Thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ

Mục tiêu 900 doanh nghiệp

Thời gian qua, các nhóm ngành và sản phẩm CNHT có thế mạnh của Hà Nội như sản xuất linh kiện ô-tô, xe máy, vật liệu điện, bao bì, linh kiện điện tử... đã góp phần thay thế các phụ tùng, linh kiện nhập khẩu, từ đó nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, tạo sức cạnh tranh cho các sản phẩm công nghiệp trong nước. Nhiều chi tiết khó như bánh răng động cơ, trục khuỷu xe máy... đã được các doanh nghiệp FDI Nhật Bản sản xuất tại Hà Nội thay cho nhập khẩu. Hiện, tỷ lệ nội địa hóa linh kiện xe máy đã đạt hơn 80%. Năm 2018, hội chợ triển lãm quốc tế thương mại "Mạng lưới các nhà công nghiệp chế tạo Hà Nội 2018" đã chứng tỏ sức hút của lĩnh vực này. Với 180 gian hàng của các doanh nghiệp Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Thái-lan và các doanh nghiệp trong nước, hội chợ thu hút hơn 3.029 lượt khách tham quan, thực hiện 3.899 lượt giao dịch trực tiếp tại gian hàng. Tổng giao dịch thương mại qua hội chợ đạt hơn 10 triệu USD.

Không chỉ phục vụ sản xuất trong nước, nhiều doanh nghiệp CNHT trên địa bàn còn góp phần tăng trưởng xuất khẩu, tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất toàn cầu. Công ty cổ phần Kỹ thuật và Công nghiệp Việt Nam đã xuất khẩu được sản phẩm băng tải sấy sang các thị trường Nhật Bản và Mê-hi-cô; Công ty cổ phần Cơ khí chính xác và Chuyển giao công nghệ đã xuất khẩu sản phẩm dây chuyền tự động hóa; Công ty cổ phần Công nghệ Smika Việt Nam xuất khẩu chi tiết cơ khí cho máy làm chất bán dẫn; Công ty cổ phần Van Vina xuất khẩu các loại van... sang thị trường Nhật Bản.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Doãn Toản cho biết, giai đoạn 2019 - 2020, Hà Nội đặt mục tiêu khuyến khích phát triển CNHT, đẩy mạnh sản xuất công nghiệp theo chuỗi giá trị toàn cầu. Trong đó, tập trung phát triển các lĩnh vực CNHT dựa trên nhu cầu và lợi thế phát triển của Hà Nội, phù hợp yêu cầu, định hướng phát triển công nghiệp của Hà Nội và cả nước, bao gồm ba lĩnh vực chủ chốt là sản xuất linh kiện phụ tùng, CNHT phục vụ các ngành công nghiệp công nghệ cao và CNHT cho ngành dệt may - da giày.

Cụ thể, đến hết năm 2020, Hà Nội sẽ có khoảng 900 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực CNHT. Trong đó có khoảng 400 doanh nghiệp có hệ thống sản xuất và sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế, đủ năng lực cung ứng tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu của các tập đoàn đa quốc gia tại Việt Nam. Đến hết năm 2020, giá trị sản xuất công nghiệp của CNHT chiếm khoảng 18% giá trị sản xuất công nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo Hà Nội. Chỉ số phát triển công nghiệp lĩnh vực CNHT hằng năm tăng hơn 12%, góp phần thúc đẩy tốc độ tăng trưởng giá trị tăng thêm bình quân ngành công nghiệp hai năm 2019-2020 đạt từ 9,78 đến 10,79%/năm để đạt mục tiêu cả giai đoạn 2016-2020 tăng 8,6 đến 9%.

Hỗ trợ thiết thực hơn

Tuy được coi trọng nhưng thực tế, sự phát triển của ngành CNHT vẫn chưa tương xứng thế mạnh, tiềm năng của Hà Nội. Hiện nay, giá trị sản xuất của các doanh nghiệp CNHT thành phố mới chỉ chiếm khoảng 10% tổng giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn. Riêng ngành ô-tô, xe máy là ngành có điều kiện phát triển CNHT tốt nhất do thị trường lớn, nhưng tỷ trọng doanh thu chỉ chiếm 26% ngành CNHT. Ngành điện tử, tin học còn thấp hơn, chỉ chiếm 10%. Dự án Khu công nghiệp hỗ trợ và Đô thị dịch vụ Nam Hà Nội (HANSSIP) cơ bản hoàn thành xây dựng hạ tầng giai đoạn I (77 ha) từ năm 2016, nhưng đến nay vẫn chưa thu hút được các nhà đầu tư vào đầu tư sản xuất kinh doanh. Trong khi đây là khu công nghiệp chuyên sâu cho CNHT và công nghệ cao, được coi như “địa chỉ hấp dẫn” để tạo chuỗi liên kết, quy tụ các doanh nghiệp lĩnh vực CNHT trong và ngoài nước.

Theo các chuyên gia, chính sách hiện hành cho phát triển CNHT mới chỉ tập trung hỗ trợ tiền thuê đất, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, hướng dẫn doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn... mà thiếu đi sự gắn kết giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước trong các mục tiêu phát triển. Giám đốc đại diện Công ty cổ phần Kỹ thuật Temas Bùi Văn Chí cho biết: “Các doanh nghiệp trong nước cũng đang thiếu nhiều thông tin về thị trường, đối tác, nhất là thiếu vốn để đầu tư trang thiết bị phục vụ cho phát triển từ ý tưởng đến sản xuất”.

Để ngành CNHT Hà Nội phát triển tương xứng với tiềm năng, đủ sức tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, thành phố đã đề ra nhiệm vụ nâng cao năng lực doanh nghiệp sản xuất sản phẩm CNHT trên địa bàn thông qua nâng cao hiệu quả các chương trình hỗ trợ. Đồng thời, thu hút đầu tư từ mọi thành phần kinh tế vào lĩnh vực CNHT nhằm gia tăng số lượng và chất lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực CNHT. Thành phố sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nghiên cứu phát triển, chuyển giao ứng dụng và đổi mới công nghệ trong sản xuất thử nghiệm linh kiện, phụ tùng, nguyên liệu và vật liệu. Thậm chí, sẽ thuê các chuyên gia trong và ngoài nước để hỗ trợ, tư vấn trực tiếp cho các doanh nghiệp CNHT.

Từ nay đến năm 2020, Hà Nội sẽ điều tra, khảo sát khoảng 1.000 doanh nghiệp trong các ngành công nghiệp trọng điểm như chế biến - chế tạo, điện - điện tử, công nghiệp vật liệu, dệt may, da giày, bao bì... Từ đó xây dựng mô hình quản trị và cập nhật cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp, xây dựng một trang thông tin về CNHT của Hà Nội. Trên cơ sở đó kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp CNHT thành nhà cung ứng sản phẩm cho khách hàng trong và ngoài nước, xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực CNHT. Hằng năm sẽ tổ chức hội chợ, triển lãm trưng bày các sản phẩm CNHT tại Hà Nội và tổ chức cho các doanh nghiệp CNHT của Hà Nội tham gia các chương trình hội chợ, xúc tiến tìm kiếm khách hàng, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài nước.