018, Việt Nam đã có hơn 10 mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực, có mặt tại hơn 160 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới; trong đó, một số sản phẩm xuất khẩu trên 1 tỷ USD như: cà phê, gạo, điều, rau quả,…Cùng với đó, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản 5 tháng đầu năm 2018 đạt 15,6 tỷ USD, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2017 và Việt Nam đứng trong top 5 các quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới.

"Quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và EU hiện đang bước vào giai đoạn mới khi Hiệp định thương mại Việt Nam-EU sắp được ký kết, sẽ tạo ra cơ hội mới cho mặt hàng nông sản của hai bên, đồng thời cũng đòi hỏi sự nỗ lực, hợp tác nhiều hơn nữa giữa Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội hai quốc gia", Thứ trưởng Cao Quốc Hưng nhận định.

Quang cảnh diễn đàn.

Theo Thứ trưởng Cao Quốc Hưng, diễn đàn là nơi các chuyên gia kinh tế chia sẻ những khó khăn, thách thức về thương mại Việt Nam - EU; đồng thời là cầu nối giúp các doanh nghiệp tháo gỡ những rào cản, vướng mắc trong sản xuất kinh doanh; cung cấp cho doanh nghiệp thông tin cập nhật và dự báo về các chính sách, quy định của EU đối với hàng nhập khẩu nông sản; đưa ra các nhận định và giải pháp để doanh nghiệp có thể có định hướng, kế hoạch kinh doanh phù hợp, hiệu quả và lâu dài…

Tại diễn đàn, các chuyên gia đều nhận định, nông sản Việt Nam là mặt hàng có tiềm năng xuất khẩu sang châu Âu. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chứng minh được chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu của EU, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng EU. Đặc biệt, nhiều sản phẩm Việt Nam được ưa chuộng tại châu Âu như thủy sản, rau quả, hạt điều, cà phê, chè, gạo...

Tuy nhiên, theo ông Trần Văn Công, Phó cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, mặc dù thời gian qua, Việt Nam đã gặt hái được nhiều kết quả tích cực trong xuất khẩu hàng nông sản ở những thị trường lớn nhưng đi cùng với đó là rất nhiều thách thức và khó khăn. Theo đó, bên cạnh những rào cản về cạnh tranh từ quá trình hội nhập, các doanh nghiệp còn phải đối diện với những thách thức nội tại như năng lực chế biến chuyên sâu, chưa phát triển mạnh về thương hiệu. Vì vậy, xuất khẩu hàng nông sản, thực phẩm của Việt Nam dù nhiều về số lượng nhưng giá trị kim ngạch chưa tương xứng, lợi nhuận xuất khẩu phải chia sẻ qua nhiều khâu trung gian.

EU là thị trường rất đề cao giá trị ẩm thực, chất lượng sản phẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm và có quy định rất cao, chặt chẽ về dư lượng thuốc kháng sinh, thuốc trừ sâu, nguồn gốc xuất xứ các mặt hàng nông sản. Để xuất khẩu nông sản sang thị trường EU thành công, ông Alexandre Bouchot, Tham tán Nông nghiệp của Pháp cho rằng cần phân cấp thực hiện trong quản trị chính sách lương thực; đồng thời thúc đẩy các sáng kiến địa phương; tăng cường thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp và thực phẩm nông nghiệp cũng như quan tâm đào tạo đáp ứng yêu cầu thực tế. Đặc biệt, cần triển khai hoạt động đầu tư chuyển đổi cũng như hỗ trợ hoạt động nghiên cứu và phát minh sáng tạo. Hệ thống nông nghiệp và thực phẩm cần phải được cải tổ để phát triển một cách bền vững.

Chia sẻ giải pháp về cách đưa rau quả tươi vào châu Âu, bà Miriam Garcia Ferrer, Trưởng ban Kinh tế và thương mại, Phái đoàn EU tại Việt Nam cho biết, thị trường rau quả tươi ở châu Âu bị chi phối chủ yếu bởi các siêu thị. Tùy vào từng mặt hàng và từng quốc gia nhập khẩu, khoảng 60-90% sản phẩm được bán thông qua các siêu thị. Do đó, theo bà Miriam Garcia Ferrer, các doanh nghiệp Việt Nam nên tiếp cận các thị trường mới và các cửa hàng bán lẻ ở các quốc gia mục tiêu khác nhau ở châu Âu để hiểu về nhu cầu của từng thị trường địa phương. Đồng thời, cần chọn kênh phân phối phù hợp; chú trọng sở thích hương vị địa phương, chất lượng và cấu trúc thị trường…

Tin, ảnh: PHƯƠNG HẰNG