Thức ăn chăn nuôi: Cấm sử dụng Cysteamine hay cứ để 'lưỡng tính'?

Thức ăn chăn nuôi có Cysteamine bán rất chạy!

Theo đánh giá của Thanh tra Bộ NNPTNT, do thời gian vừa qua chúng ta khống chế được nguồn cung cấp Salbutamol nên các cơ sở chăn nuôi chuyển sang dùng chất Cysteamine thay thế (nguồn gốc nhập lậu từ Thái Lan, Trung Quốc), có tác dụng tăng trọng, tỉ lệ nạc cao như Salbutamol. Ông Nguyễn Văn Việt - Chánh thanh tra Bộ NN&PTNT nhận định, việc sử dụng Cysteamine tương đối phổ biến từ Bắc chí Nam… “Bên cạnh Trung Quốc, Thái Lan, chúng ta không cấm cũng không cho phép thì trong thời gian sắp tới cầu có, cung có thì sẽ tràn ngập câu chuyện sử dụng Cysteamine đưa vào thức ăn chăn nuôi để thay
thế Salbutamol” - ông Việt cảnh báo.

Nổi bật ngày 5.8.2016, phối hợp với A86, Bộ Công an theo dõi, lấy mẫu và lập Đoàn thanh tra đột xuất đã phát hiện Cty TNHH MTV Công nghệ đổi mới (địa chỉ: 39 Trần Quốc Hoàn, Phường 4, Quận Tân Bình, TPHCM) đã nhập 2 loại sản phẩm dinh dưỡng bổ sung là Maxsure và Synergrown từ Thái Lan, đã bán cho các đại lý, các cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi và các trang trại lợn khu vực phía Bắc và phía Nam (bao bì không ghi thành phần Cysteamine). Mới đây, Thanh tra Bộ đã phát hiện một Cty ở Bình Lục, Hà Nam trong vòng 3 tháng đã nhập khẩu tới 7 tấn Maxsure.

Ông Dũng cũng cho biết, lực lượng chức năng cũng phát hiện việc sử dụng Cysteamine tại các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương, Thái Bình, Sơn La.

Có cấm sử dụng Cysteamine?

Hiện nay, Trung Quốc là quốc gia duy nhất quy định Cysteamine CH1 được sử dụng làm phụ gia thức ăn chăn nuôi. Cysteamine không có trong danh mục của tổ chức CODEX - Ủy ban tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế; Bị Liên minh Châu Âu (EU) cấm sử dụng làm phụ gia thức ăn chăn nuôi. Nhiều tổ chức thú y ở các nước trên thế giới khuyến cáo chỉ dùng Cysteamine để xử lý cho những trường hợp vật nuôi riêng lẻ, cụ thể; không dùng trong chăn nuôi đại trà, thương mại... Với những căn cứ trên, ông Nguyễn Văn Việt cho rằng, đến thời điểm này Bộ NNPTNT phải thể hiện rõ quan điểm cấm hay là cho phép? “Những nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi nhỏ, không có nhiều uy tín sử dụng chất Cysteamine và bán rất chạy. không có cám để mà bán. Như vậy, nó tạo ra bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp với nhau. Nếu chúng ta không cấm mà cứ để lưỡng tính như vậy, tôi khẳng định sẽ có rất nhiều những doanh nghiệp sử dụng cái này bởi vì chế tài xử phạt tương đối nhẹ (15-20 triệu đồng)” - ông Việt nói. Theo ông Việt, việc cấm chất Cysteamine sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam hơn, nhất là chúng ta có thể lấy tiếng sản xuất sạch, an toàn để thúc đẩy xuất khẩu thịt lợn sang thị trường Trung Quốc.

Đồng tình với việc đưa chất Cysteamine vào danh mục cấm sử dụng, bà Nguyễn Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Thú y cho biết: “Hiện nay, Cục Thú y không cho phép nhập Cysteamine”. Bà Phạm Thị Ngọc - Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Thú y cho rằng, các nước EU họ không đưa vào danh mục cấm, nhưng vì chất Cysteamine thuộc nhóm hormone tăng trưởng nên đương nhiên bị cấm.

Để tìm được phương án hợp lý đối với quản lý chất Cysteamine, Thứ trưởng Vũ Văn Tám giao Cục Chăn nuôi tổng hợp ý kiến các đại biểu, hoàn chỉnh báo cáo chính thức gửi về Bộ; đồng thời phối hợp với Thanh tra Bộ tăng cường xử lý vi phạm. Thứ trưởng cũng giao các đơn vị tìm hiểu thêm về lý do vì sao EU đưa Cysteamine vào nhóm hormone tăng trưởng (nhóm bị cấm sử dụng); hoàn thiện một số nghiên cứu về vấn đề này; khẩn trương chỉ định phòng phân tích Cysteamine để tiến hành xử lý các vi phạm. Thứ trưởng Vũ Văn Tám nhấn mạnh và cho rằng trước hết phải khuyến cáo người dân không nên sử dụng Cysteamine vì nền chăn nuôi sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm chứ không phải vì lợi ích của một nhóm người.

Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, Cysteamine là một peptit có hoạt tính sinh học, có thể sinh ra trong cơ thể, là chất chuyển hóa từ Cystein, có công thức hóa học: C2H7NS (HSCH2CH2NH2), nồng độ trong máu thấp (khoảng 10-M). Nhiều nghiên cứu trên động vật cho rằng liều cao Cysteamine là nguyên nhân loét tá tràng (hoặc viêm loét dạ dày và tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa), hoại tử vỏ thượng thận và di tật thai nhi. Theo Viện Thú y, Cysteamine được sử dụng như một phụ gia thức ăn chăn nuôi để kích thích tăng trưởng thì những người ăn phải thịt chứa chất này trong một thời gian dài dễ mắc các bệnh như ung thư vú, ung thư kết tràng và tuyến tiền liệt, suy yếu hệ thống miễn dịch…

KHƯƠNG LỰC