Thừa thắng Mỹ-Trung, ông Trump ép thỏa thuận EU

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở Davos, Thụy Sĩ cho biết, Mỹ sẽ ủng hộ một thỏa thuận thương mại với châu Âu do các cuộc đàm phán bế tắc từ lâu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng, châu Âu thực sự cần Mỹ. Ảnh: FT

Ông Trump cũng cho rằng, chính EU mới là bên rất cần thỏa thuận thương mại với Washington. Mỹ và đồng minh EU của mình đã có những đối đầu thương mại từ năm 2018 do cán cân thương mại Mỹ- châu Âu chênh lệch quá lớn. Mỹ đã đánh thuế thép và nhôm của châu Âu trong khi Brussels trả đũa Mỹ các khoản thuế bổ sung đối với một loạt hàng nhập khẩu của Mỹ, từ nông sản đến thép, các mặt hàng nhôm và hàng hóa sản xuất.

Đàm phán Mỹ- châu Âu cũng bị gián đoạn do ảnh hưởng từ các phán quyết của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đối với vụ kiện bảo hộ thương mại nhà sản xuất máy bay Airbus và Boeing có lợi cho Mỹ.

Ông Donald Trump thể hiện quan điểm rằng, Mỹ đang ở "cửa trên" khi thâm hụt thương mại Mỹ- châu Âu lên tới hơn 150 tỷ USD và xảy ra nhiều năm qua. Nếu châu Âu đề nghị thì Mỹ sẵn sàng thúc đẩy các cuộc đàm phán.

"Họ sẽ thỏa thuận, vì họ phải làm thế. Họ không có lựa chọn nào khác" - ông Trump cho hay.

Tuần trước, ông Trump đã tuyên bố sẽ đánh thuế các ngành công nghiệp nhạy cảm ở châu Âu, như xuất khẩu ô tô của Đức với mức 25%. Ông Trump đã lặp lại mối đe dọa này tại Diễn đàn WEF ở Davos.

"Chúng tôi hy vọng có thể thực hiện một thỏa thuận với châu Âu. Và nếu họ không thực hiện một thỏa thuận, chắc chắn chúng tôi sẽ cân nhắc rất mạnh mẽ" - Tổng thống Mỹ quả quyết.

Sau khi WTO phán quyết rằng, EU cung cấp các khoản trợ cấp không công bằng cho nhà sản xuất máy bay Airbus, do đó cản trở doanh số của đối thủ Boeing Mỹ, Tổng thống Trump đã áp dụng thuế quan bổ sung đối với hàng hóa trị giá 7,5 tỷ USD từ EU vào năm ngoái.

Ông Trump đã đe dọa tăng thuế hiện có và bao gồm các mặt hàng mới trong danh sách thuế quan của mình.

Ông Trump đã gặp Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von der Leyen để thảo luận về mối quan hệ thương mại căng thẳng giữa hai bên. Tuy nhiên, cuộc họp đã không mang lại bất kỳ kết quả rõ ràng nào. Đại diện EU chỉ nói rằng bà hy vọng sẽ tham gia vào một chương trình nghị sự tích cực giữa Mỹ và EU về thương mại, cũng như về công nghệ, năng lượng và hơn thế nữa.

Châu Âu không thể hiện xu hướng đối đầu với các bước đi gây hấn của ông Trump để mang về lợi ích "vĩ đại" cho nước Mỹ song luôn khẳng định sẽ đáp trả tương xứng với bất cứ động thái thuế quan nào của Mỹ.

Lời cảnh báo của ông Trump đối với châu Âu đưa ra sau khi Mỹ đã có một thỏa thuận thương mại khá hài lòng với phía Trung Quốc. Ông Trump đã rất hào hứng về thỏa thuận thương mại mới với Trung Quốc dù mới chỉ ở giai đoạn 1. Những tín hiệu tích cực từ thỏa thuận đạt được với Trung Quốc có thể thúc đẩy Washington "thừa thắng xông lên" để tìm kiếm một thỏa thuận thương mại với EU.

Cam kết mua hàng hóa và dịch vụ Mỹ của Trung Quốc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các đối tác của cả hai ở châu Âu. Hàng hóa sản xuất của EU chiếm khoảng 1/5 lượng hàng nhập khẩu sản xuất của Trung Quốc. Đáng nói, 10 nhóm sản phẩm hàng đầu mà Trung Quốc nhập khẩu từ EU, đều rơi vào khu vực sản xuất mà Bắc Kinh đã cam kết nhập khẩu từ Mỹ theo thỏa thuận giai đoạn 1.

Các sản phẩm này bao gồm dược phẩm, phương tiện, máy móc công nghiệp, máy bay do Châu Âu sản xuất. Việc Trung Quốc chịu áp lực của Washington trong thực thi cam kết sẽ đồng nghĩa với việc hàng hóa châu Âu sẽ bị bỏ lại nếu không có thị trường.

Như vậy, một khi Trung Quốc thực hiện đúng đủ các cam kết theo thỏa thuận thương mại với Mỹ, châu Âu sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Các chuyên gia của Viện Kinh tế Thế giới (Iwe) ước tính, tổng thiệt hại của EU khoảng 10,8 tỷ USD vào năm 2021, với cường quốc công nghiệp châu Âu là Đức và Pháp dự kiến sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Hải Lâm